Mai Thanh Truyết (Danlambao) - Hôm nay, tuy là “lời cuối cho một cuộc tình” nhưng điều đó không có nghĩa là cuộc tình đã chấm dứt, vì mối tình giữa tôi và em vẫn chưa thể nào đi đến kết cuộc được khi mà Đất và Nước đang còn điêu linh, 92 triệu người dân (không kể 4 triệu đảng viên cs) đang còn dưới ách cai trị của… cường quyền.
*
Sáng nay, sau khi vừa thảo xong lá thư từ nhiệm để chuẩn bị gửi lên Ban quản trị của công ty trong vài ngày sắp tới, tôi ngồi bất động bên ly trà nóng. Đây là một quyết định manh nha từ đầu năm 2011. Bụng bảo dạ là đã đến lúc phải nghĩ và “về hưu”; nhưng với ý nghĩ, một khi về hưu rồi, việc tranh đấu có thể bị hạn chế trong di chuyển, trao đổi, tài trợ v.v... vì tình trạng tài chánh không cho phép. Nhưng cuối cùng, lý trí vẫn cương quyết bảo vệ quyết định… về hưu để có điều kiện thời gian rộng rãi hơn để tiếp tục chiến đấu dù tái chánh có bị hạn chế!.
Lá thư đã được thảo xong ngay sau đó và trong vài ngày tới tôi sẽ rời khỏi căn phòng nầy… từ giã chiếc áo blouse màu trắng mà tôi đã mặc từ năm 1963 cho đến bây giờ.
Tôi sắp sửa từ bỏ nó như đang làm thủ tục “ly dị” một người tình!
Dĩ nhiên là có rất nhiều ray rứt, suy tư ngay cả khi về nhà hay trằn trọc trong đêm thâu. Một quyết định thật khó khăn khi từ bỏ một công việc hết sức nhàn rỗi; nhàn rỗi đến nỗi có thể nói là tôi dùng gần hết “8 giờ vàng ngọc” của sở để: viết bài, đọc tài liệu, liên lạc email và điện thoại đó đây, thậm chí ngay cả những buổi phỏng vấn của truyền thông như báo chí, radio v.v…
Bao nhiêu năm qua, tôi đã “lợi dụng” nơi nầy để chuyển tải những thông tin về Việt Nam, hy vọng bà con nơi quê nhà tiếp cận được để tự cứu lấy mình trước những vấn nạn môi trường vây kín cuộc sống của họ. Những vấn nạn mà những người quản lý đất nước không lo nỗi để bảo vệ người dân như ô nhiễm không khí, ô nhiễm nguồn nước, cùng nhiều vấn đề xã hội khác của quê hương.
1. Trở về thời còn “yêu”
Nhìn lại bức hình trên, hình chụp vào năm 1991 tại một Đại hội của công ty CWM Inc. tại Dallas, quy tụ 22 phòng thí nghiệm khắp nơi trên đất Mỹ về. Trong thời gian nầy tôi đang quản lý một phòng thí nghiệm với khoảng 30 nhân viên làm việc trong một diện tích gần 8.000 mét vuông, trong đó gồm 2 Ph.D., 4 Master, và hơn 10 Cử nhân và số thí nghiệm viên còn lại. Đây là một phòng thí nghiệm được chứng nhận theo tiêu chuẩn Hoa Kỳ (accredited laboratory) lớn nhứt của công ty dùng để phân tích và chứng nhận tất cả các chất phế thải lỏng và rắn và quyết định phải thanh lọc (treat) như thế nào.
Nơi đây cũng là một trung tâm huấn luyện về QA/QC cho các trưởng phòng thí nghiệm rãi rác ở khắp các tiểu bang Hoa Kỳ và Mễ Tây Cơ của công ty. Hàng ngày, nơi đây tiếp nhận trên 300 mẫu phế thải kỹ nghệ đến từ khắp nơi và cần được phân tích từ fingerprint (phân tích nhanh) cho đến phân tích toàn diện. Hàng ngày, bãi rác cũng phải tiếp nhận trên dưới 300 xe với trọng tải 80.000 lbs (trọng lượng tối đa tính luôn sức nặng của xe do DOT cho phép). Nói như vậy cho thấy sự bận rộn của nhân viên như thế nào. Đó là chưa kể đến một bộ phận chuyên làm và thử nghiệm các “công thức” (recipe) để giải quyết thanh lọc phế thải rắn độc hại bằng phương pháp macro-encapsulation. Sau khi thành công trong phòng thí nghiệm, nghĩa là hàm lượng các hóa chất độc hại có trong phế thải dưới định mức quy định của EPA (Cơ quan Bảo vệ Môi trường). Công thức trên sẽ được áp dụng và mỗi “mẻ” xử lý là 20 tấn…
Phòng thí nghiệm nằm trên một ngọn đồi cao, do đó theo luật lệ, cần phải theo dõi mức độ ô nhiễm của không khí ở các khu dân cư nằm trong đường bán kính 15 dậm Anh.
2. Quản lý (manage) một chất phế thải
Viết đến đây để cho bà con thấy việc quản lý chất phế thải rất phức tạp và gồm nhiều giai đoạn, cần nhiều nhân lực chuyên môn về phân tích, quản lý, an toàn lao động và nhiều công việc linh tinh khác. Thủ tục thanh tra từ EPA liên bang và tiểu bang cũng như giám sát của thành phố đi đến kiểm tra có định kỳ cũng như bất thình lình (random) (tôi không dùng chữ đột xuất của Việt Nam bây giờ) xảy ra thường xuyên.
Mỗi phế thải sau khi được thanh lọc, sẽ được mang ra đổ ngoài bãi rác (landfill) và hồ sơ, lý lịch cùng địa điểm “chôn rác” phải được giữ trong vòng 5 năm. Nếu có khiếu nại hay cần kiểm soát lại, chúng ta có thể lấy mẫu để phân tích và chứng minh. Nó không giản dị như quan điểm hiện có ở Việt Nam, là chuyển tải từ nơi xuất phát như nhà ở hay công xưởng… rồi chở ra đổ vào một bãi đất trống mặc cho ruồi muỗi, nước rỉ (leachate) chảy tràn lan khắp nơi…nghĩa là rác và những hệ lụy của rác trong bãi vẫn… an nhiên tự tại cùng tuế nguyệt!
Bãi rác chứa 13 triệu tấn rác ở West Covina, CA đang được biến đổi để thiết lập một dự án xây dựng sân golf trên đỉnh và một trung tâm nghỉ mát gồm khách sạn, khu thương mại, sân quần vợt, đường cho ngựa chạy v.v…
3. Trông người mà nghĩ đến ta!
Trong những ngày còn lại bên chiếc máy computer cũ kỹ, tôi cố gắng trang trải ra đây một số suy nghĩ riêng tư của mình, chia xẻ cùng bạn đọc. Trên một mảng tường, tôi dán những hình ảnh “thời gian” trong đó hình ảnh cây phong trước phòng thí nghiệm đã được tôi chụp hàng năm vào tuần lễ đấu tiên của tháng 11, mùa cây bắt đầu thay đổi màu lá…để thấy lại thời tiết…lạnh nhiều hay lạnh ít của trời đất qua sự thay đổi màu sắc của lá. Trong hình, chiếc hình cuối cùng phía dưới bên tay mặt được chụp vào thứ sáu đầu tiên của tháng 11/2011, lá phong màu đỏ nhưng hơi “tái” hơn, vì năm đó tiết trời lạnh sớm!
Rồi đây, trong vài ngày nữa tôi phải giã từ một khung cảnh thân thương mười bảy năm qua nơi mảng tường nầy.
Giã từ! Từ giã! Ly biệt! Biệt ly!
4. Chiếc áo blouse màu trắng
Thực sự tôi đã bắt đầu mặc chiếc áo thân thương màu trắng nầy từ năm 1963 khi còn là một cậu sinh viên năm thứ nhứt trường Y khoa Sài Gòn. Những kỷ niệm nơi số 228 đường Trần Quý Cáp góc đường Lê Quý Đôn, nơi sau nầy, CSBV biến thành nhà triển lãm tội ác Mỹ Ngụy với chiếc máy bay Mỹ “to đùng”. Nhưng hôm nay, tội ác của Mỹ đâu không thấy mà chỉ thấy những lời “xin-cho” (cố hữu trong não trạng của người cộng sản) người Hoa Kỳ vào lại Việt Nam để làm đối trọng với Trung Cộng. Còn tội ác của Ngụy (!) ư? Nếu còn, chỉ là những lời “van xin” khúc ruột ngàn dặm (?) đem đô la về xây dựng đất nước!
