Dân chúng trong xã hội ngày nay ở Việt Nam chẳng khác gì những người mà nhà văn Lỗ Tấn ngày trước đã nhìn thấy trong xã hội Trung Quốc đương thời: “Dân mà còn ngu muội, hèn nhát thì dù thân thể có khỏe mạnh, cường tráng chăng nữa, cũng chỉ có thể làm thứ người mà người ta đưa ra chém đầu thị chúng và làm thứ người đứng xem cuộc thị chúng vô vị như thế kia mà thôi. Còn như đau ốm mà có phải chết đi ít nhiều thì chưa hẳn đã là bất hạnh.”
Còn gì buồn hơn và bi kịch bằng khi Formosa giết biển cả và gây ra bao thảm cảnh cho hàng triệu đồng bào mà đa số dân chúng nước ta chỉ biết khoanh tay đứng nhìn như đứng xem cuộc hành quyết thị chúng tuy họ có thể lờ mờ nhận thức rằng ngày nào đấy họ rốt cuộc cũng sẽ đứng vào vị trí của nạn nhân hôm nay dưới ánh đao của đao phủ. Món quà lớn nhất chúng ta dâng lên Formosa, xét cho cùng, chính là sự cam phận và vô cảm ấy của chính chúng ta.
Nếu chúng ta tuyệt vọng thì hãy đấu tranh theo kiểu tuyệt vọng như hình ảnh vài nhóm người tổ chức các cuộc xuống đường kiểu du kích vừa qua. Ba bốn người lẻ loi bước trên phố xá nóng bức đông người qua lại để hô vang khẩu hiệu “Formosa cút xéo khỏi Việt Nam.” Dòng xe cộ chạy qua họ, dăm ánh mắt tò mò ngoái nhìn lại. Chỉ thế thôi, không một tiếng vang hưởng ứng. Ta nhìn cảnh này mà thấy ứa nước mắt, nhưng Formosa và bạo quyền nhìn cảnh này mà thấy hân hoan và tự tin cho sự vững chắc của tiền đồ của họ.
Nhưng cuộc đấu tranh chung này không phải là cuộc đấu tranh của tuyệt vọng hay hy vọng mà là cuộc đấu tranh của bản năng sinh tồn của toàn thể dân chúng trước bước đường cùng chung. Vì thế sinh lộ duy nhất mở ra cho chúng ta chính là cuộc đấu tranh của đa số dân chúng đồng loạt phản kháng Formosa liên tục không ngừng nghỉ dưới nhiều hình thức đấu tranh cá nhân và tập thể khác nhau.
Hãy hình dung bàn cân mà một bên là Formosa và một bên là hàng triệu người Việt Nam xuống đường liên tục để phản kháng hành động diệt chủng của họ. Nếu 90 triệu người tham gia vào cuộc đấu tranh thì sức nặng của Formosa cuối cùng chỉ là gam bất chấp những kẻ đồng mưu đứng sau lưng họ còn sức nặng của chúng ta là tấn. Trước cán cân như thế Formosa sẽ sớm bị hắt bay ra khỏi Việt Nam một sớm một chiều.
Bước khởi đầu của cuộc đấu tranh chung là mọi người phải đồng hành với nhau. Những bàn chân cùng đi chung hướng sẽ tạo ra hy vọng và rồi mở ra con đường hồi sinh cho biển và con người Việt Nam như Lỗ Tấn từng nói: “Ta không thể nói hy vọng tồn tại hay không thể nói hy vọng không tồn tại. Hy vọng giống như những con đường trên mặt đất. Vì thật ra khởi đầu mặt đất không có đường, nhưng nhiều người đi lại thì thành con đường.”
Con đường sinh tồn và hy vọng của Việt Nam sẽ không chấm dứt ở đây với các thế hệ chúng ta và con cháu mà sẽ tiếp tục kéo dài mãi mãi khi những đôi chân đồng loạt bước ra từ trái tim riêng yêu nước xuống con đường đồng hành chung của cả dân tộc mà rất nhiều thế hệ tiền nhân đã trả giá đắt để đi qua trong suốt hơn bốn ngàn năm sinh tồn đầy bao thăng trầm.
28.07.2016
