Đinh Yên Thảo (Danlambao) - Từ phía xa trên con đường dẫn vào cổ thành Fort McHenry- nơi khai sinh bản quốc ca Hoa Kỳ, du khách đã nhìn thấy ngọn quốc kỳ Hoa Kỳ phất phới tung bay giữa bầu trời. Đó là hình ảnh hào hùng của ngọn quốc kỳ còn sừng sững đầy kiêu hãnh sau một đêm giao tranh khốc liệt với quân Anh của hơn 200 năm trước. Nó là vật chứng về một tinh thần quả cảm và ái quốc của những người lính đã tử thủ cùng cổ thành. Để rồi làm chàng thi sĩ trẻ Francis Scott Key xúc động mà viết nên bài thơ, về sau trở thành lời cho quốc ca Hoa Kỳ. Đến và nghe lại âm xưa trên cổ thành Fort McHenry trong một chiều gió lộng bên bến cảng Baltimore, mà nhớ lại những trang sử Việt không kém hào hùng.
Tôi chẳng nhớ mình đã từng bắt gặp cột cờ cùng lá quốc kỳ Hoa Kỳ nào cao to và hùng dũng đến vậy. Hoặc cũng có thể bởi tôi đứng ngay dưới chân cột cờ nhìn lên nên có cảm giác như vậy. Nhưng nếu cột cờ của cổ thành Fort McHenry này có to lớn thì cũng là chẳng là điều lạ. Bởi nơi đây chẳng thể không được nhắc đến như một trong những vùng địa sử chống ngoại xâm hào hùng nhất của nước Mỹ. Có lẽ vì vậy mà đã hơn 200 trăm, cổ thành này vẫn còn được giữ gìn, trân trọng như mới hôm qua. Trở thành một bảo tàng và di tích lịch sử, đưa biết bao người dân đến đây. Để đưa tay, giở lại từng trang sử của cha ông mà khơi lại trong lòng một tinh thần ái quốc.
Đó là một ngày giữa Tháng Chín của năm 1814, chàng luật sư trẻ Francis Scott Key cùng Đại Tá John Skinner của Mỹ đi ra một chiến thuyền của quân Anh để đàm phán việc trao đổi tù binh mà chẳng ngờ quân Anh đang chuẩn bị kế hoạch chiếm cảng Baltimore. Sợ bị lộ về vị trí và hỏa lực của mình, quân Anh đã giữ các ông lại trên chiến thuyền. Và đêm đó, Francis trở thành người chứng kiến bất đắc dĩ việc hỏa pháo của quân Anh tấn công vào thành Fort McHenry, cửa ngõ bảo vệ bến cảng Baltimore. Đây là một trong những trận chiến lưu danh trong Cuộc Chiến 1812 (War of 1812), được xem như là cuộc chiến dành độc lập thứ nhì của nước Mỹ.
Cổ thành Fort McHenry là tuyến phòng thủ cho hải cảng Baltimore quan trọng lúc bấy giờ mà quân Anh muốn đánh chiếm và phải vượt qua. Dưới sự chỉ huy của Trung tá George Brevet Armistead, quân Mỹ đã anh dũng chiến đấu để bảo vệ thành dù cho các chiến thuyền Anh nã pháo tấn công liên tục trong 25 tiếng đồng hồ, ngăn không cho địch quân vượt qua tuyến phòng thủ để chiếm cảng Baltimore.
