Kính thưa toàn thể Đồng bào Việt Nam trong và ngoài nước.
Theo Quốc hội CHXHCNVN, Dự thảo Hiến pháp mới cho tới nay đã được sửa đi sửa lại 5-6 lần, nhưng nội dung cơ bản chẳng khác nhau là mấy, dù toàn dân đã đóng góp rất nhiều ý kiến về nó suốt 9 tháng trời và còn đòi thời gian thêm nữa. Gần đây, Hội nghị Trung ương 8 đảng Cộng sản (CS), bế mạc hôm 9-10-2013, cho biết Đảng đã "chỉ đạo Quốc hội" thông qua Hiến pháp ở dạng như hiện nay, dẫu nhiều nhân sỹ, trí thức, dân thường đã phản đối nhiều điểm rất chủ yếu và quan trọng của nó. Thông cáo của Đảng nói Dự thảo sửa đổi Hiến pháp (HP) lần này “cơ bản đã được hoàn chỉnh cả về nội dung lẫn kỹ thuật văn bản, đáp ứng được mục tiêu, yêu cầu đề ra”, và Ủy ban Soạn thảo được lệnh “khẩn trương tiếp thu ý kiến của Trung ương, hoàn thiện toàn văn Dự thảo, trình Quốc hội xem xét thông qua tại kỳ họp thứ 6”. (BBC 10-10-2013. Kỳ họp này đang diễn ra). Ông Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư đảng CS, gần đây còn tiếp tục khẳng định rằng cương lĩnh đảng đứng trước Hiến pháp, bộ luật gốc của quốc gia.
Với tư cách là những công dân (trước khi là linh mục), Nhóm Nguyễn Kim Điền chúng tôi hoàn toàn ủng hộ những tiếng nói chân thành, thiện chí và tiến bộ về HP. Trong đó có Kiến nghị về sửa đổi HP 1992 và Dự thảo HP 2013 ngày 19-01-2013 của Nhóm 72 nhà Trí thức; Tuyên bố của Công dân tự do ngày 28-02-2013 của Mạng lưới blogger Việt Nam; Thư nhận định và góp ý sửa đổi HP ngày 01-03-2013 của Hội đồng Giám mục Việt Nam; Tuyên bố chung về HP ngày 01-05-2013 của Nhóm Chức sắc tôn giáo và nhiều bản góp ý hay bản dự thảo của nhiều tập thể và cá nhân trong lẫn ngoài nước theo chiều hướng dân chủ và nhân quyền. Tất cả đều rất đáng trân trọng.
Về Dự thảo sửa đổi Hiến pháp của Quốc hội, chúng tôi nhận định như sau:
Là bộ luật gốc của đất nước, phát xuất từ toàn dân nhằm liên kết mọi người để cùng nhau thực hiện dự án tương lai chung của Dân tộc, Hiến pháp trước hết phải xác định rõ ràng và đầy đủ các nhân quyền dựa trên hiểu biết đúng đắn về bản tính con người cũng như các dân quyền dựa trên quan niệm văn minh của nhân loại về quốc gia. Tiếp đó Hiến pháp phải xác định rõ ràng và đầy đủ các nghĩa vụ của nhóm công dân (mang tên Nhà nước) vốn được giao cho vinh dự cổ vũ và thăng tiến các nhân quyền lẫn dân quyền nói trên bằng nhiều định chế văn minh và thích hợp, ngõ hầu đất nước phát triển trong hòa bình và thịnh vượng.
Thế nhưng, đọc dự thảo HP sửa đổi do Quốc hội đưa ra sáng ngày 22-10-2013 mà đảng CS đã chỉ đạo biên soạn với nhiều biện pháp phản dân chủ cách trắng trợn trong thời gian dài, như lừa gạt và cưỡng bức nhân dân ký tên đồng ý, hay hăm dọa những ai và loại trừ những ý khác hẳn với Đảng, người ta thấy nó hoàn toàn làm ngược lại: xác định nhiều quyền của Nhà nước (đằng sau đó là quyền của Đảng) một cách võ đoán và nhiều nghĩa vụ của công dân một cách tùy tiện.
