Simon Shuster * Bần Cố Nông (danlambao) chuyển ngữ - ... Họ có thể tóm gọn bởi một từ trong tiếng Nga: đó là dostala nghĩa là "Tôi đang chán ngấy nó rồi". Họ đã chán nản với sự lựa chọn các nhà lãnh đạo đất nước của họ. Họ phẫn nộ với tham nhũng và hình thứ chính trị gia trưởng (độc đảng). Không như nhiều người giống như họ trong thế giới Ả Rập, những người đã đứng lên trong năm nay để lật đổ nhà độc tài tại Tunisia, Ai Cập và Libya, những người này không phẫn uất từ trong nghèo khó và thất nghiệp. "Đây không phải là một sự phản đối kinh tế..."
*
Bất kể sự kiện nào ddi nữa thì nó luôn luôn khiêm tốn khi nhìn thấy sáu chục ngàn người đã tụ tập trong một quảng trường, và điều đó không khác khi vào ngày thứ bảy 24 tháng mười hai, khi ít nhất đã có sáu chục ngàn người tập trung trên đường Sakharov tại Moscow để yêu cầu dân chủ hoá, nhún nhường và tôn trọng từ chính phủ đương quyền Nga. Tuy nhiên, kích thước của đám đông, lớn hơn bất kỳ cuộc biểu tình mà thủ đô Moscow đã từng thấy kể từ sự sụp đổ của Liên Xô, không đáng kinh ngạc bằng những thành phần trong đám đông này. Trong số những người biểu tình, do một sự ngẫu nhiên, bạn có thể đụng phải những bác sĩ, luật sư, kỹ sư, doanh nhân lớn, các doanh nhân nhỏ, học giả, nhà thơ, nhà làm phim và sinh viên từ tất cả các giảng viên có thể tưởng tượng các trường đại học của Nga tối ưu tại Nga - không hoàn toàn là thành phần những bình dân của xã hội Nga mà thôi. Nhìn ra vào biển người nay vào ngày thứ Bảy vừa qua (24/12/2011), người ta phải tự hỏi, "Họ đã ở đâu trong suốt thời gian vừa qua?"
Ít nhất kể từ năm 2004, khi Vladimir Putin bắt đầu nhiệm tổng thống kỳ thứ hai của mình, không có gì bí mật cho hệ thống gia trưởng mà ông đang xây dựng. Năm đó, cuộc bầu cử thủ hiến đã bị hủy bỏ để cho phép điện Kremlin tự chọn lãnh đạo khu vực. Pháp luật bầu cử đã được thay đổi để mở đường cho một nhà nước độc đảng. Cạnh tranh chính trị trở nên tuyệt chủng. Tỷ phú Mikhail Khodorkovsky, người đã đối thủ chính của Putin đã bị bắt giam trong năm đó, nơi ông vẫn còn bị giam giữ, và năm đó cuộc bầu cử tổng thống đã bị ô uế bởi trò gian lận, cũng giống như mọi cuộc bầu cử quốc gia tiếp theo đó. Vì vậy, tại sao bây giờ? Tại sao chỉ sau khi có những gian lận trong kỳ bầu cử được tổ chức vào ngày 4 tháng 12 thì những công dân Nga cuối cùng mới quyết định không im lặng và thờ ơ nữa?
Những câu trả lời nghe được tại cuộc biểu tình hôm thứ Bảy vừa qua cũng đa dạng như những thành phần trong đám đông, nhưng họ có thể tóm gọn bởi một từ trong tiếng Nga: đó là dostala nghĩa là "Tôi đang chán ngấy nó rồi", Họ đã chán nản với sự lựa chọn các nhà lãnh đạo đất nước của họ. Họ phẫn nộ với tham nhũng và hình thứ chính trị gia trưởng (độc đảng). Không như nhiều người giống như họ trong thế giới Ả Rập, những người đã đứng lên trong năm nay để lật đổ nhà độc tài tại Tunisia, Ai Cập và Libya, những người này không phẫn uất từ trong nghèo khó và thất nghiệp. "Đây không phải là một sự phản đối kinh tế", ông Maxim Yermolin, Tổng giám đốc của một công ty tiếp thị người tham dự cuộc biểu tình hôm thứ Bảy. "Những người này đều no đủ và giàu có. Họ có một cơ hội để đi du lịch xung quanh châu Âu. Họ đã thấy rằng ở châu Âu một chính phủ không phải là một quyền lực tối thượng. Nó là một tập hợp các nhà quản lý bạn (người dân) thuê một lúc và sau đó có thể sai thải nếu như họ không còn có hiệu quả. Họ cũng muốn nước Nga được như vậy".
