Nguyễn Dương (danlambao) - Xin mượn ý một câu khá nổi tiếng của nhà báo Huy Đức (Tàu thì lạ sự hèn hạ thì quen) để làm cái tựa của bài viết này vì có lẻ không có cái tựa nào hay hơn nữa.
Việc nhà báo Hoàng Khương (HK) bị cơ quan công an Tp HCM khởi tố và bắt tạm giam vì tội “đưa hối lộ” đã làm rúng động dư luận trong và ngoài nước và dần dần cái tội của HK được công an lộ ra với hai “phạm trù” tội danh chính là: “Gài bẫy công an”, “Lợi dụng cương vị của mình nhằm ép Huỳnh Minh Đức thực hiện đến cùng hành vi vi phạm pháp luật”.
Trước hết phải nói rằng đây không phải là lần đầu tiên nhà báo HK viết bài điều tra theo kiểu “gài bẫy” như vậy. Các đồng nghiệp đã thống kê trong khoảng 3 năm trở lại đây, HK đã viết gần 40 bài điều tra với cách khai thác tư liệu theo kiểu này. Điểm đáng chú ý trong các bài điều tra của HK là “bắt tận tay, day tận trán” với những đoạn ghi âm, hình ảnh không thể chối cãi của kẻ nhận hối lộ, tham ô. Anh còn ghi rõ đích danh tên, cấp bậc (có nhiều sĩ quan cấp tá) của đối tượng nhận hối lộ lên trên mặt báo. Chính HK lần đầu tiên trong giới báo chí lề Đảng đã công khai gọi CSGT còn ghê hơn cướp cạn.
Chính nhờ dám dấn thân, chấp nhận nguy hiểm nên HK đã có những bài viết mà chứng cứ, tư liệu đủ sức thuyết phục ngành công an đuổi khỏi ngành, thậm chí khởi tố hàng loạt cán bộ chiến sĩ của mình (mặc dù rất đau và cay cú). Thử hỏi nếu chỉ viết làng nhàng như một số tờ báo khác, lấy tư liệu theo kiểu vô thưởng vô phạt thì làm sao có thể vạch mặt được những công an biến chất. Chính những bài báo được thực hiện theo cái cách của HK đã làm cho báo Tuổi Trẻ nâng cao vị thế của mình, đáp ứng được mong mỏi của dư luận, thực hiện tốt chức năng chống tiêu cực mà Đảng và Nhà nước VN kêu gọi. Ngoài ra trong những loạt bài điều tra của HK có nhiều bạn đọc đã biểu dương, ủng hộ nhà báo này, thậm chí có người còn đề nghị trao tặng Huy chương tuổi trẻ dũng cảm, công dân tiêu biểu của Tp…
Người mất thì nở nụ cười
Cũng nên nhớ rằng vấn nạn đòi tiền mãi lộ, chạy hồ sơ vi phạm trong ngành CSGT ai cũng biết, đây được xem là miếng mồi béo bở của ngành công an, đến nỗi có vị lãnh đạo cấp tướng công an cũng phải thốt lên “Không biết ở ngoài đường có gì hấp dẫn mà anh nào (công an) cũng xin ra đứng đường”. Bộ công an, thanh tra công an các tỉnh đều có lực lượng đặc nhiệm rải quân đi khắp nơi, dùng nhiều biện pháp mật phúc, trá hình để phát hiện cán bộ chiến sĩ của mình tiêu cực. Nhưng hỡi ôi đã nhiều năm trôi qua chẳng thấy có mấy anh CSGT nào bị phát hiện kỷ luật cả. Trên các diễn dàn Quốc Hội, trả lời báo chí các tướng tá ngành công an đều than thở khó có thể điều tra, phát hiện xử lý cán bộ chiến sĩ của mình vì khó tìm thấy bằng chứng? Tại sao ngành công an có binh hùng tướng mạnh trong tay, nhiều chiêu trò độc đáo chỉ cần hai bao cao su đã qua sử dụng cũng có thể bắt người mà lại không tóm được một đồng chí CSGT nào cả!
Và chúng ta cũng thừa biết để có những bằng chứng, tư liệu đắt giá thì HK cần phải sử dụng những đòn phép của riêng mình. Vỏ quýt dày phải có móng tay nhọn, muốn bắt cọp phải vào hang cọp và phóng viên HK đã dũng cảm làm chuyện đó cho dù cách lấy tư liệu của anh đến nay vẫn chưa được xem là chính thống!
Điều ngạc nhiên và khá buồn cười là từ trước đến nay chẳng thấy ai nhắc nhở, tuýt còi HK. Ngay như báo Tuổi Trẻ, đơn vị chủ quản của nhà báo này vẫn chưa một lần nhắc nhở anh phải cẩn trọng trong quy trình tác nghiệp của mình. Thậm chí HK đã từng được trao giải nhì giải báo chí Tp HCM năm 2010 với loạt bài điều tra “Trả giá chung chi”, phản ánh nạn nhũng nhiễu chung chi của Hải quan Tp. Đáng nói là cách thức lấy thông tin cũng giống như đã thực hiện trong bài điều tra “CSGT giải cứu xe đua trái phép”.
Trở lại với tội trạng “gài bẫy” công an, “Ép công an thực hiện đến cùng hành vi vi phạm pháp luật” chúng ta thấy thật là một trò hề không hơn không kém. Nếu theo lập luận kiểu này thì các anh CSGT giống như những chú nai con ngơ ngác, những chú thỏ tội nghiệp bị gài bẫy, đưa vào tròng một cách oan uổng. Xin thưa hổng phải vậy đâu. Họ chính là những thợ săn thiện nghệ đó. Cứ hỏi các bác tài xế, những người đã từng bị CSGT hỏi thăm sức khỏe thì sẽ biết. Chỉ cần thoáng thấy bóng dáng chiếc xe từ xa, CSGT đã biết sẽ thổi phạt bao nhiêu lỗi, mức giá chung chi sẽ như thế nào. Chỉ cần nhìn qua hiện trường là đã biết cần phải “điều chỉnh” chỗ nào và kèm theo đó là bao nhiêu chai. Và những nạn nhân của họ thì đừng hòng chạy thoát.
Người được thì sao buồn thế
Cụ thể trong bài điều tra “CSGT giải cứu xe đua trái phép” của HK (http://tuoitre.vn/Chinh-tri-Xa-hoi/445946/Canh-sat-giao-thong-giai-cuu-xe-dua-trai-phep.html) chúng ta thấy nguyên CSGT Huỳnh Minh Đức tuy chỉ là thượng úy nhưng đã tác oai tác quái như thế nào. Qua cái cách Đức “bao” chạy hồ sơ, xử lý vi phạm chúng ta thấy tay nghề của ảnh đã đến mức thượng thừa. Nhìn Đức ngồi đếm tiền miệng lẩm nhẩm một chai, hai chai, ba chai… đến mười lăm chai một cách ngọt xớt khiến ta phải lạnh người. Đúng là ghê hơn cướp cạn.
Công an bị "gài bẫy", "bị ép thực hiện hành vi vi phạm pháp luật đến cùng" một cách "oan uổng" như thế này đây (Thượng úy Huỳnh Minh Đức đang ngồi đếm tiền)
Một “đòn lạ” mà công an đã thực hiện trong vụ này đó là: Trong loạt bài điều tra mà HK thực hiện vào tháng 10/2011 dọc tuyến Bắc Nam về nạn mãi lộ, thanh tra Bộ công an và một số công an các tỉnh có cán bộ chiến sĩ bị HK vạch mặt chỉ tên đã đến tòa soạn báo tuổi Trẻ và phóng viên HK để xin mượn tư liệu, bằng chứng nhằm phối hợp điều tra, xử lý quân mình. Nhưng thực chất đây chỉ là đòn phép nhằm nắm bắt những biện pháp nghiệp vụ mà HK đã thực hiện, nhất là phát hiện những người đã giúp anh là “chim xanh” thực hiện loạt bài điều tra này. Và chính báo tuổi trẻ cùng HK đã sập bẫy. Khi đã nắm được “thóp” của HK thì công an đã ra tay. Thời cơ đến là lúc anh thực hiện tiếp loạt bài nói ở trên. Thế là games over.