Đến rạng sáng, xúc động khi thấy lá cờ sao vẫn ngạo nghễ tung bay phất phới trên thành Fort McHenry sau khi quân Anh phải rút quân vì hết đạn, Francis Scott Key lúc bấy giờ 35 tuổi, đã cảm hứng làm ngay bài thơ "The Defence of Fort McHenry", sau đổi thành "The Star-Spangled Banner", tức bài quốc ca Hoa Kỳ hiện nay. Lá cờ trong trận chiến tử thủ thành McHenry có 15 ngôi sao và 15 sọc lúc bấy giờ, vẫn còn được lưu giữ và bảo tồn đến hôm nay. Những du khách từng ghé thăm bảo tàng viện Smithsonian tại Washington DC ắt có thể đã từng chiêm ngưỡng lá cờ này, được chưng bày trang trọng trong khu vực về lịch sử Hoa Kỳ. Và bản thảo viết tay bài thơ 312 chữ của Francis Scott Key cũng còn được lưu giữ tại bảo tàng viện lịch sử Baltimore. Nên bài thơ có những câu diễn đạt lại trận giao tranh rằng,
"And the rockets' red glare, the bombs bursting in air,
Gave proof through the night that our flag was still there;
O say does that star-spangled banner yet wave,
O'er the land of the free and the home of the brave"
dịch
"Pháo đỏ rực trời, bom gầm trong tiếng gió,
Qua đêm dài, còn sừng sững ngọn cờ cao
Ôi ngạo nghễ, ánh sao cờ tung phất phới
Trên đất tự do và quê hương của quả cảm kiêu hùng" (ĐYT)
Tôi bước lên đồi cao nhìn ra dòng sông Baltimore, nhìn ra bến cảng yên bình, tấp nập tàu thuyền qua lại. Bến cảng trong cái hoàng hôn đang buông xuống thật đẹp. Rồi nhìn xuống trại binh bên dưới, nhìn lên lá cờ đang phất phới trong chiều gió lộng. Tôi đặt tay lên những khẩu thần công. Tưởng tượng những người lính nghĩa dũng ôm đạn bỏ vào những khẩu thần công bắn ra sông, quyết chẳng để quân Anh cập cảng, chiếm thành. Bao nhiêu người đã nằm xuống? Có sự tự do nào chẳng đánh đổi bằng xương máu của bao người? Để cảng Baltimore hay cả đất nước Hoa Kỳ được như ngày hôm nay.
Nó làm tôi chợt nghĩ về những danh tướng nước Nam của trang sử Việt. Một Trần Bình Trọng với "ta thà làm quỷ nước Nam còn hơn làm vương đất Bắc" khi sa vào tay giặc phương Bắc. Nhớ về những Tổng Đốc Võ Duy Ninh đã anh dũng tử thủ Gia Định thành, nhớ Tổng Đốc Nguyễn Tri Phương, Tổng Trấn Hoàng Diệu đã tuẫn tiết theo thành Thăng Long sau khi chống đỡ dũng mãnh với quân Pháp. "Thành mất không sao cứu được, thật hổ với nhân sĩ Bắc thành lúc sinh tiền. Thân chết có quản gì, nguyện xin theo Nguyễn Tri Phương xuống đất..." (di biểu Hoàng Diệu gởi vua Tự Đức). Khí phách và gương tiền nhân chói loại liệt oanh, truyền lại cho con cháu, để những cái chết hào hùng của những vị tướng trẻ như Lê Văn Hưng, Trần Văn Hai, Lê Nguyên Vỹ, Nguyễn Khoa Nam, Phạm Văn Phú còn mãi lưu danh. Những trang cảo thơm, sử Việt hào hùng thế kia lẽ nào lại quên? Chỉ dân tộc nào biết giữ gìn lịch sử, dân tộc đó còn ngẩng cao đầu và trường tồn. Há nhà thơ Thomas Cambell không từng viết rằng, "Dòng máu ái quốc là hạt giống của cây tự do". Những kẻ bán nước cho ngoại bang phải cúi đầu hổ thẹn với anh linh những bậc tiền nhân đã đổ xương máu cho nước Việt bốn ngàn năm.
Chiều Baltimore gió lộng, tôi nghe văng vẳng bên tai khúc hát dõng dạc, kiêu hãnh của những người con Việt đang đồng lòng trước họa ngoại xâm hiện nay:
"Ta khuyên cháu con ta còn tiếp tục làm người
Làm người huy hoàng phải chọn làm người dân Nam
Làm người ngang tàng điểm mặt mày của trần gian
Hỡi những ai gục xuống ngồi dậy hùng cường đi lên"
…
Máu ta từ thành Văn Lang dồn lại
Xương da thịt này cha ông ta miệt mài
Từng giờ qua
Cười ngạo nghễ đi trong đau nhức không nguôi
Chúng ta thành một đoàn người hiên ngang
Trên bàn chông hát cười đùa vang vang
Còn Việt Nam
Triệu con tim này còn triệu khối kiêu hùng”
(Việt Nam quê hương ngạo nghễ - Nguyễn Đức Quang)
Lễ Độc Lập Hoa Kỳ 2018