1- Ưu quyền tư tưởng của chủ nghĩa Mác-Lênin
Khi khẳng quyết chủ nghĩa Mác-Lênin là ánh sáng chỉ đường (Lời nói đầu) lẫn nền tảng tư tưởng cho đảng CS là lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội (điều 4), Dự thảo đã lấy nó làm linh hồn cho HP và cho cả chế độ. Nhưng ai cũng biết chủ nghĩa này là học thuyết duy vật vô thần đấu tranh, một ý thức hệ mang tính trói buộc tư tưởng mà nhân loại đã vứt vào sọt rác lịch sử từ lâu, vì nó làm băng hoại lương tâm cá nhân, kìm hãm tư duy sáng tạo của con người và cản trở sự phát triển chân chính của xã hội. Ðây là tác nhân quan trọng nhất gây nên tình trạng xuống dốc của đất nước và dân tộc VN. Nó cản trở và triệt tiêu dần quyền tự do ngôn luận tư tưởng, quyền sáng tạo văn học nghệ thuật, quyền tự do tín ngưỡng tôn giáo… Nó khiến cho nền giáo dục ngày càng suy thoái về mặt đức (gian dối và bạo hành trong học đường), lẫn mặt trí (thiếu kiến thức thật, đầy bằng cấp giả và họa hiếm phát minh sáng chế). Nó khiến con người sống trong xã hội ngày càng dửng dưng vô cảm (thậm chí trong ngành y tế), quen thói lọc lừa và hành xử man rợ (đặc biệt nơi kẻ có chức quyền). Đây là tác hại về mặt tinh thần lớn lao mà trước đây Dân tộc chưa bao giờ chứng kiến và lãnh chịu.
Chúng tôi yêu cầu phải dứt khoát loại bỏ chủ nghĩa Mác-Lênin ra khỏi Hiến pháp, khỏi học đường, khỏi đất nước, không được coi “công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội” là dự án tương lai chung của Dân tộc. Phải lấy truyền thống văn hóa của Việt Nam và quan niệm nhân quyền của Liên Hiệp quốc làm nền tảng tinh thần. Ngoài ra, Lời mở đầu kiểu đề cao đảng CS cách sống sượng cần phải được viết lại cách hợp lý hơn và vắn gọn hơn, như trong Dự thảo Hiến pháp 2013 của Nhóm Trí thức 72 chẳng hạn.
2- Độc quyền cai trị của đảng Cộng sản.
Điều 4 (khẳng định đảng CSVN như lực lượng lãnh đạo Nhà nước và xã hội) là một điều khoản vừa mâu thuẫn vừa lộng hành. Mâu thuẫn với Điều 69: “Quốc hội là cơ quan quyền lực nhà nước cao nhất”. Vì như thế Quốc hội chỉ là công cụ của đảng cầm quyền! Và việc người dân đi bầu các đại biểu Quốc hội rõ ràng chỉ là dân chủ giả tạo như công luận xưa nay từng mai mỉa: “Đảng cử dân bầu”! Lộng hành vì như thế là mặc nhiên khẳng định đảng ở trên lẫn ở ngoài luật pháp, là tiên thiên khẳng định ngay trong HP sự lãnh đạo của đảng CS. Bởi lẽ chủ thể của quyền bính chính trị chính là nhân dân, và nhân dân trao quyền bính đó cho một chính đảng hay cho những người họ tín nhiệm qua một cuộc tranh cử và bầu cử công bằng, minh bạch, đa đảng và dân chủ.
Ngoài ra, thực tế lịch sử chứng minh là hoàn toàn dối trá lời tự tâng bốc: “Đảng CSVN là đội tiên phong của giai cấp công nhân, đồng thời là đội tiên phong của nhân dân lao động và của dân tộc VN, đại biểu trung thành lợi ích của giai cấp công nhân, nhân dân lao động và của cả dân tộc… Đảng gắn bó mật thiết với nhân dân, phục vụ nhân dân, chịu sự giám sát của nhân dân, chịu trách nhiệm trước nhân dân về những quyết định của mình. Các tổ chức của Đảng và đảng viên hoạt động trong khuôn khổ HP và pháp luật”. Từ 1930 đến nay, đảng CS đã gây ra vô số sai lầm và tội ác đối với Dân tộc, rồi với dàn lãnh đạo bất tài thất đức hiện tại, đảng đang đẩy đất nước vào vô vàn thảm họa, nhất là thảm họa vong quốc. Nhân dân khắp nơi đều điêu đứng vì sự lộng hành của các đảng viên lớn nhỏ. Đây là tác hại lớn lao về mặt chính trị chưa từng thấy trong bất cứ triều đại quá khứ nào.
Chúng tôi yêu cầu HP phải có điều khoản “Các đảng phái chính trị được tự do thành lập và hoạt động theo các nguyên tắc dân chủ. Quyền đối lập chính trị được tôn trọng. Pháp luật bảo đảm sự bình đẳng giữa các đảng phái chính trị” (x. HP Nhóm 72, điều 9). Thiếu điều này, HP chỉ là mớ giấy lộn hoàn toàn vô nghĩa. Trước mắt, đảng và nhà cầm quyền phải để cho các chính đảng phi CS xuất hiện hoạt động, trả tự do cho các công dân đang bị bỏ tù dựa theo điều 79, 88 và 258 Bộ luật Hình sự, đồng thời và phải xử lý mọi đảng viên CS phạm luật y như mọi công dân bình thường.
3- Độc quyền tài nguyên của Nhà nước.
Điều 53 Dự thảo HP khẳng định mọi tài nguyên đất nước “là tài sản công thuộc sở hữu toàn dân do Nhà nước đại diện chủ sở hữu và thống nhất quản lý”, để từ đó chỉ thừa nhận quyền sử dụng chứ không phải quyền sở hữu đất của công dân, một trong những nhân quyền quan trọng hàng đầu. Đây là điều hết sức xa lạ với nhân dân vì chế độ tư hữu đất đai đã tồn tại từ lâu ở nước Việt và cũng khác lạ với tuyệt đại đa số quốc gia trên thế giới. Ngoài ra, đánh đồng sở hữu nhà nước với sở hữu toàn dân về đất đai là tạo điều kiện cho quan chức chính quyền mọi cấp tham nhũng, bắt tay với tư nhân, doanh nghiệp cùng trục lợi, gây nên bất công xã hội ghê gớm, thiệt hại nhân dân khôn cùng và hỗn loạn đất nước triền miên. Duy trì quy định sai trái ấy là bất biết những vấn đề ngày càng trầm trọng do nó tạo ra: hàng ngàn cuộc cưỡng chế đất đai nhà cửa đầy máu và nước mắt, hàng vạn thị dân bị đẩy ra đường không nghề không nghiệp, hàng triệu nông dân điêu đứng khiếu nại trong tuyệt vọng (có kẻ phải dùng tới bạo lực để bày tỏ nỗi hận lòng)… Chưa hết, Dự thảo còn ngang nhiên “hợp hiến hóa” việc thu hồi đất, trong đó lại mở rộng phạm vi áp dụng cho các dự án phát triển kinh tế–xã hội (điều 54). Đúng là làm nên một thùng thuốc súng có thể bùng nổ bất cứ lúc nào. Tạo ra một hạng người bất hạnh và đông đảo chưa từng có trên đất nước như thế (dân oan), đấy thực là tác hại lớn lao về mặt xã hội.
Chúng tôi yêu cầu HP và Luật Đất đai đi kèm nó phải được sửa đổi theo hướng đa sở hữu: nhà nước, tập thể và tư nhân, quyền sử dụng hiện thời phải chuyển thành quyền sở hữu, vì đó là một trong những điều kiện để bảo đảm tự do và tồn tại cho con người. Phải hoàn toàn loại bỏ chủ trương “thu hồi” kiểu ăn cướp và “đền bù” kiểu giết dần mòn. Đất đai không phải do đảng và nhà nước CS tạo lập, cũng chưa bao giờ giao cho từng người dân, nên không được nói đến chuyện thu hồi!
4- Độc quyền công lực của đảng CS.
Điều 65 Dự thảo xác định: “Lực lượng vũ trang nhân dân tuyệt đối trung thành với Tổ quốc, nhân dân, với Đảng và Nhà nước”. So với Dự thảo nguyên thủy (điều 70), thì Đảng đã lui sau Tổ quốc và Nhân dân. Nhưng đó vẫn là điều hoàn toàn không thể chấp nhận! Phải chăng nỗi lo lắng cho sự sụp đổ của Đảng đã lên tới tột đỉnh rồi? Và trong tương lai Đảng sẽ không ngần ngại tiến hành ở VN một “Thiên An Môn” mới? Nên nhớ các lực lượng vũ trang (công an, quân đội) đều từ nhân dân mà ra, được nhân dân nuôi dưỡng và trang bị, dĩ nhiên phải “trung với nước, hiếu với dân” thôi, chứ không thể nào “chỉ biết còn đảng còn mình”! Đảng chỉ là bộ phận nhỏ của Dân tộc, không được quyền biến các lực lượng vũ trang thành công cụ bảo vệ cho riêng mình. Từ bao năm qua, Đảng đã hết sức o bế hai lực lượng này bằng cách để họ được làm giàu (tha hồ vì có vũ lực), được nhiều điều kiện ưu đãi (cho lương bổng cao, phong cấp hàng loạt: ngành công an hiện có 180 tướng), nhất là được dung túng, thậm chí khuyến khích những hành động bạo lực và đồi bại đối với dân lành. Hàng ngàn người dân vô tội đã chết sau khi rơi vào tay công an. Lực lượng này lại còn sử dụng côn đồ làm trợ thủ trong các cuộc đàn áp công dân biểu tình hay oan dân khiếu kiện. Thời gian gần đây thấy gia tăng nhiều cuộc gọi là “diễn tập chống khủng bố bạo loạn” ở nhiều nơi, nhưng thực chất chỉ là để chuẩn bị chống nhân dân xuống đường đòi nhân quyền hay công lý. Đây là tác hại lớn lao về mặt an sinh xã hội mà nạn kiêu binh ngày trước cũng chưa gây ra bằng.
Chúng tôi yêu cầu HP phải trả lại cho hai lực lượng này nhiệm vụ tự thân cao quý là che chở nhân dân và bảo vệ Tổ quốc. Đảng CS không được tiếp tục ghi dấu ô nhục ngàn đời lên họ vì sử dụng họ như những công cụ mù quáng và tàn ác, bắt họ cùng gánh trách nhiệm về các tội ác mà Đảng đã và đang gây ra cho dân tộc. Chớ dùng lợi lộc để khiến quân đội và công an mất sức chiến đấu bảo vệ Tổ quốc và giảm tinh thần phục vụ nhân dân!
5- Ưu quyền kinh tế của Nhà nước.
Điều 51 Dự thảo khẳng định “Nền kinh tế Việt Nam là nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa, với… kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo”. Duy trì “kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo” vì còn duy trì cái “định hướng XHCN” quái đản. Thực tế, đây là chủ nghĩa tư bản Nhà nước, phục vụ các nhóm lợi ích trong giới cầm quyền. Các tổng công ty, đại tập toàn quốc doanh quá được cưng chiều, trở thành bọn cướp của và phá của. Từ hàng chục năm qua, dẫu hưởng nhiều đặc quyền đặc lợi để cạnh tranh bất chính với các doanh nghiệp tư nhân và doanh nghiệp nước ngòai, các “đầu tàu”, “quả đấm thép” của kinh tế nhà nước này đều làm ăn thua lỗ, nợ nần chồng chất, kìm hãm sự phát triển của đất nước. (Điển hình như hai tổng công ty Vinashin và Vinalines đã làm thiệt hại hàng trăm ngàn tỷ bạc cho công khố đến nay vẫn chưa trả hết nợ. Còn hai tập đoàn Điện lực và Xăng dầu VN thì bắt dân bù lỗ cho những hoạt động đầu tư trái ngành của mình bằng cách liên tục tăng giá xăng và điện). Chưa hết, chính chúng còn giết hàng trăm ngàn công ty xí nghiệp tư nhân, đẩy ra xã hội hàng triệu người thất nghiệp. Nay tiếp tục khẳng định kinh tế nhà nước giữ vai trò chủ đạo, phải chăng Đảng muốn tiếp tục làm giàu trên xương máu của nhân dân và sự tan hoang của đất nước? Đây chính là tác hại không cùng về mặt kinh tế đối với toàn xã hội.
Chúng tôi yêu cầu phải đảm bảo bình đẳng trong cạnh tranh giữa các thành phần kinh tế. Nên sớm cổ phần hóa hoặc tư nhân hóa kinh tế quốc doanh, đồng thời phải buộc những ai đã cướp đoạt tiền thuế của nhân dân để kinh doanh thua lỗ và bỏ vào tư túi phải hoàn trả đầy đủ.
Vậy là sau khi nắm được độc quyền chính trị bằng bạo lực vũ khí, đảng CS nay phải tạo ra các ưu uyền và độc quyền còn lại bằng bạo lực hành chánh (HP) để bảo vệ sự cai trị của mình!
Ngoài ra còn nhiều điểm khác đáng phê phán trong HP. Nhưng với 5 ưu quyền và độc quyền nói trên kia, thì cho dẫu có nguyên cả Chương II với 36 điều (14-49) bàn về Quyền Con người và Quyền Công dân, thì tất cả cũng chỉ được hưởng theo kiểu xin-cho, bố thí.
Để kết thúc, chúng tôi kêu gọi:
1- Đảng CS hãy khôn ngoan, sáng suốt và phục thiện trước hiện tình của đất nước và khát vọng của đồng bào. Chớ bất chấp quá khứ thê thảm, thách thức dân ý hiện thời mà đem thí nghiệm tương lai của dân tộc. Nhớ cho rằng gieo gió thì sẽ gặt bão!
2- Các đại biểu Quốc hội hãy ý thức bổn phận của mình trước quốc dân và trách nhiệm của mình trước lịch sử, để nhân cơ hội này hình thành một HP đúng nghĩa, hợp lý và thuận lòng dân.
3- Đồng bào khắp nơi hãy ủng hộ cho một HP dân chủ, nhất là Đồng bào trong nước hãy quyết liệt đấu tranh bất bạo động (bằng biểu tình ôn hòa chẳng hạn) cho bộ luật gốc này!
Làm tại Việt Nam, ngày 29 tháng 10 năm 2013.
Đại diện Nhóm Linh mục Nguyễn Kim Điền:
- Linh mục Phêrô Nguyễn Hữu Giải và Linh mục Phêrô Phan Văn Lợi
- với sự hiệp thông của Lm Tađêô Nguyễn Văn Lý đang ở trong lao tù Cộng sản.