Nathan Vanderklippe * Trần Quốc Việt (Danlambao) dịch - Họ ngước mặt mang khẩu trang nhìn lên trời, tìm vòng khói của đạn hơi cay bay đến. Ngay lúc viên đạn bốc cháy nẩy bật lên trên mặt đường tráng nhựa, họ vội vàng hành động - tám người mang dù và chai nước, lập tức dội nước. Trong vòng bốn giây, khói đạn cay bị dập tắt, và nhóm dập tắt tự phát này vội vàng chạy ngay đến viên đạn kế tiếp. Vài giây sau đấy một viên đạn cay rơi ra ngoài cầu bắc ngang qua xa lộ. Đường đã không còn khói, ít nhất cho cho đến loạt đạn kế tiếp.
Tôi đã quay video cảnh ngắn này-dài chỉ 16 giây-ngay trước 6 giờ chiều vào ngày thứ Tư, gần cuối cuộc tấn công phối hợp của cảnh sát nhằm giải tán người biểu tình ra khỏi những đường phố xung quanh Hội đồng Lập pháp Hong Kong. Về nhiều phương diện đấy là khoảnh khắc bình thường trong một ngày phi thường, với cảnh sát nhắm bắn đạn cao su vào những sinh viên và học sinh tay không trong cuộc xung đột bạo lực khiến hơn 80 người nhập viện.
Vài hình ảnh bi tráng nhất ngày ấy cho thấy cảnh một người mẹ van nài những người mặc đồ chống bạo động đừng tấn công, một người biểu tình mặc áo khoác mưa màu vàng đứng đương đầu với những vòi rồng, bóng những thanh niên mang dù trong đám khói hơi cay và một ký giả ngoại quốc la cảnh sát: "Đây vẫn còn là Hong Kong nhé, chứ không phải Trung Quốc. Chưa đâu!"
Tuy nhiên đối với nhiều người trên mạng xã hội video dài 16 giây về nhóm dập tắt lựu đạn cay bắt đầu quyết định bản chất cuộc biểu tình. Video đã được gần ba triệu người xem trên Twitter, và được lan truyền tiếp trên Twitter bởi những người ở Pháp, Thổ Nhĩ Kỳ, Thái Lan, Tây Ban Nha, Philippines, Nhật Bản, Haiti, Honduras, Ba Lan, Indonesia, Senegal, Sudan và nhiều nước khác.
Một người viết "Nếu từng có video nào cho bạn niềm hy vọng về bất tuân dân sự, thì chính là video này...!". Người khác viết "Những nam nữ thanh niên can đảm, họ là tương lai của Hong Kong."
Jordan Chan, 24 tuổi, đã tham gia biểu tình vào ngày thứ Tư, đáp lời "Cảm ơn mọi người." Anh viết trên Twitter "Chúng tôi ở đây thật sự chiến đấu hết sức mình. Mọi người đều cố gắng cho dù cảnh sát được trang bị tốt hơn người biểu tình rất nhiều."
Cuộc chiến đấu ấy gồm có việc lấy vải dập tắt đạn hơi cay, lấy mũ bảo hiểm và cọc tiêu giao thông úp lên đạn cay bốc khói - và giúp những người bị nạn. Những người lạ đổ nước vào mắt lẫn nhau để rửa sạch các hóa chất hơi cay.
Đối với anh Chan, "video này chúng tỏ người Hong Kong đã thật sự trưởng thành và nhận thức. Chúng tôi đã thay đổi từ sợ hãi một chút xíu đàn áp đến can đảm giải quyết tình huống." anh nói.
Ở Trung Quốc đại lục, nhà cầm quyền đã tìm cách kiểm duyệt tất cả những gì đề cập đến các cuộc biểu tình ở Hong Kong. Tuy nhiên, đối với nhiều người ở Trung Quốc, cảnh dân chúng đè bẹp thành công sức mạnh của nhà nước - thậm chí khi những người biểu tình bỏ chạy trước quyền lực ấy - cũng đều khiến cho họ cảm thấy tràn trề hy vọng.
Đó là "hình ảnh người Hong Kong, đặc biệt lớp trẻ ở Hong Kong, đấu tranh chống lại đạo luật dẫn độ," Shane Yue, cựu ký giả Trung Quốc hiện sống ở nước ngoài, nói. "Họ can đảm, họ có trí tuệ và kiên nhẫn, và họ cùng nhau hành động."
Nguồn: Dịch từ báo Canada The Globe And Mail ngày 15/6/2019.
Người dịch:
