Lý Võ Phú An (bạn đọc Dân Làm Báo) - Tôi là độc giả không thường xuyên của trang blog Danlambao. Vì nhiều lý do - bên chuyện lo toan cơm-áo-gạo-tiền mỗi ngày, nhiều khi vào thì bị chặn tường lửa. Phải công nhận điều này: ngày nay nhiều người ở ngay trong nước cũng biết tìm cách tiếp cận những thông tin khách quan và trung thực. Ngoài những người bị cho là "phản động của đảng" thì hầu hết các luật sư, nhà báo, trí thức trong nước luôn theo dõi tin tức trên DLB. Hôm nay tôi xin kể 2 câu chuyện mà chính tôi chứng kiến ra đây. Mong DLB đăng giùm, nếu gởi cho Tuổi Trẻ hay Thanh Niên thì chắc chắn họ không đăng. Phóng viên của họ mà họ còn không bảo vệ được thì lo chuyện của ai cho xong.
1. Chuyện thứ nhất: An Ninh sợ người dân
Không nói chuyện công an, an ninh tối ngày rình mò người dân cách lén lút ở đây vì nhiều bài báo nói rồi. Gia đình tôi về Ngã Bảy ở hậu Giang để đám cưới một người thân. Nhằm ngay cái ngày có vụ một đoàn xe từ Sài Gòn đi đám tang bà Đặng Thị Kim Liêng ở Bạc Liêu tự thiêu. Lúc này gia đình của tôi cũng có mặt ở chợ. Chúng tôi chứng kiến cảnh này: Chị Bùi Hằng mua 1 số bánh mì đem lại đưa cho mấy anh an ninh theo dõi chiếc xe này. Khi chị Hằng đem bánh mì mời mấy anh an ninh ăn để có sức mà chạy theo để theo dõi thì một chuyện rất hài hước là cả đám an ninh bỏ chạy chứ không dám đứng lại. Họ chạy ra một cái quán xa xa đứng nhìn. Tội nghiệp cho thân phận mấy anh an ninh này.
Cả cái chợ Ngã Bảy hôm ấy ai cũng mắc cười. Mấy anh an bị quê độ sau đó lườm lườm mọi người rất khó chịu. Bà con quanh chợ chửi theo: "Ngữ ấy mà cho ăn uổng bánh mì". Chị Bùi Hằng (tôi chưa gặp trực tiếp nhưng thấy hình ảnh và bài của chị ấy trên internet nên tôi biết) nói cho bà con nghe là bọn an ninh này theo dõi chị đang đi đám tang ở Bạc Liêu. Thấy chúng nó chạy xe máy từ Sài Gòn xuống đây vất vả quá chị Hằng mua cho chúng ít bánh mì để lấy hơi mà theo dõi tiếp. Tội nghiệp an ninh làm cái gì cũng lén lút. Đói quá dân cho ăn cũng không dám đối mặt mà bỏ chạy nhục nhã.
2. Chuyện thứ 2: Hải quan sân bay Tân Sơn Nhất xin tiền trắng trợn
Tuần rồi, gia đình tôi ra sân bay đón người anh từ Âu Châu về VN có chuyện gia đình. Anh tôi đi hãng Singapore rất đúng giờ nhưng đã hơn 2 tiếng đồng hồ kể từ khi máy bay hạ cánh gia đình chúng tôi không thấy anh trai ở đâu. Gần 3 tiếng sau mới thấy anh trai tôi uể oải đẩy hành lý ra ngoài. Anh trai tôi mệt mỏi cho hay là khi làm thủ tục thì bị hải quan xuất nhập cảnh làm khó dễ chuyện rất vô lý: Vì sao miễn thị thực Visa chỉ có thời hạn năm mà anh tôi được Đại sứ Việt Nam ở Pháp cho đến 10 năm. Họ hỏi đi hỏi lại vì sao như vậy. Sau một hồi giải thích này nọ họ yêu cầu anh trai tôi cho họ ít tiền vì nãy giờ họ giải thích chuyện này cho anh tôi nghe. Anh trai tôi thấy vô lý quá nói là làm đơn xin miễn thị thực Visa cũng chỉ làm theo yêu cầu chỗ bán vé máy bay chứ có biết gì 5 năm hay 10 năm anh tôi cũng chẳng quan tâm. Vì mỗi lần về tối đa là 20 ngày. Có chuyện gì mới về chứ có rảnh rỗi gì đâu mà 5 năm hay 10 năm cũng không quan tâm. Nếu mấy anh xin tiền thì xin ngay từ đâu chứ mắc công mất thời gian lại vòng vo như thế mệt lắm. Không có "ít đô" như lời đề nghị của họ anh trai tôi đưa 50 USD cho xong. Anh tôi nói là không có tiền lẽ 5 USD, 10 USD. Chưa hết khi đẩy hành lý thì cái laptop cũ mà anh tôi muốn đem về cho thằng cháu ở quê vừa đậu đại học bị làm khó dễ; Lần này thì họ đòi kiểm tra cái laptop cũ có tài liệu gì không, khi thì nói Việt Nam không cho nhập đồ cũ này nọ. Anh tôi lại mất 50 USD chuyện cái laptop cũ.
Tôi có cảm giác là nhà nước này coi người dân trong nước như là tù nhân hay con tin của họ so với bà con hải ngoại. Họ lợi dụng chuyện về thăm bà con thân nhân ở Việt Nam để làm tiền. Ai từng đi thăm tù thì biết chuyện này: giúi cho công an trại giam ít tiền thì được gặp thân nhân nhiều thời gian quy định hơn, chuyển nhiều quà hơn... Việt kiều về nước y hệt đi thăm tù nhân trong tù.
Qua 2 câu chuyện trên do chính tôi chứng kiến thì thấy là ở Việt Nam tồn tại nhiều chuyện phi lý và bất công. Nhà nước thì sợ dân thế này thế nọ, dân sợ tù đày, Việt Kiều sợ bị làm tiền.
Tôi đang sống trong thời đại mà nỗi bất an và sự sợ hãi đang bao trùm mọi thứ.
