Nguyễn Hùng (Danlambao) - Như người dân Việt Nam đã biết rõ trong mấy mươi năm nay về nhà nước của đảng cộng sản Việt Nam, người dân Nhật Bản cũng không nghe những gì chính quyền của Thủ Tướng Shinzo Abe nói về thảm họa nguyên tử tại Fukushima, họ nhìn thấy rỏ những cụm núi tạo ra bởi lớp đất mặt chức đầy chất phóng xa và hằng chục ngàn bồn chứa nước nhiểm xạ càng ngày càng nhiều thêm và không biết sẽ được giải quyết ra sao trong tương lai kéo dài nhiều thế hệ. Không như với người dân Việt Nam đang sống dưới chế độ độc tài chuyên chế cộng sản Việt Nam bị cấm và bị bỏ tù nếu lên tiếng phản đối nhà nước Xã hội chủ nghĩa này, người dân Nhật Bản được quyền chống lại những hành động của chính quyền và họ còn có quyền thay đổi cả chính phủ.
Hàng ngàn bao plastic chứa đất nhiểm phóng xạ được chất thành núi và hàng ngàn bồn chứa nước phóng xạ tại Fukushima.
Nhân dịp đánh dấu 3 năm ngày xảy ra thảm họa hạt nhân tại Fukushima, phóng viên chương trình “Report 7.30” của đài truyền hình ABC Úc đã thực hiện phóng sự về tình trạng của cư dân Nhật trước kia sống tại vùng Fukushima và công tác dọn dẹp trừ khử phóng xạ nguyên tử giết người vô hình, không mùi, không vị tại vùng Fukushima và tại các lò phản ứng nguyên tử bị nổ và nóng chảy.
Xin giới thiệu đến bà con clip youtube chương trình phóng sự 7.30 với phụ đề tiếng Việt.
https://www.youtube.com/watch?v=17AxoMVmQmQ
14/03/2014
_____________________________________
Transcript
Bảng sao chép lời đối thoại
It's been three years since the Fukushima nuclear disaster forced more than 150,000 people from their homes and, now, Japan's Prime Minister wants to send them back despite former PMs describing the plan as irresponsible and a worker at the plant expressing concerns.
Đã ba năm kể từ khi thảm họa hạt nhân/nguyên tử Fukushima buộc hơn 150.000 người rời khỏi nhà cửa của họ, và bây giờ, Thủ tướng Nhật Bản muốn gửi chúng trở lại mặc dù các vị Thủ tướng trước đây mô tả kế hoạch này là vô trách nhiệm và một nhân viên tại nhà máy thể hiện mối quan tâm lo lắng.
SARAH FERGUSON, presenter: It's been three years since the Fukushima nuclear disaster. It was the world's worst nuclear meltdown since Chernobyl, forcing more than 150,000 from their homes. Now the Japanese Prime Minister wants to send them home and switch the country's nuclear reactors back on
SARAH FERGUSON, phóng viên giới thiệu chương trình: Đã ba năm kể từ khi thảm họa hạt nhân Fukushima. Đó là cuộc khủng hoảng hạt nhân tồi tệ nhất thế giới kể từ thảm họa hạt nhân Chernobyl, đã buộc hơn 150.000 rời bỏ nhà cửa của họ. Bây giờ Thủ tướng Chính phủ Nhật Bản lại muốn đẩy chúng về nơi đó và chạy lại các lò phản ứng hạt nhân trên cả nước.
But there's strong opposition to the moves. Three former Japanese prime ministers, two of whom spoke to 7.30, say the plans are irresponsible. North Asia correspondent Matthew Carney has this exclusive report.
Nhưng có phản đối mạnh mẽ chống lại hành động này. Ba vị thủ tướng Nhật Bản trước đây, hai người trong số họ đã nói chuyện với Chương trình phóng sự 7.30, nói rằng kế hoạch này là vô trách nhiệm. Phóng viên Bắc Á Matthew Carney có tường thuật độc quyền này.
Matthew Carney, reporter: We've come to Fukushima's no-go zone, a 20-kilometre exclusion area, to test the Government's claims that all is under control and it's safe for people to return.
