Khánh Trung (phunutoday) - Ngày 24/7, Đài truyền hình trung ương Trung Quốc (CCTV) đưa tin quân đội Trung Quốc đang đợi lệnh để diễn tập bắn đạn thật với quy mô lớn nhất gần quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
CCTV tiết lộ hạm đội hải quân lớn của Trung Quốc tại khu vực biển Nhật Bản đang cấp tốc quay xuống quần đảo Trường Sa để chuẩn bị cho cuộc tập trận này. Trung Quốc, thông qua CCTV, trắng trợn tuyên bố cuộc tập trận là để “các nước láng giềng thấy được thực lực của Trung Quốc”.
Theo tình báo Mỹ tiết lộ, hệ thống vệ tinh của Mỹ đã phát hiện 20 tàu chiến lớn của hải quân Trung Quốc đang tề tựu để bài binh bố trận tại khu vực quần đảo Trường Sa. Nguồn tin này khẳng định trong số này có tàu ngầm lớp Kilo của hạm đội Đông Hải và bảy tàu của hạm đội Bắc Hải.
Đây là hành động gây hấn mới của TQ sau hàng loạt hành động gây căng thẳng gần đây.
Cùng ngày, tờ Philstar đưa tin Trung Quốc có kế hoạch xây dựng đường băng đầu tiên tại một bãi đá thuộc quần đảo Trường Sa, nơi tiếp giáp với đảo Pag-Asa của Philippines.
Theo báo này, đường băng đầu tiên mà Trung Quốc định thiết lập ở Trường Sa sẽ được xây dựng tại bãi đá Subi, chỉ cách đảo Pag-Asa khoảng 12 hải lý.
Ngoài hai tòa nhà bốn tầng, hai doanh trại quân đội, Trung Quốc đã lắp đặt một hệ thống rađa lớn hình vòm và một ngọn hải đăng trên bãi Subi. Trong điều kiện thời tiết tốt, từ Pag-Asa có thể nhìn rõ ngọn hải đăng ở cực Bắc của bãi đá.
Công trình của Trung Quốc trên bãi đá ngầm Subi. Ảnh Kyodo
Trong buổi tuần tra trên không tuần trước, một máy bay giám sát của Hải quân Philippines đã phát hiện ra một tàu đổ bộ Trung Quốc ở bãi Subi.
Gần đây, Trung Quốc đã liên tục có những bước dấn tới để tìm cách gây hấn trên biển Đông vốn đã rất căng thẳng. Điển hình, cùng ngày 24/7, CCTV truyền hình trực tiếp chính quyền tỉnh Hải Nam cắt băng ra mắt cái gọi là “thành phố Tam Sa” và ngang nhiên mời gọi người dân nước mình đến “thăm thành phố”.
Trước đó, Trung Quốc đã họp “hội đồng nhân dân”, lập đơn vị đồn trú tại thành phố này để “tiến hành các chiến dịch quân sự”. Trung Quốc cũng đã xua “hạm đội” tàu cá đến đánh bắt trái phép ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam...
Tàu chiến Trung Quốc được trang bị “đến tận răng”
để chuẩn bị cho cuộc diễn tập tại biển Đông. Ảnh: CCTV
Trước hàng loạt hành động ngang ngược của Trung Quốc, ngày 24/7/2012, Chủ tịch UBND TP Đà Nẵng Văn Hữu Chiến ký bản tuyên bố phản đối các hoạt động nói trên.
Tuyên bố nêu rõ: Chính quyền và nhân dân TP Đà Nẵng một lần nữa hết sức lo ngại và bất bình trước việc ngày 19/7/2012, Quân ủy Trung ương Trung Quốc chính thức quyết định thành lập "Cơ quan chỉ huy quân sự" của cái gọi là "thành phố Tam Sa" và việc ngày 21/7/2012 phía Trung Quốc đã tổ chức bầu cử đại biểu Đại hội đại biểu nhân dân khóa I của cái gọi là "thành phố Tam Sa".
Những hành động sai trái của Trung Quốc không làm thay đổi thực tế hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa là bộ phận không tách rời của lãnh thổ Việt Nam.
Không dừng lại ở đó, cùng ngày, người phát ngôn Bộ Ngoại giao Việt Nam Lương Thanh Nghị tuyên bố: “Việc Trung Quốc thành lập cái gọi là thành phố Tam Sa và triển khai các hoạt động nói trên đã vi phạm luật pháp quốc tế, xâm phạm nghiêm trọng chủ quyền của Việt Nam đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa và là vô giá trị".
Người phát ngôn cho biết thêm: "Việt Nam kiên quyết phản đối các hoạt động nói trên của Trung Quốc; đồng thời yêu cầu Trung Quốc tôn trọng chủ quyền của Việt Nam, chấm dứt và hủy bỏ ngay các hành động sai trái đó, đóng góp thiết thực vào việc phát triển quan hệ hữu nghị và hợp tác giữa Việt Nam và Trung Quốc cũng như duy trì hòa bình và ổn định trên Biển Đông.”
Đồng thời, Bộ Ngoại giao Việt Nam đã có công hàm phản đối gửi tới Bộ Ngoại giao Trung Quốc.
Thượng nghị sĩ Mỹ John McCain khẳng định rằng các hành động gần đây của Trung Quốc ở Biển Đông là khiêu khích một cách không cần thiết và không phù hợp với một cường quốc. Khẳng định rằng các hành động gần đây của Trung Quốc ở Biển Đông là khiêu khích một cách không cần thiết và không phù hợp với một cường quốc.
Trong tuyên bố ra ngày 24/7, ông McCain viết: "Quyết định của Ủy ban Quân sự Trung ương Trung Quốc triển khai quân tới các hòn đảo ở Biển Đông mà Việt Nam cũng có tuyên bố chủ quyền là khiêu khích một cách không cần thiết".
Thượng nghị sĩ McCain cũng cho rằng, việc Trung Quốc cử đại biểu của cơ quan lập pháp phụ trách các đảo và biển ở Biển Đông "chỉ làm củng cố thêm lý do tại sao rất nhiều nước châu Á ngày càng quan ngại về các tuyên bố chủ quyền lãnh thổ bành trướng của Trung Quốc".
Đặc biệt, ông McCain cho rằng các tuyên bố chủ quyền này của Trung Quốc là "không có cơ sở trong luật quốc tế". Theo ông, các hành động của Trung Quốc trong trường hợp này là "đáng thất vọng và không phù hợp với một cường quốc có trách nhiệm".
Trong một diễn biến khác, giới chức và truyền thông Đài Loan (Trung Quốc) ngày 24/7 đưa tin Đài Bắc sẽ bổ sung thêm pháo cao xạ và súng cối vào kho vũ khí triển khai trên Biển Đông - động thái có thể làm leo thang căng thẳng trên vùng biển tranh chấp này.
Đài Loan sẽ bổ sung pháo cao xạ và súng cối tới Biển Đông
Hãng tin AFP dẫn lại tờ United Evening cho biết một số lượng chưa được xác định gồm pháo cao xạ 40mm và súng cối 120mm vào tháng tới sẽ được chuyển tới đảo Ba Bình, đảo lớn nhất ở quần đảo Trường Sa của Việt Nam.
Ngày 18/7, trước thông tin Đài Loan xem xét kéo dài 500m đường băng trên đảo Ba Bình thuộc quần đảo Trường Sa của Việt Nam đồng thời tổ chức đưa một đoàn học giả trẻ thuộc Đại học Thành Công ra đảo này, đại diện Ủy ban Biên giới quốc gia, Bộ Ngoại giao Việt Nam khẳng định: “Việt Nam có đầy đủ chứng cứ pháp lý và lịch sử khẳng định chủ quyền đối với hai quần đảo Hoàng Sa và Trường Sa.”
“Mọi hoạt động của các bên tại khu vực quần đảo Trường Sa mà không có sự chấp thuận của Việt Nam là vi phạm chủ quyền của Việt Nam, vi phạm luật pháp quốc tế," vị đại diện Ủy ban Biên giới quốc gia khẳng định.
Khánh Trung (Tổng hợp từ Tuổi Trẻ/TTXVN/ĐV)