Ở đây ngành công an đã không chơi đẹp và sòng phẳng. Nếu thực tâm muốn làm trong sạch lực lượng thì ngành công an phải ghi công HK. Nếu xem đó là sai sót của anh thì chỉ nên nhắc nhở phạt thẻ vàng, đằng này không chỉ phạt thẻ đỏ đuổi khỏi sân mà họ còn quyết định treo giò vĩnh viễn. Đáng nói là đã gần kề tết cổ truyền của dân tộc, vợ của HK bụng mang dạ chữa. Không hèn hạ là gì.
Như vậy ngày đầu năm 2012, lực lượng công an đã thiết thức lập thành tích Mừng Đảng mừng Xuân với chiến công khởi tố bắt tạm giam nhà báo HK, một cây bút chống tiêu cực nổi tiếng trong làng báo chí Việt Nam. Từ đây chắc chắn sẽ chẳng còn nhà báo nào dám đụng đến ngành công an và như vậy các anh CSGT cứ yên tâm mà mãi lộ. Đó là cái được của ngành công an.
Vậy qua vụ này chúng ta mất cái gì.
Những lời hiệu triệu chống tham nhũng của chủ tịch nước Trương Tấn Sang về một bầy sâu mọt, của tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng về “Đẩy lùi một bước quan trọng tình trạng suy thoái về tư tưởng chính trị, tệ tham nhũng” sẽ trở nên xa vời hơn bao giờ hết. Người dân sẽ không còn tin vào chế độ khi mà lời nói không đi đôi với việc làm. Bi kịch hơn khi có người đã nói bây giờ không phải là một bầy sâu nữa mà là một lũ giòi bọ.
Cộng đồng thế giới sẽ nghĩ gì khi một phóng viên viết bài chống tiêu cực thì vào tù còn những kẻ tham ô, nhũng nhiễu thì cứ tiếp tục nhởn nhơ và ngày càng lớn mạnh. Vậy đất nước này có thực tâm chống tiêu cực, tham nhũng hay không khi bịt miệng báo giới?!
Làng báo chí VN đã mất đi một phóng viên dám dấn thân, không biết bẻ cong ngòi bút. Và “nước mắt lề phải” cứ tiếp tục chảy trong sự cam chịu. Là “sự ích kỷ của làng báo” khi những con cừu tội nghiệp sẽ tiếp tục im lặng cũng chỉ vì miếng ăn. Tệ hơn nữa sẽ là “dậu đổ bìm leo” như cái cách mà báo chí của ngành công an đưa tin hay câu phát biểu ngô nghê của ông phó chủ tịch Hội nhà báo Tp, một người mà có thể chưa từng đi viết bài điều tra lần nào.
Riêng báo Tuổi trẻ sẽ mất đi một lượng độc giả khá lớn khi đem con bỏ chợ. Thậm chí trên các diễn đàn cộng đồng mạng đã phát động phong trào tẩy chay báo Tuổi trẻ.
Theo một đồng nghiệp rất thân thiết với nhà báo HK cho biết thì cha của anh đã làm đơn gửi đến Chỉ tịch nước, tổng bí thư để kêu oan cho con trai của mình. Nếu như không được can thiệp ông sẽ tự thiêu trước tòa soạn báo tuổi trẻ để phản đối công an bắt giam con mình, một công dân đi đầu trong việc chống tiêu cực. Cái được và cái mất ở đây sao nghe chua xót quá.