- Kỷ niệm nơi Cơ thể Học viện với Thầy Nguyễn Hữu, Thầy Trần Anh. Tôi có gặp lại Thầy Hữu khi Thầy lưu vong qua Pháp và tội nghiệp thay cho Thầy phải mở một quán ăn nhỏ và bị thất bại. Sau đó, Thầy nhờ một anh học trò cũ phụ tá cho Thầy ở Cơ thể học viện. Đó là BS Nguyễn Mộng Hùng nằm trong nhóm mỗ tim nổi tiếng thời bấy giờ của BS Bernard. BS Hùng đã vận động cho Thầy vào một chân “assistant”.
- Sau Cơ thể học viện, rồi đến bịnh viện Chợ Rẫy với Thầy Đặng Văn Chiếu, bịnh viện Từ Dũ với Thầy Hồng (quên họ của Thầy rồi), Bình Dân với Thầy Út, và bịnh viện Nguyễn Văn Học với Thầy Trần Văn Lữ Y…
- Tuổi thanh niên của tôi lúc nầy thể hiện qua một việc làm nho nhỏ trong chiếc áo trắng vào giữa năm 1963, giai đoạn gay cấn của Đệ nhứt Cộng hòa vì phải đối đầu với giặc ngoài là Việt Cộng và “thù” trong là những người Việt sống trong lãnh địa quốc gia (dưới vỹ tuyến 17) xâu xé nhau, gây bất ổn cho chế độ Cộng hòa lúc bấy giờ. Anh bạn thân thiết của tôi là Hoàng Cơ Trường và tôi đã làm công tác chích ngừa cho dân chúng ở những vùng bất an ninh như Cần Giuộc, Cần Đước, và Long Đinh. Hai anh em cùng đi trên chiếc mobylette vàng của tôi dong ruổi trên các đường mòn hẻo lánh nhưng không hề biết sợ những bất trắc có thể mang đến cho mình do việt cộng phục kích! (xin có vài giây phút tưởng niệm đến anh bạn Trường của tôi).
- Sau đó, tôi lại mang chiếc áo trắng thân thương qua Pháp. Những ngày làm học trò, những ngày làm assistant laboratoire, rồi assistant délégée ở Institut de Chimie, Besancon. Chiếc áo trắng trong giai đoạn nầy chính thức mang lại cho tôi lương bổng hàng tháng, để từ đó tôi có thể lo cho vợ con.
- Về lại Việt Nam, cũng với chiếc áo blouse trắng cố hữu của tôi lại “phất phơ” nơi Ban hóa học trường Đại học Sư Phạm Sài Gòn và Đại học Cao Đài Tây Ninh. Trong thời gian ngắn ngủi chưa đầy hai năm làm việc ở hai nơi nầy, chiếc áo trắng cũng đã giúp tôi làm một số việc nho nhỏ như gieo cấy ý thức trách nhiệm của sinh viên qua việc bảo quản phòng ốc của trường Sư phạm… bằng cách huy động những ngày đi lau chùi và rửa…nhà vệ sinh của trường!
Nơi Cao Đài, niềm hãnh diện của tôi trong chiếc áo trắng là xây dựng và thiết lập các phòng thí nghiệm hóa học, vật lý, sinh thực động vật trong một thời gian kỷ lục, từ việc thiết kế xây dựng, “đi xin” và thu mua các máy móc và dụng cụ, ở ngoài khu nội ô Cao Đài. Từ đó, sinh viên có điều kiện thực tập bên cạnh Chợ Long Hoa, cửa số 1, vì trong nội ô, các việc thí nghiệm nhứt là mổ xẻ động vật là một cấm kỵ của đạo. Việc làm nầy, tôi đã nhờ sự phụ giúp của một số giảng nghiệm viên trẻ mà tôi đã thu dụng, đồng ý với đường lối mở mang và phát triển trên. Xin cám ơn các anh em đã đóng góp một việc làm không nhỏ cho Viện Đại học Cao Đài.
Ngày nay, dù nơi đây không còn là một đại học đúng nghĩa dưới chế độ mới, nhưng sự hình thành và phát triển đại học đã khơi mào cho người dân nơi đây thấu hiểu được tầm quan trọng của giáo dục và tin tưởng vào tương lai con em của một miền đất khô cằn Tây Ninh.
5. “Dấn thân” vào chốn bùn nhơ
Sau ngày “giải phóng”, chiếc áo trắng vẫn tiếp tục đeo đuổi tôi, nhưng lần nầy dưới một hình thái khác… là làm việc cho chế độ mới một cách bất đắc dĩ. Trong giai đoạn nầy, thực sự tôi có vấn đề với “chiếc áo trắng của tôi”. Sở dĩ tôi gọi là có vấn đề vì chiếc áo trắng tôi mặc trong lúc nầy chỉ là một hành động miễn cưỡng để bảo vệ an ninh cho bản thân và gia đình mà thôi.
Thật sự là tôi đã tạm thời “ly hôn” trong trí óc với người tình của tôi ở giai đoạn “sống chung với “lũ””, giống như chính sách “sống chung với lũ” của VC đề ra cho bà con Đồng bằng Sông Cửu Long vì những sai trái trong việc xây dựng đê bao mà không có điều nghiên làm cho lũ lụt ở miền nầy ngày càng trầm trọng và phức tạp hơn lên.
Cuộc ly hôn tạm thời nầy chấm dứt ngay sau khi tôi thực hiện thành công “giấc mơ ra biển lớn”. vào cuối năm 1982.
6. Làm lại từ đầu
Từ ngày đặt chân đến vùng đất tự do, chiếc áo trắng đã được tôi nâng niu trở lại thực sự với sức bật của tuổi trung niên, với những việc làm ở Medical School ở Minnesota sau ba năm làm postdoctorate qua đề tài nghiên cứu về các màng của tế bào máu hồng huyết cầu (Red blood cell). Thực hiện được hai báo cáo khoa học (publication) bằng cách chứng minh chính màng (membrane) thứ tư tên Actin 4.1 của hồng huyết cầu là nơi chuyên chở Oxy, và Phosphate đi khắp nơi trong cơ thể. Nơi đây cũng là nơi dừng chân của một gốc tự do (free radical) NO (nitroso…), và gốc tự do nầy chính là nguyên tố trung gian để chuyển tải các hóa chất cần thiết (hay chữa bịnh) lên óc. Đây là một phương pháp trị liệu tương đối còn mới mẻ vừa mới được khám phá từ năm 2015.
Rời Minnesota, người tình của tôi vẫn còn trung thành và dường như có một duyên (hay nghiệp nào đó), khiến tôi mang người tình vào một nơi không mấy “vệ sinh”. Đó là, người tình và tôi cùng đưa nhau sống chung trong các bãi rác kỹ nghệ và rác sinh hoạt gia đình…từ năm 1987 cho đến giây phút hiện tại đang ngồi “gỏ mõ” bằng hai ngón tay cho bài viết nầy. (tuy chỉ “gỏ mõ” bằng hai ngón tay, nhưng tôi rất hãnh diện và chấp nhận “thi đấu” với các “bạn già” của tôi để …thi đánh máy!).
Mười bảy năm ngồi ở văn phòng nầy. Chiếc ghế trong hình là chiếc thứ ba tôi đã thay tại nơi đây.
Mười bảy năm qua với tất cả vui buồn trong những lần bị “thanh tra” (inspection) thình lình (random) do EPA Region 9 đến từ San Francisco, hay DTSC (Department of Toxic Substance Control) từ Sacramento, hay từ AQMD (Air Quality Management District) từ Los Angeles, Sanitation District of LA, hoặc Health Department của City West Covina, CA.
Tội nghiệp em tôi, trong suốt 24 năm sau cùng nầy, em tôi phải chịu đựng tất cả những mùi xú uế trên cõi đời ô trọc nầy khi em theo tôi đi cùng khắp các nơi tôi làm việc. Khứu giác của tôi rất nhạy cảm, tôi có khả năng ngửi được những mùi quen thuộc của những hóa chất hiện diện trong chất phế thải. Chính nhờ có một khứu giác “tốt” như trên, cho nên tôi mới “ngửi” và “ngộ” được là vùng không khí đang bao trùm Việt Nam ngày hôm nay đang bị phủ đầy hóa chất độc hại phát sinh ra từ chất độc “cơ chế chuyên chính vô sản”. Điều nầy không giống như Madison Nguyễn ngày nào trong khi đi viếng thăm bãi rác Đa Phước mà vẫn thấy… mùi thơm của tiền tài và chủ nghĩa! Xin nói thêm là bãi rác Đa Phước đang trên đà suy thái vì “cha” đở đầu là Lê Thanh Hải bị “điều” ra Hà Nội, và TGĐ David Dương không còn cơ hội về “quản lý” nữa từ năm 2017.
