Sáng nay, phiên tòa chuyển sang phần tranh tụng. Đại diện Viện Kiểm sát nhân dân tối cao giữ quyền công tố trước tòa đã đưa ra quan điểm đề nghị HĐXX bác kháng cáo của các bị cáo.
Cần bổ sung điều 53 về phạm tội chưa đạt
Phân tích về hành vi phạm tội của các bị cáo, Đại diện VKSND tối cao nhận định, hành vi của các bị cáo là rất quyết liệt, dùng mìn tự tạo kích nổ bình ga, dùng súng bắn về phía đơàn cưỡng chế. Các kết quả giám định thương tích của người bị hại cho thấy, khoảng cách bắn có thể gây sát thương, gây nguy hiểm cho người bị hại. Tòa sơ thẩm xử các bị cáo phạm tội giết người là có căn cứ.
Bị cáo Vươn tại tòa
Đoàn cưỡng chế gồm các lực lượng công an, quân đội, không có hành vi xâm hại sức khỏe, tài sản của các bị cáo, họ đang thực thi công vụ, nhưng các bị cáo đã có hành vi chống đối quyết liệt nên tòa sơ thẩm xử các bị cáo tội chống người thi hành công vụ là có căn cứ pháp luật, không oan.
HĐXX sơ thẩm đã áp dụng một số tình tiết giảm nhẹ cho các bị cáo nhưng trong vụ án này, hậu quả chết người chưa xảy ra nên cần áp dụng bổ sung điều 53 BLHS về phạm tội chưa đạt.
Bị cáo Đoàn Văn Vươn giữ vai trò chủ mưu. Bị cáo đã hướng dẫn Quý, chỉ đạo các bị cáo khác thực hiện hành vi phạm tội. Tòa sơ thẩm xét xử bị cáo Vươn với với vai trò chủ mưu là đúng. Bị cáo có nhân thân tốt, chưa có tiền án, tiền sự, Tòa sơ thẩm đã áp dụng các tình tiết giảm nhẹ đối với bị cáo, nay cần bổ sung, áp dụng thêm điều 53 BLHS (phạm tội chưa đạt)
Bị cáo Đoàn văn Quý là người trực tiếp gây thương tích cho 7 người. Bị cáo có tình tiết giảm nhẹ là đã ra đầu thú, nhưng tại phiên tòa sơ thẩm bị cáo không thành khẩn khai báo, Tòa sơ thẩm xử bị cáo ngang bằng với Đoàn Văn Vươn là phù hợp. Tại phiên tòa phúc thẩm bị cáo vẫn tiếp tục quanh co che giấu hành vi phạm tội cho các bị cáo khác nên đề nghị giữ nguyên bản án 5 năm tù.
Bị cáo Đoàn Văn Sịnh, Tòa sơ thẩm đã xem xét các tình tiết giảm nhẹ. Tại phiên tòa phúc thẩm không có tinh tiết mới nên không xem xét giảm mức án cho bị cáo.
Bị cáo Đoàn Văn Vệ, đã khai nhận hành vi mua hộ súng, tiếp sức cho các bị cáo khác phạm tội, nhưng tại tòa (cả sơ thẩm và phúc thẩm), bị cáo khăng khăng không nhận tội, Tòa xử 2 năm tù giam là cần thiết.
Đối với các bị cáo bị buộc tội danh chống người thi hành công vụ, Đại diện VKSND tối cao nhận định:
Bị cáo Thương tại cơ quan điều tra khai báo thành khẩn nhưng tại các phiên tòa sơ thẩm, phúc thẩm không thành khẩu. Tòa sơ thẩm đã xem xét, trong vụ án này, bị cáo có chồng là Đoàn Văn Vươn đang bị kết án tù giam nên đã xử bị cáo 15 tháng tù cho hưởng án treo là thể hiện sự khoan hồng của pháp luật.
Bị cáo Phạm Thị Báu có vai trò tích cực hơn, rải rơm, mua mũ, mua xăng, Tòa sơ thẩm xét vai trò cao hơn bị cáo Thương là phù hợp. Tại các phiên tòa sơ thẩm và phúc thẩm bị cáo không thành khẩn. Do chồng bị cáo cũng đang bị giam nên xử bị cáo 18 tháng tù, cho hưởng án treo là thể hiện sự khoan hồng của pháp luật.
Từ những nhận định trên, Đại diện VKSND tối cao đề nghị HĐXX không chấp nhận kháng cáo của tất cả các bị cáo.
Luật sư đề nghị trả tự do cho ông Vươn ngay tại tòa
Tranh luận lại quan điểm của vị công tố, Luật sư Trần Vũ Hải cho rằng cần làm rõ nguyên nhân dẫn đến động cơ của vụ án này.
Theo luật sư Hải và một số vị luật sư khác, do quá bức xúc vì bị cưỡng chế đất sai pháp luật, bản thân gia đình ông Vươn sau khi nhận được quyết định cưỡng chế đã kiến nghị tới nhiều cấp, nhiều ngành để bảo vệ quyền lợi chính đáng của gia đình mình, ông Vươn đã cố bảo vệ đầm bằng các biện pháp ôn hòa, cầu cứu tới tòa án và các cơ quan chức năng nhưng không được giải quyết.
Vụ việc xảy ra đúng như các bị cáo khai nhận, chỉ là gây tiếng vang để mong được công luận và cơ quan cấp cao hơn quan tâm giải quyết.
Luật sư Trần Vũ Hải đề nghị phải làm rõ vấn đề công vụ. Công vụ phải đúng pháp luật, nhưng ở đây, theo luật sư phân tích thì không phải là công vụ đúng pháp luật. Việc thi hành quyết định cưỡng chế cũng không đúng pháp luật, thể hiện ở chỗ, quyết định cưỡng chế là 19,3ha, nhưng khi triển khai đã thực hiện cả diện tích ngoài phạm vi cưỡng chế. Việc huy động lực lượng vũ trang tham gia cưỡng chế là trái pháp luật.
Để bảo vệ quan điểm, các bị cáo nổ súng là hành vi phòng vệ chính đáng, luật sư phân tích:
Để vào khu vực 19,3ha (là diện tích trong quyết định cưỡng chế) có nhiều đường đi, trong đó có đường công vụ, còn con đường bê tông là của nhà ông Quý và nhà ông Vươn tự đầu tư, không phải là đường công vụ. Khu vực đó chưa bị cưỡng chế, gia đình ông Quý vẫn đang có quyền sử dụng, ăn ở sinh hoạt bình thường nên việc Đoàn cưỡng chế đi qua con đường đó không thông báo trước cho gia đình là vi phạm quyền chỗ ở, các bị cáo nổ súng là phòng vệ chính đáng.
Các luật sư đều có quan điểm phân tích về kích thước đạn, khoảng cách bắn, cách thức lập rào chắn (ở khoảng cách xa 40m mới tới ngôi nhà), cho nổ bình ga, nổ súng là những cảnh báo nguy hiểm ở mức độ tăng dần.
Việc kích nổ bình ga chỉ bằng vật liệu nổ, chứ không phải mìn, sự lựa chọn loại đạn có kích cỡ nhỏ (dưới 5mm) không có khả năng sát thương, đủ bằng chứng cho rằng các bị cáo không cố ý tước đi sinh mạng của người cưỡng chế. Bị cáo Vươn cũng đã khai nhận thể hiện rõ bị cáo đã tìm mọi cách không gây sát thương cho người khác. Ý thức của các bị cáo là để cảnh báo là chính.
Ngoài ra, theo các luật sư, lời khai của các bị cáo bị đánh (Sịnh khai bị đánh gẫy răng) nhưng không được giám định. Băng ghi hình không được đưa ra để làm bằng chứng khách quan...
Với những phân tích như đã nêu, "Hoặc là hủy bản án để điều tra lại, hoặc xem xét để có thể trả tự do cho bị cáo tại tòa"- Luật sư Trần Vũ Hải đề nghị HĐXX.
Chiều nay, HĐXX tiếp tục phần tranh tụng tại tòa.
