Theo các nguồn tin trên, Lực lượng Phòng vệ Nhật Bản đã phát hiện nhóm 5 chiến hạm Trung Quốc ở vùng biển cách quần đảo Okinawa 650km về phía tây nam hôm Chủ nhật, 07/05/2012 sau khi đoàn tàu này vượt qua eo biển Miyako để ra Thái Bình Dương rồi chuyển hướng xuống phía Nam.
Đây là năm chiến hạm được cho là thuộc loại tối tân nhất của Hải quân Trung Quốc, thuộc Hạm đội Nam Hải : 2 khu trục hạm Quảng Châu và Vũ Hán thuộc lớp 052B, 2 hộ tống hạm nhỏ Du Lâm và Sào Hồ, lớp 054A, và tàu đổ bộ hạng nặng Côn Luân Sơn lớp 071,có thể hỗ trợ cho một đơn vị gồm 800 thủy quân lục chiến và chở theo các loại thuyền đổ bộ chạy bằng đệm hơi và máy bay trực thăng cỡ trung bình.
Tàu kéo và xà lan chở cát của Trung Quốc tại Masinloc thuộc Zambales tại đảo Luçon của Philippines, đảo gần bãi cạn Scarborough nhất. Ảnh chụp ngày 10/05/2012. | REUTERS/Erik De Castro |
Theo báo chí Đài Loan, tiểu hạm đội Trung Quốc kể trên đã xuất phát từ đảo Hải Nam và đi qua eo biển Đài Loan, hướng về Thái Bình Dương và khi cách Đài Loan 180 km đã rẽ phải xuống phía Nam. Ngay khi vào đến Thái Bình Dương, các chiến hạm Trung Quốc đã tiến hành thao diễn đội hình chiến thuật và cho phi cơ trực thăng thực tập ở vùng biển quốc tế giữa Đài Loan và Luzon, hòn đảo chính của Philippines.
Song song với việc đưa chiến hạm đến gần Philippines, Trung Quốc còn tung thêm tàu đánh cá đến hoạt động ở vùng bãi đá ngầm Scarborough dưới sự bảo vệ chặt chẽ của các chiếc tàu ngư chính và hải giám. Theo báo chí Philippines, từ 14 chiếc vào cuối tuần trước, hiện đã có đến 33 chiếc tràn ngập vùng Scarbrough.
Để so sánh, Philippines chỉ có vỏn vẹn hai chiếc tàu tuần duyên nhỏ neo đậu gần đấy. Cuộc đọ sức hiện nay giữa Manila và Bắc Kinh đã được báo giới phương Tây gọi là cuộc đấu giữa “chàng tí hon David chống lại tên khổng lồ Goliath”, nói theo tiếng Việt là “châu chấu đá xe”.
Giới quan sát cho đến giờ vẫn phân vân tự hỏi là nếu xung đột xẩy ra giữa Philippines và Trung Quốc tại khu vực bãi Scarborough thì Hoa Kỳ sẽ phản ứng như thế nào. Trước mắt, Hoa Kỳ có hai động tác : Tước hết là xác nhận sẽ cử chiến hạm tối tân nhất của Mỹ đến trú đóng tại Singapore ngay từ “mùa xuân năm tới” 2013 trong khuôn khổ kế hoạch xoay trục qua vùng châu Á Thái Bình Dương.
Liên quan trực tiếp đến vấn đề Biển Đông, chính quyền Mỹ cũng muốn thúc đẩy ngành lập pháp phê chuẩn Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển mà hiện nay Hoa Kỳ vẫn đứng ngoài. Bộ trưởng Quốc phòng Mỹ Leon Panetta đã gặp các thượng nghị sĩ để yêu cầu phê chuẩn công ước này để tạo cơ sở pháp lý cho hải quân Mỹ trong việc tuần tra tại các khu vực tranh chấp như Biển Đông chẳng hạn.
Trọng Nghĩa