Trở lại với bãi rác CWM Inc., Kettleman City, chính nhờ khả năng “ngửi” trên làm cho tôi giải quyết công việc chuyên môn một cách nhanh chóng. Nào là mùi các hóa chất sát trùng, hóa chất trừ nấm mốc, hóa chất diệt cỏ dại trong đó có chất 2,4,5-T, một thành phần trong hỗn hợp của chất Da Cam. Tôi, qua mùi, dễ dàng phân biệt được hóa chất nào dẫn xuất từ Arsenic, hay Phtalate, Phosphate, hoặc Carbamate v.v... Chính những sự tiếp xúc nầy làm cho em tôi bị “ô nhiễm”, nhưng với một tình yêu sắt son, em vẫn trung thanh sắc son với tôi, và âm thầm chịu đựng như nội dung của bài mưỡu Mẹ Mốc trong văn chương việt Nam.
7. Mối tình con
Con số 17 năm ở chiếc ghế trên làm tôi nhớ lại một mối tình học trò ở tuổi 17, khi học Đệ nhị ban B. Năm đó, toàn hội đồng thi cho ban B chỉ có khoảng 1000 thí sinh, và tôi đi thi ở trường tiểu học Bàn Cờ. Ở Việt Nam, số thứ tự của thí sinh được sắp xếp theo tên, chứ không theo họ, và phòng thi của tôi lại đối diện với phòng thi của nàng vì nàng có tên bắt đầu bằng chữ Th… Vào hôm thi toán, tôi cố gắng làm xong trong vòng hai giờ đồng hồ (trong 4 giờ thi) để rồi nộp bài và đi ra để xem có thể giúp nàng được gì không! Nhìn nàng cuối đầu đăm chiêu và sau đó ngước lên bắt gặp được ánh mắt của tôi, nàng lắc đầu. Lần đầu tiên tôi cảm thấy “bất lực” trong việc phụ giúp người mình “thương”! Viết những dòng chữ nầy, tôi muốn ghi lại một chút kỷ niệm của thời niên thiếu và tôi không ân hận và cảm thấy “tội lỗi” gì cả vì lúc đó tôi chưa… kết duyên với người tình áo trắng của tôi.
8. Tạm dừng
Thưa các bạn,
Chỉ còn một vài ngày nữa tôi sẽ rời nơi đây.
Chắc chắn tôi sẽ mang một chiếc áo trắng còn mới và sạch mang về nhà.
Chiếc áo trắng bây giờ sẽ về hưu trong vài ngày nữa, sẽ không cùng tôi mang tiền hàng tháng về, nhưng tôi tin rằng, người tình của tôi sẽ không bỏ tôi và tôi cũng chằng bao giờ phụ em trong những ngày còn lại trong đời.
Hôm nay, tuy là “lời cuối cho một cuộc tình” nhưng điều đó không có nghĩa là cuộc tình đã chấm dứt, vì mối tình giữa tôi và em vẫn chưa thể nào đi đến kết cuộc được khi mà Đất và Nước đang còn điêu linh, 92 triệu người dân (không kể 4 triệu đảng viên cs) đang còn dưới ách cai trị của… cường quyền.
Vì sao?
Vì, dù sao, dù sao đi nữa, tôi vẫn… yêu em (lời của bài hát Niệm Khúc Cuối). Đã 48 năm hương lửa bên nhau, em và tôi không thể nào đoạn tuyệt với nhau được. Và dĩ nhiên là phải có tiếp nối. Tiếp nối trong một giai đoạn thăng hoa mới của cuộc đời trong tương lai.
Chắc chắn em và tôi sẽ bước những bước song hành trên con đường về Quê Hương dưới ánh bình minh rực sáng.
On recommence par le commencement!
Một ngày mới sắp sửa bắt đầu.
Em và tôi cùng nhau chuẩn bị lên đường.
Nhuận sắc và Sửa chữa
Trích từ sách “Tâm tình Người Con Việt” – 2012
Mùa Quốc hận 2018