Sớm hay muộn, nếu như dòng suy nghĩ này tiếp tục được theo đuổi thì ông Putin sẽ phải ra đi. Nhưng đó là điều khó tưởng tượng một sự chuyển tiếp dễ dàng đáp ứng được nhu cầu của người biểu tình. Các thể chế thường cho phép đổi mới lành mạnh của quyền lực - đảng phái chính trị cạnh tranh lành mạnh đã bị thu nhỏ dưới quyền Putin và đảng Nước Nga Thống nhất của ông ta kiểm soát toàn bộ hệ thống công quyền và hầu hết các ban ngành đưoọc bầu chọn. Một số những khẩu hiệu tại cuộc biểu tình hôm thứ Bảy vừa qua không cho họ nhiều chỗ để linh hoạt cho một lối thoát. Một trong những nhà lãnh đạo đối lập đưoọc ưa thích nhất hiện nay đã phát biểu vào ngày thứ Bảy vừa qua, Alexei Navalny, thậm chí không cần phải nhắc nhở đám đông hô khẩu hiệu yêu thích của mình. Họ bắt đầu một cách tự nhiên,: "Chúng tôi sẽ không tha thứ, và chúng tôi sẽ không quên." Đó là một cam kết của Navalny đã từ lâu nêu rõ: Putin và tay chân của ông ta phải được đưa ra xét xử.
Tuy nhiên, ngay bây giờ, có vẻ giống như một vị trí thương lượng hơn là một nền tảng chính trị. Với Putin vẫn còn nắm quyền kiểm soát các lực lượng vũ trang và cảnh sát, thì đây chỉ là một phần rất nhỏ mà đối thủ của ông muốn đẩy ông ta vào một góc. "Mục tiêu của chúng ta không phải là để đá người này hoặc người kia ra khỏi vị trí quyền lực" Gregory Yavlinsky, người sáng lập đảng tự do Yabloko, đã cho nói vào ngày thứ Bảy vừa qua. "Mục tiêu của chúng tôi là thay đổi hệ thống". Và với những người đột nhiên sẵn sàng chấp nhận tràn ra các đường phố để phản đối, Điện Kremlin đã bắt đầu từ từ di chuyển về phía cải cách. Người ủng hộ Putin là Dmitri Medvedev, sẽ rời khỏi chức vụ Tổng thống Nga vào tháng ba, những đề xuất pháp luật đưa ra quốc hội hôm thứ Sáu sẽ cho phép các đảng chính trị mới đăng ký dễ dàng hơn. Trong một bài phát biểu trước quốc dân ngày hôm trước, ông nói, "Tôi nghe những người nói về sự cần thiết của sự thay đổi, và tôi hiểu họ".
Tuy nhiên, các cơ chế chính phủ đang được sử dụng để đáp lại những tiếng vang đòi hỏi thay đổi hệ thống của Putin đó là "dân chủ có quản lý." Theo các nguồn tin bên trong đảng Nga Thống nhất, chính quyền dự định sẽ tạo ra các đảng bù nhìn mới để có thể bẻ gãy và đánh lạc hướng những người đối lập. Đây sẽ không mang đến kết quả là những nhân vật độc lập như Navalny nhưng mà là những người trung thành với Putin thuở xưa, hai người trong số họ đã tham dự cuộc biểu tình hôm thứ Bảy để củng cố vị trí của họ, nhưng đã không nhận được sự chào đón dễ chịu nào từ dân chúng. Alexei Kudrin, cựu Bộ trưởng tài chính của Nga và là một người bạn cũ của Putin, đã bị la ó và huýt sáo phản đối khi ông ta lên khán đài, trong khi Mikhail Prokhorov, nhà tỷ phú - chủ sở hữu đội banh Jersey New Nets, người tuyên bố sẽ thách thức Putin trong cuộc bầu cử tổng thống sắp tới, đã bị hạch hỏi, xô đẩy dữ dội khi ông ta đi qua đám đông. Một thành viên trong đoàn tùy tùng của ông đã bị đấm vào mặt.
"Người dân họ không ngu ngốc", Boris Akunin, một tiểu thuyết gia nổi tiếng, người đã phát biểu tại cuộc biểu tình, nói với Thời báo (Time) sau đó. "Họ đã được yên lặng suốt thời gian qua bởi vì họ đã đến tuổi trưởng thành. Bây giờ họ là những người lớn, trưởng thành. Họ thông minh và mạnh tiếng, và họ đã đạt đến một khối lượng quan trọng". Đó là bài học cuối cùng của cuộc biểu tình hôm thứ Bảy vừa qua. Lần đầu tiên kể từ sự sụp đổ của chủ nghĩa cộng sản, một xã hội dân sự thực sự sôi động đã nổ ra trước mặt, và nó đòi hỏi một sự dân chủ thực sự, chứ không phải dân chủ trong khuôn khổ. Đây là một lĩnh vực chính trị mới mà các nhân phần chính của phe Putin chưa bao giờ gặp phải, và không ai biết liệu nó sẽ làm thế nào để có thể thích nghi. "Xã hội thức dậy từ một giấc ngủ dài trong mùa đông", ông Mikhail Fedotov, Chủ tịch Hội đồng nhân quyền của điện Kremlin đã nói. "Hóa ra chúng ta không giống như những con gấu chúng ta sẽ không ngủ trong mùa đông này."
Simon Shuster tại Moscow
Chuyển Ngữ:
