BNS Tự Do Ngôn Luận - ...Cuộc cách mạng kỹ thuật hiện đại là internet đã và đang giúp hình thành một nền báo chí đúng nghĩa tại VN, một nền báo chí của tư nhân, của tự do, của dân chủ mà ngày càng chiếm lĩnh trận địa truyền thông và càng đẩy báo chí nhà nước vào con đường bế tắc của báo lá cải bậy bạ và báo công cụ đê hèn. Tuy thế, VC vẫn không ngớt nuôi tham vọng giành lại trận địa. Như mới đây Cục trưởng Cục Báo chí phát biểu đại ý rằng "Bộ TT-TT giữ lại báo Bưu điện Việt Nam cũng với hy vọng báo sẽ tạo được uy tín và danh tiếng như các tờ Washington Post, Bangkok Post". Nhưng với tôn chỉ gieo rắc dối trá, cổ vũ hận thù, làm tôi cho đảng độc tài bạo ngược, xưa nay có tờ báo nào trong thế giới CS, kể cả ở Liên Xô và Trung Quốc, đạt được tăm tiếng quốc tế và uy tín công luận đâu? Tai tiếng thì có! Vì theo lời triết gia kiêm nhà báo Pháp Albert Camus, "Báo chí tự do, dĩ nhiên, có thể tốt cũng có thể xấu, nhưng hầu như chắc chắn nếu không có tự do, báo chí chỉ có thể là xấu"...
*
Việt cộng vừa tổ chức lễ kỷ niệm 90 năm (21/06/1925-2015) của cái gọi là “Ngày Báo chí Cách mạng VN”. Từ điển bách khoa điện tử mở Wikipedia Tiếng Việt -nơi Hà Nội từ lâu thao túng kiểu “quỷ lộng chùa hoang”- viết về nó như sau: “Ngày Báo chí Cách mạng VN 21-6 là ngày kỉ niệm ra đời của báo Thanh Niên do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc sáng lập 21-6-1925. Trong lịch sử báo chí VN, từ những năm 60 thế kỉ 19 đã có "Gia Định báo" và một số báo khác lần lượt ra đời tại Sài Gòn, Hà Nội và một vài địa phương khác. Nhưng báo "Thanh Niên" đã mở ra một dòng báo chí mới: báo chí cách mạng VN. Từ khi có báo Thanh Niên, báo chí VN mới giương cao ngọn cờ cách mạng, nói lên ý chí, khát vọng của dân tộc VN và chỉ rõ phương hướng đấu tranh của nhân dân VN vì độc lập, tự do và chủ nghĩa xã hội. Do ý nghĩa đó, Ban Bí thư Trung ương Đảng CSVN đã ra Quyết định số 52 ngày 5-2-1985 lấy ngày 21-6 hằng năm làm Ngày báo chí VN nhằm nâng cao vai trò và trách nhiệm xã hội của báo chí, thắt chặt mối quan hệ giữa báo chí với công chúng, tăng cường sự lãnh đạo của Đảng đối với báo chí.”
Mới đây, nhân họp mặt kỷ 90 năm nền báo chí Việt cộng, thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng cũng tái khẳng định với ý hướng chỉ đạo: “Các cơ quan quản lý vừa phải đảm bảo sự lãnh đạo của Đảng, quản lý Nhà nước đối với báo chí”, dù sau đó có vuốt đuôi kiểu mỵ dân đầy mâu thuẫn: “vừa phải đảm bảo quyền tự do báo chí, tự do ngôn luận, quyền được thông tin của nhân dân mà Hiến pháp đã quy định”.
Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng, qua bài viết: “Phát huy hơn nữa vai trò của báo chí trong sự nghiệp đổi mới, xây dựng và bảo vệ đất nước”, cũng cùng giọng điệu: “Các cơ quan chỉ đạo, quản lý báo chí cần nâng cao chất lượng công tác tham mưu, xây dựng chủ trương, đường lối phát triển và quản lý báo chí, bảo đảm nguyên tắc: Báo chí luôn được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng, sự quản lý của Nhà nước, phù hợp với thực tiễn đất nước và xu thế phát triển chung hiện nay. Báo chí phải là vũ khí sắc bén, công cụ đắc lực của Đảng trên mặt trận tư tưởng. Nhân đây, cũng cần nhắc lại rằng, báo chí là công cụ đấu tranh xã hội, đấu tranh dân tộc, đấu tranh giai cấp. Báo chí cách mạng không chỉ là phương tiện thông tin thuần túy, càng không phải là công cụ giải trí đơn thuần, mà nó có chức năng tuyên truyền, cổ động, tập hợp và tổ chức quần chúng đấu tranh cách mạng, giáo dục và hướng dẫn hành động của các tầng lớp xã hội”.
Tuy nhiên ai cũng thấy cái mác “báo chí cách mạng” của CS chỉ là một sự cưỡng từ đoạt lý và tuyên truyền lừa gạt. Vì “cách mạng” theo nghĩa đơn giản là biến đổi tận gốc, canh tân cuộc sống, theo Đào Duy Anh là “thay một chế độ cũ mà xấu bằng một chế độ mới mà tốt, mà hoàn hảo hơn”. Nhưng rõ ràng cả hai: “chế độ cách mạng” và nền “báo chí cách mạng” phục vụ nó đã đưa tới kết quả gì, hậu quả gì cho đất nước và dân tộc sau 90 năm hiện diện và hoạt động trên đất Việt?
Rồi ai cũng thấy cái định nghĩa “báo chí là vũ khí sắc bén, công cụ đắc lực của Đảng” cũng là một sự cưỡng từ đoạt lý và thao túng áp đặt. Bởi lẽ “báo” từ Hán Việt có nghĩa là “nói cho biết”. Giữa thế giới con người là sinh vật có lương tri và lương tâm, thì chỉ có thể nói cho biết sự thật. Do đó mà nhân loại văn minh đều thừa nhận tờ báo phải là diễn đàn của sự thật và người làm báo phải là tôi tớ của sự thật. Rồi ở mọi chế độ tự do dân chủ, ngay cả chế độ tự do dân chủ còn sơ khai là VN Cộng Hòa, mọi tờ báo đều là của tư nhân, nhà nước cùng lắm chỉ có tờ “Công báo” để đăng các văn kiện của chính phủ. Chính Hồ Chí Minh cũng từng khẳng định điều này trong cuốn sách của ông mang tên “Bản án chế độ thực dân Pháp”: “Mãi đến bây giờ, chưa có người An Nam nào được phép xuất bản một tờ báo cả. Tôi gọi báo là một tờ báo về chính trị, về kinh tế hay vǎn học như ta thấy ở châu Âu và các nước châu Á khác, chứ không phải một tờ do chính quyền thành lập và giao cho bọn tay chân điều khiển, chỉ nói đến chuyện nắng mưa, tán dương những kẻ quyền thế đương thời, kể chuyện vớ vẩn, ca tụng công ơn của nền khai hoá và ru ngủ dân chúng. Báo đầu độc người ta như thế, thì ở Đông Dương cũng có ba hay bốn tờ đấy”.
Khốn nạn thay, tại VN, nơi mà theo lời khoe của Nguyễn Phú Trọng trong bài nói trên: “Chưa bao giờ chúng ta có nhiều loại hình báo chí với đội ngũ những người cầm bút hùng hậu như hiện nay. Theo báo cáo của Bộ Thông tin và Truyền thông, cả nước hiện có 849 cơ quan báo in, 67 đài phát thanh - truyền hình, 98 báo, tạp chí điện tử, một hãng Thông tấn quốc gia. Nếu năm 2009 mới có 31.000 người làm việc trong lĩnh vực báo chí thì đến nay lực lượng ấy đã là 35.000 người, trong đó có gần 18.000 là nhà báo chuyên nghiệp; tỉ lệ người làm báo có trình độ đại học và trên đại học là 95,9%”, thế nhưng tất cả đều là của đảng và nhà nước, tất cả đều có một tổng biên tập là Trưởng ban Tuyên giáo Trung ương với những chỉ đạo cụ thể đưa ra hàng tuần, tất cả đều phải làm tốt chức năng tuyên truyền, thực hiện đường lối chủ trương, chính sách của Đảng, theo Chỉ thị 08/CT-TW 1992, Chỉ thị 12 /CT-TW 1997, Chỉ thị 05/CT-TW 2006, Luật Báo chí 1999, tất cả đều phải trở thành “chiến sĩ cách mạng, giữ vai trò xung kích trên mặt trận tư tưởng văn hóa của Đảng”!
Nhưng vì cái đảng này luôn đặt quyền lợi của mình trên quyền lợi đất nước, luôn sinh ra những nhóm lợi ích chỉ biết tư ích của mình mà bất biết công ích của toàn dân tộc, lại luôn tìm cách bịt miệng, ngăn cản những tiếng nói cổ vũ các giá trị tinh thần, luân lý, nhân bản, dân chủ, do đó đảng đã tạo nên một môi trường mà đạo đức xã hội ngày càng tha hóa, khiến cho đạo đức nghề nghiệp của nhiều nhà báo ngày càng xuống thấp. Theo nhận xét của tác giả Song Chi, tính vô đạo đức nghề nghiệp này được thấy qua những nét như sau:
- Xã hội VN hiện thời đã lắm thối tha, băng hoại, nhưng chính một số nhà báo, bằng những bài viết vô lương tâm, vô trách nhiệm, đã ném thêm rác rưởi vào đời sống tinh thần của người đọc. Loại rác rưởi dễ thấy nhất là những bài báo “lá cải” chạy theo các đề tài, yếu tố tình dục hay bạo lực để câu khách. Trên một số báo giấy và báo mạng, ngày nào cũng tràn ngập tin tức về các vụ "lộ ngực, hở mông” nóng bỏng như chuyên trang "ihay" của Thanh Niên, tờ báo thuộc Hội Liên hiệp Thanh Niên VN, về các vụ “cướp, giết, hiếp” đủ kiểu, trong và ngoài nước. Ở đây không chỉ có vấn đề số lượng mà còn ở cách thức khai thác thông tin, từ kiểu giật tít nhằm câu khách đến nội dung đi sâu quá chi tiết vào những vụ án tình, hiếp dâm hoặc giết người man rợ. Có những vụ án được báo chí khai thác liên tiếp hàng chục bài, từ lúc mới xảy ra đến khi bắt được hung thủ, xử tòa, kết án, thậm chí khi hung thủ đã vào trại giam một thời gian, báo chí cũng xới lại.
- Cách đưa tin của báo chí VN nhiều khi phải nói là rất thiếu lương tâm. Trong nhiều vụ bán dâm, hiếp dâm, giết người, kẻ phạm tội bị phơi bày tên tuổi mặt mũi đã đành, còn nạn nhân, tuy cũng có để tên tắt, tên giả nhưng lại tiết lộ thông tin về quê quán, nhà cửa, nơi học, nơi làm việc... nên bà con làng xóm, bạn bè quen biết với nạn nhân cũng dễ đoán ra. Các nhà báo dường như không hề nghĩ đến chuyện nạn nhân hay kể cả người thân, con cái kẻ thủ ác sẽ sống tiếp cuộc đời họ thế nào. Người ta còn nhớ vào năm 1990, có một vụ đau lòng làm nhức nhối lương tri xã hội, do sự thiếu lương tâm và vi phạm nghiệp đức của nhà báo. Đó là vụ án bia ôm Đường Sơn Quán (Thủ Đức) với một sĩ quan công an dính vào và bị đưa hình lên báo, khiến đứa con gái 16 tuổi của ông phải uống thuốc tự tử vì không chịu nổi cảnh nhục nhã trước bạn bè, còn người vợ của viên sĩ quan đó cũng dở điên dở khùng vì xấu hổ... Ðời tư của các nghệ sĩ, giới biểu diễn cũng là một đề tài được báo chí lá cải thường xuyên khai thác. Những thông tin kiểu ngồi lê đôi mách, với các hình ảnh khoe thân, “lộ hàng”, các lần cặp bồ hò hẹn đại gia, các cuộc hôn nhân rồi li dị, các kiểu sắm sửa, tiêu xài hàng hiệu... Thật ra dân chúng ở đâu trên thế giới cũng thích tìm hiểu những thông tin về giới nghệ sĩ biểu diễn như vậy, và báo chí lá cải ở đâu cũng rất biết cách khai thác đề tài này. Nhưng ở các nước dân chủ pháp trị, có luật pháp hẳn hoi, báo chí đưa tin không đúng sự thật sẽ bị kiện ra tòa, có khi sập tiệm. Còn ở VN, báo chí cứ tha hồ viết, một số người bị đưa tin không đúng hoặc bị xâm phạm đời tư cũng ít khi muốn kiện, vì chỉ mất giờ, mệt mỏi mà chẳng đi đến đâu.
