Ông Nguyễn Văn Trại bị bắt vào năm 1996, sau đó bị kết án 15 tù vì đã tham gia các tổ chức chính trị đấu tranh đòi hỏi Tự do - Dân chủ cho Việt Nam. Đến lúc lâm trọng bệnh, ông chỉ còn 5 tháng nữa là được tự do.
Trong những ngày cuối cùng của cuộc đời, người tù Nguyễn Văn Trại đã bày tỏ nguyện vọng được về nhà để chờ chết bên cạnh gia đình, vợ con... nhưng nguyện vọng cuối cùng này cũng bị từ chối
Theo bức thư của thầy Thích Thiện Minh :
"Trước cơn hấp hối, Tù Nhân Nguyễn Văn Trại được trại giam đưa ra nằm bệnh viện Đa Khoa Đồng Nai, sau đó xuất viện vào 5g chiều ngày 10/07/2011 do Bệnh Viện từ chối chữa trị, vì bệnh nan y không thể chữa trị được.
Ông Nguyễn Văn Trại vào những ngày cuối cùng trên giường bệnh
Công An trại giam đã đưa ông trở lại nhà Tù Z30A, Xuân Lộc-Đồng Nai. Ông đã qua đời trong oan nghiệt và tức tửi vào lúc 10g30 sáng Thứ Hai ngày 11/07/2001 tại nhà giam. Gia đình thân nhân xin được đưa thi hài ông NGUYỄN VĂN TRẠI về an táng tại quê nhà, nhưng Ban Giám Thị Trại từ chối, với lý do ông "NGUYỄN VĂN TRẠI LÀ MỘT TÙ NHÂN CHÍNH TRỊ, CHỨ KHÔNG PHẢI LÀ NGƯỜI"".
Tối ngày 11/07, anh Nguyễn Thanh Phong, con của người tù Nguyễn Văn Trại cho biết : phía công an trại giam nói họ sẽ tự lo tổ chức an táng.
Ông Nguyễn Văn Trại nằm trong tổng số hơn 40 người tù chính trị bị bắt & tuyên án trước thời điểm năm 2000, hiện đang bị giam giữ tại nhà tù Z30A, Đồng Nai. Tất cả những người tù này đều phải chịu những bản án hết sức nặng nề, chỉ vì họ đã tham gia các tổ chức chính trị nhằm đòi hỏi tự do, dân chủ. Trong đó, nhiều trường hợp gần như đã bị lãng quên bởi nhiều lý do, và một phần cũng vì sự bưng bít của nhà nước Việt Nam.
Được biết, trong những tù nhân chính trị đang bị giam giữ tại Đồng Nai, có một số trường hợp khác cũng rất cần được báo động như sau :
- Ông Nguyễn Tuấn Nam (Bí danh : Bảo Giang) : 76 tuổi, bị kết án 19 năm tù. Đến nay, ông Nam đã qua 2 lần tai biến và không còn đi đứng được.
Ông Nguyễn Tuấn Nam từng là một sỹ quan quân đội vào tiếp quản miền Nam năm 1975, nhưng ngay sau đó đã mau chóng bị vỡ mộng dưới chiêu bài "giải phóng". Sau đó, ông gia nhập quân tình nguyện tại chiến trường Camphuchia, đồng thời tìm cách liên lạc với các tổ chức chính trị. Ông Nguyễn Tuấn Nam bị bắt tại biên giới Camphuchia - Thái Lan và bị đưa về Việt Nam chịu án tù từ năm 1996.
- Ông Lê Văn Tính : 72 tuổi, bị kết án 20 năm tù. Trước năm 1975, ông là một dân biểu Việt Nam Cộng Hòa, sau năm 1975, bị bắt đi tù cải tạo 10 năm. Sau đó tiếp tục tham gia các tổ chức chính trị, ông bị bắt khi đang trên đường sang Thái Lan, rồi bị đưa về VN
- Ông Nguyễn Hữu Cầu : 67 tuổi, bị kết án tù chung thân. Ông Nguyễn Hữu Cầu từng là một đại úy trong quân đội VNCH, năm 1975 ông bị bắt làm tù binh. Năm 1982, ông Nguyễn Hữu Cầu tiếp tục bị cáo buộc "phản động" và bị kết án tử hình, nhưng sau đó giảm xuống còn chung thân. Tính đến nay, ông Nguyễn Hữu Cầu đã ở tù được 29 năm, mắt đã mờ hẳn, kèm theo chứng bệnh suy tim.