To get permission to enter, we have to take local resident Karzuo Okawa with us. He comes from Futaba, the town closest to the crippled Fukushima Number One plant.
Matthew Carney, phóng viên: Chúng tôi đã đến vùng cấm lai vãng Fukushima, một khu vực cấm bán kính 20 km, để kiểm tra về tuyên bố của Chính phủ Nhật là tất cả được kiểm soát và an toàn cho mọi người trở lại sinh sống.Để có được phép đi vô khu vực này, chúng tôi phải đi cùng với cư dân địa phương ông Karzuo Okawa. Ông nguyên sinh sống tại vùng Futaba, thị trấn gần nhất với nhà máy Số Một Fukushima bị tê liệt.
Karzuo Okawa, Futaba resident: (Pointing to newspaper). Matthew Carney: Ah, OK. That's the paper - that's from the day. 2011. So it's like time stopped on that day. So nothing has happened in this town, just from March 11 - nothing?
Karzuo Okawa, cư dân của vùng FUTABA: (Chỉ vào tờ báo)Matthew Carney: Ah, OK. Đó là tờ báo - đó là từ ngày. 2011. Như vậy, giống như là thời gian đã ngừng lại vào ngày hôm đó. Như vậy, không có việc gì đã xảy ra trong thị trấn này, ngay từ ngày11 tháng 3 - không có điều gì xảy ra?
Okawa comes back every couple of months.
Ông Okawa đã thương xuyên trở lại thăm nơi này sau mỗi hai tháng.
Karzuo Okawa (voiceover translation): I feel sad. I worked and played in this town and I enjoyed my life here, so I miss the good, old days. Matthew Carney: He says he nor anybody else will be coming home soon. The radiation is dangerously high. We're only allowed to spend six hours here.
Karzuo Okawa (dịch lồng tiếng) : Tôi cảm thấy buồn. Tôi đã làm việc và chơi trong thành phố này và tôi rất thích cuộc sống ở đây, vì vậy tôi nhớ những ngày vui thú xưa kia.
Matthew Carney: Ông nói rằng không những ông mà những cư dân khác sẽ không sớm trở lại nơi này. Bức xạ vẫn còn với mức độ nguy hiểm cao. Chúng tôi chỉ được phép lưu lại nơi này trong thời gian sáu giờ thôi.
Karzuo Okawa (voiceover translation): 50 per cent in my heart, I want to return here, but I know 100 per cent, I cannot come back. Matthew Carney: The Government is undertaking decontamination work in Futaba, but it seems to be having little impact.
Karzuo Okawa (dịch lồng tiếng): trong tâm tư của tôi, một nữa là tôi muốn trở lại đây, nhưng tôi biết 100 phần trăm, tôi không thể trở lại. Matthew Carney: Chính phủ đang tiến hành công việc khử phóng xạ trong vùng Futaba, nhưng việc làm đó dường như có tác động rất it.
So this is the local hospital at Futaba and there has been attempts to clean it up. You can see in these bags down here, they've put radioactive soil in them. The problem being, though, if you look at the dosimeter, we're still getting readings of 10, 12, which means that's 50 times the normal level of, say, Tokyo. So it is little wonder that people can't come back to live here.
Vì vậy, đây là bệnh viện địa phương ở Futaba và đã có những nỗ lực để làm sạch nhiễm phóng xạ tại đây. Bạn có thể thấy trong các túi ở đây, họ đã chứa đất nhiễm xạ trong đó. Vấn đề là, mặc dầu như vậy, nếu bạn nhìn vào các máy đo, chúng ta vẫn đọc được các con số 10, 12, có nghĩa là đó là 50 lần mức bình thường, lấy thí dụ so với tại Tokyo. Vì vậy, không còn nghi ngờ gì là mọi người không thể trở lại sống ở đây.
And a little further away from Futaba, they're scraping off the topsoil from these former rice fields in preparation for people to return to their homes. Across the no-go zone, thousands of workers are busy making mountains of radioactive soil. The problem is, there's nowhere to put the deadly piles and no-one wants to live near them.
Và xa hơn Futaba một chút, họ đang cào đi lớp đất mặt từ các cánh đồng lúa trước đây để chuẩn bị cho mọi người trở về nhà của họ.Trên khắp vùng cấm lai vãng, hàng ngàn công nhân đang bận rộn tạo lên các núi đất bị nhiễm phóng xạ. Vấn đề là, không có nơi nào để chứa những đống đất nhiễm xạ chết người đó và không ai muốn sống gần chúng.
The source of all this contamination is just behind me: Fukushima's damaged reactors. A clean-up job is underway there, but it could take 40 years. In all, half a million fuel rods have to be removed one-by-one. It's a risky and complex job and no-one's sure of the outcome. A decommissioning project of this scale has never been attempted before. When it was announced Tokyo had won the right to host the 2020 Olympic Games, Prime Minister Shinzo Abe was quick to assure the world that Fukushima was safe.
Nguồn gốc của tất cả các ô nhiểm này là ngay phía sau tôi: những lò phản ứng nguyên tử bị tàn phá tại Fukushima. Công tác dọn dẹp đang được tiến hành ở đó, nhưng có thể mất đến khoảng 40 năm. Trong tổng số, có nữa triệu thanh nhiên liệu phải được loại từng thanh một. Đó là một công việc nguy hiểm và phức tạp và chắc chắn không có ai đoan quyết về kết quả của việc làm này. Một dự án giãi trừ hạt nhân quy mô với tầm mức này chưa bao giờ được thực hiện trước đây. Khi công bố Tokyo đã giành được quyền đăng cai Thế vận hội Olympic 2020, Thủ tướng Shinzo Abe đã nhanh chóng lên tiếng bảo đảm với thế giới rằng Fukushima đã được an toàn rồi.
SHINZO ABE, Japanese Prime Minister: Let me assure you the situation is under control.
SHINZO ABE, Thủ T ương Nhât Bản: Hãy để tôi bảo đảm với bạn là tình hình (vụ nổ lò phàn ứng hạt nhân Fukushima) được kiểm soát rồi.
Matthew Carney: But this whistleblower says the situation at Fukushima is totally out of control and no-one knows how to fix it. He's a senior insider who has worked at the site run by TEPCO for more than two decades. He faces instant dismissal if he shows his face.
Matthew Carney: Nhưng người tố giác này nói rằng tình hình tại Fukushima là hoàn toàn ngoài tầm kiểm soát và không ai biết làm thế nào để giãi quyết nó. Anh ấy là một người trong cuộc ở cấp cao từng làm việc tại khu nhà máy điện hạt nhân được điều hành bởi TEPCO trong hơn hai thập niên qua. Ông phải đối mặt với việc bị sa thải ngay lập tức nếu ông cho thấy khuôn mặt của mình.
TEPCO whistleblower (voiceover translation): It's not under control. There are too many systems and they all have problems. It's made worse because all the experienced workers have reached their radiation limits, so TEPCO has to rely on staff that don't know the site and who aren't trained. Matthew Carney: The whistleblower says mistakes are made weekly and contaminated water leaks every day into the Pacific Ocean.
Ngươi tố giác TEPCO (dịch lồng tiếng): tình trạng (tại kNMĐHN bị hư hại Fukushima) không kiểm soát được. Có quá nhiều hệ thống và tất cả đều có vấn đề. Nó bị tồi tệ hơn bởi vì tất cả các công nhân có kinh nghiệm đã đạt đến giới hạn nhiểm bức xạ của họ, vì vậy TEPCO phải dựa vào những nhân viên mà không biết gì về nhà máy điện hạt nhân (Fukushima) và họ không được đào tạo.
MATTHEW CARNEY : Người tố giác nói các sai phạm đã xảy hàng tuần và nguồn nước ô nhiễm phóng xạ chảy vào biển Thái Bình Dương mỗi ngày.
TEPCO whistleblower (voiceover translation): The other day when contaminated water overflowed from a tank, an alarm was ringing, but they didn't go and check. I couldn't believe it. It was ringing for nine hours and they thought the alarm was out of order.
Matthew Carney: The insider says the damaged reactors can never be decontaminated and that people should not be moved back into the no-go zone.
TEPCO Whistleblower (lồng tiếng dịch): Ngày hôm nọ khi nước nhiểm xạ tràn từ một bồn chứa, chuông báo động reo, nhưng họ đã không đi kiểm tra. Tôi không thể nào tin được. Chuông báo động đã reo trong chín giờ và họ đã nghĩ rằng do chuông báo động bị trục trặc.
Matthew Carney: Những người trong cuộc nói các lò phản ứng bị hư hỏng này không bao giờ có thể được khử nhiễm và rằng mọi người không nên được đưa trở lại sinh song trong vùng cấm lai vãng.
TEPCO whistleblower (voiceover translation): I feel it is impossible to fix before my death. We just don't have the technology to fix it. It currently doesn't exist. We just can't deal with the melted fuel. Matthew Carney: Next month, the Government will start moving back 30,000 Fukushima evacuees into the no-go zone. It's all part of the Abe Government's plan to turn back on the country's 48 nuclear reactors by the middle of this year. They've been idle since the disaster. The Government acknowledges the risks, but says they can be managed with new safety standards.
TEPCO Whistleblower (dịch lồng tiếng) : Tôi cảm thấy là không thể nào sửa chữa được toàn bộ trước khi tôi chết. Chúng tôi thật ra không có công nghệ để sửa chữa nó. Công nghệ đó hiện không tồn tại. Chúng tôi không thể đối phó với các nhiên liệu đã bị nóng chảy.
Matthew Carney: Tháng tới, Chính phủ sẽ bắt đầu di chuyển trở lại 30.000 người sơ tán Fukushima trước kia trở về vùng cấm lai vãng. Nói chung đó là một phần của kế hoạch của Chính phủ Abe nhằm khởi động trở lại 48 lò phản ứng hạt nhân của nước Nhật trước giữa năm nay. Những lò phản ứng hạt nhân này đã bị ngưng hoạt động từ khi xảy ra thiên tai. Chính phủ thừa nhận về những rủi ro, nhưng nói rằng những lò phản ứnh hạt nhân có thể được quản lý với tiêu chuẩn an toàn mới.
HIRONORI NAKANISHI, Japanese Government Spokeman: I have to admit that there is no such kind of a nuclear plant with no - zero risk.
Matthew Carney: With no risk?
Hironori Nakanishi: Zero risk.
Matthew Carney: Zero risk?
Hironori Nakanishi: Yes, yes, yes. So I think we have to change our mind. We have to prepare.
Hironori Nakanishi, Phát ngôn nhân chính phủ Nhât Bản : Tôi phải thừa nhận rằng không có loại nhà máy hạt nhân nào hoàn toàn an toàn - không có rủi ro.
Matthew Carney: Không có rủi ro?
Hironori Nakanishi: hoàn toàn Zero nguy cơ.
Matthew Carney: Zero rủi ro?
Hironori Nakanishi : Vâng, vâng, vâng. Vì vậy, tôi nghĩ chúng tôi phải thay đổi suy nghĩ của chúng tôi. Chúng tôi phải chuẩn bị.
Matthew Carney: But the push is meeting strong opposition. Now three former prime ministers have come out and slammed the plans in a country prone to earthquakes. Naoto Kan was the Prime Minister at the time of the nuclear disaster in 2011.
NAOTO KAN, fmr Japanese Prime minister, 2010-'11 (voiceover translation): They are trying to restart the nuclear reactors without learning the lessons of the March 11 accident. If the accident had spread just a little further, then 50 million people around Tokyo would've been evacuated for a long time and that would've put Japan in chaos for 20 to 30 years. The current government just doesn't understand the scale of the risk.
Matthew Carney : Nhưng hành đông thúc đẩy cư dân trở lại (vùng cấm lai vãng) đang gặp phản đối mạnh mẽ. Bây giờ ba cựu Thủ tướng đã xuất hiện và mạnh mẽ phản đối kế hoạch (điện hạt nhân) trong một quốc gia dễ bị động đất (như Nhật). Naoto Kan là Thủ tướng Chính phủ tại thời điểm thảm họa hạt nhân vào năm 2011.
Naoto Kan (dịch lồng tiếng) : Họ đang cố gắng khởi động lại lò phản ứng hạt nhân mà không chịu học những bài học của vụ tai nạn ngày 11/03/2011. Nếu tai nạn đó chỉ lan ra một chút nữa thôi thì 50 triệu người trên khắp Tokyo sẽ đã phải bị sơ tán trong một thời gian dài và điều đó sẽ đưa Nhật Bản vào tình trạng hỗn loạn trong thời gian từ 20 đến 30 năm. Chính phủ hiện nay thật không hiểu được quy mô của nguy cơ đó.
MATTHEW CARNEY: Former Prime Minister Kan says in the rush to turn the reactors back on, the Government is not putting people's safety first. No national evacuation plan has been developed.
NAOTO KAN (voiceover translation): It's becoming clear they are trying to restart the reactors with no regard for the people's safety.
MATTHEW CARNEY: The Abe Government says it's in the best interests of the economy to make nuclear power once again the core source of Japan's energy. Relying on imported coal and gas is threatening the country's fragile economic recovery. But another former Prime Minister, Morihiro Hosokawa, says it's a risk not worth taking.
Matthew Carney: Cựu Thủ tướng Kan nói, với viêc làm vội vàng khởi động lại các lò phản ứng hạt nhân, Chính phủ không đặt an toàn của người dân lên hàng đầu. Kế hoạch sơ tán trên mức độ quốc gia đã chưa được phát triển.
Naoto Kan (dịch lồng tiếng): Thật sự trở nên rõ ràng là họ (chính quyền) đang cố gắng khởi động lại các lò phản ứng nguyên tử mà không chút quan tâm gì cho sự an toàn của người dân.
Matthew Carney: Chính phủ Abe nói rằng đó là vì lợi ích tốt nhất cho nền nền kinh tế với việc một lần nữa trở lại nguồn sản xuất điện chính yếu cho Nhật Bản từ năng lượng hạt nhân. Dựa vào than đá và khí đốt nhập khẩu sẽ đe dọa việc phục hồi kinh tế mong manh của nước này. Thêm nữa, vị cựu thủ tướng, ông Morihiro Hosokawa, nói rằng đó là một nguy cơ không đáng cho nước Nhật bước vào.
MORIHIRO HOSOKAWA, fmr Prime minister of Japan, 1993-'94 (voiceover translation): The causes of the accident haven't been investigated properly. Contaminated water is still leaking and compensation for victims hasn't been sorted out. I think in these circumstances, it is very irresponsible to turn the reactors back on.
Matthew Carney: Back at Futaba in the no-go zone, Okawa is meeting old friends he hasn't seen since the disaster. They know too they won't be coming back here to live.
SARAH FERGUSON: Matt Carney reporting. And TEPCO declined 7.30's invitation to respond to the allegations in that story.
Morihiro Hosokawa, cựu Thủ Tướng Nhật Bản, 1993 - 94 (dịch lồng tiếng): Nguyên nhân của vụ tai nạn (hạt nhân) vẫn chưa được điều tra đúng cách. Nước bị ô nhiễm vẫn còn bị rò rỉ và bồi thường cho các nạn nhân vẫn chưa được giãi quyết xong. Tôi nghĩ rằng trong những trường hợp này, chính phủ thật là rất vô trách nhiệm khi cho khởi động các lò phản ứng trở lại.
Matthew Carney: Trở lại thành phô Futaba trong vùng không được lai vãng, ôngOkawa được gặp gỡ lại bạn bè cũ mà ông đã không gặp kể từ khi xảy ra thảm họa. Họ cũng biết rằng họ sẽ không được quay trở lại đây để sống.
SARAH FERGUSON: Matt Carney tường thuật. TEPCO từ chối lời mời của chương trình Phóng Sự 7.30 để đáp lại với những cáo buộc nêu ra trong câu chuyện trên.