- Nhưng đáng nói hơn hết là những bài viết liên quan đến những nhân vật, những vụ án có yếu tố chính trị, chẳng những không khách quan mà còn xuyên tạc sự thật, bôi nhọ đời tư, vu khống đủ kiểu. Từ những vụ biểu tình phản đối Tàu cộng bị đài truyền hình nhà nước xuyên tạc thành gây rối trật tự công cộng, xuống đường vì tham tiền hay bị các thế lực thù địch xúi giục... đến bất cứ ai bị coi là kẻ thù giai cấp hay kẻ thù chế độ. Nào bà Cát Hanh Long, những trí thức vụ Nhân văn Giai phẩm, vụ Xét lại Chống đảng; nào giới quân nhân, viên chức, văn nhân, nghệ sĩ VNCH thua trận; nào những người yêu nước, bất đồng chính kiến, đấu tranh dân chủ từ sau 1975 cho đến nay, bất kể là đảng viên phản tỉnh, tướng lãnh giác ngộ, trí thức phản biện, chức sắc đòi độc lập, sinh viên đòi tự do, dân oan đòi quyền sống… thậm chí những giáo phái sung túc tiền bạc như Ân Đàn Đại Đạo. Tất cả đều là nạn nhân của hệ thống báo chí truyền thông chỉ biết nhắm mắt, quên liêm sỉ, giết lương tâm để làm theo lệnh đảng, trở thành nô ngôn, bồi bút, công cụ cho đảng. Báo chí bôi nhọ đời tư, xuyên tạc lý do và mục đích đấu tranh của họ: vì yêu đất nước đồng bào, vì mong muốn VN sẽ thay đổi trở thành một quốc gia tự do, dân chủ, thoát khỏi lạc hậu đói nghèo và nguy cơ xâm lược từ Trung Quốc. Trong khi họ hoàn toàn không có điều kiện để tranh luận, chứng minh ngược lại.
May thay, cuộc cách mạng kỹ thuật hiện đại là internet đã và đang giúp hình thành một nền báo chí đúng nghĩa tại VN, một nền báo chí của tư nhân, của tự do, của dân chủ mà ngày càng chiếm lĩnh trận địa truyền thông và càng đẩy báo chí nhà nước vào con đường bế tắc của báo lá cải bậy bạ và báo công cụ đê hèn. Tuy thế, VC vẫn không ngớt nuôi tham vọng giành lại trận địa. Như mới đây Cục trưởng Cục Báo chí phát biểu đại ý rằng "Bộ TT-TT giữ lại báo Bưu điện Việt Nam cũng với hy vọng báo sẽ tạo được uy tín và danh tiếng như các tờ Washington Post, Bangkok Post". Nhưng với tôn chỉ gieo rắc dối trá, cổ vũ hận thù, làm tôi cho đảng độc tài bạo ngược, xưa nay có tờ báo nào trong thế giới CS, kể cả ở Liên Xô và Trung Quốc, đạt được tăm tiếng quốc tế và uy tín công luận đâu? Tai tiếng thì có! Vì theo lời triết gia kiêm nhà báo Pháp Albert Camus, "Báo chí tự do, dĩ nhiên, có thể tốt cũng có thể xấu, nhưng hầu như chắc chắn nếu không có tự do, báo chí chỉ có thể là xấu".
BBT - Xã luận bán nguyệt san Tự do Ngôn luận số 222 (01-07-2015)