Phong Phạm (Danlambao) - Triều đại Donald Trump đã bắt đầu không phải với pháo hoa, champagne, mà là với những tiếng thở dài, lo âu. Những cam kết siết chặt quan hệ gần đây nhất của Trump với thủ tướng Nhật Shinzo Abe cũng chỉ làm vơi bớt một chút những lo âu tại Đông Nam Á, một phần là do bản thân và chính sách của Trump vẫn chưa thể xác định.
Donald Trump không hề nhắc gì đến Biển Đông, Philippines, Việt Nam. Điều đó chứng tỏ rằng vùng này sẽ không nằm cao trong nghị trình làm việc của nội các mới. Và nếu, đã chưa có quyết sách mới thì mọi việc sẽ giữ nguyên hiện trạng. Có thể tin rằng, Trump sẽ tiếp tục gởi tàu tuần tiểu vào biển Đông nhưng sẽ bớt ồn ào hơn để mua thời gian trước khi nội các mới tìm ra đối sách để có thể chống lại TQ một cách hiệu quả.
Và Philippines với Duterte sẽ tiếp tục chính sách ngoại giao tương tự như VN - đu dây giữa TQ và Hoa Kỳ, nhưng sẽ im ắng, nhẹ nhàng và ít tục tĩu hơn so với Obama. Con số tội phạm ma túy sẽ bị giết chắc sẽ còn tăng lên do Duterte biết rằng, Trump sẽ không quan tâm đến chuyện này.
Cũng không cần phải lo lắng quá mức về sự va chạm của hai cường quốc khi TQ vẫn chưa hiểu rõ Trump, họ sẽ không dại dột ra tay chọc tức Trump. Giờ chưa phải là lúc nắn gân nhau. Với những tuyên bố nảy lửa trong lúc tranh cử, khiêu khích Trump, một đối thủ mạnh hơn mà mình chưa nắm được sẽ là tự sát.
Việt Nam thì sao?
Kinh tế
Với TPP sẽ bị giết chết, TT Donald Trump sẽ tiếp tục phát huy quan hệ với Việt Nam nhưng sẽ là quan hệ song phương thay vì đa phương qua một hiệp ước thương mại nhiều quốc gia. Các ngành Dệt may, Thủy sản, Gỗ, khu công nghiệp, phân phối ô tô và logistics sẽ chịu ảnh hưởng lớn do việc đình chỉ thực hiện TPP. Nợ công chồng chất, nợ nước ngoài đáo hạn phải trả nên Việt Nam sẽ tiếp tục... đi vay nước ngoài, tăng thuế trong nước để... cầm cự. Nhiều công nhân sẽ mất việc. Đời sống càng thêm khó khăn. Tin rằng, nhà cầm quyền CS sẽ gia tăng xuất khẩu lao động và khuyến khích ra nước ngoài làm việc để thu ngoại tệ và giảm bớt gánh nặng. Việt nam cũng sẽ tiếp tục lệ thuộc trầm trọng vào TQ để sống còn.
Và nhân quyền
Với sự "khai tử" TPP, những cam kết ràng buộc của nhà nước CSVN với Hoa Kỳ về Nhân quyền, tự do Nghiệp đoàn, Tài chính, Môi trường... xem như cũng bị khai tử. Tình hình phát triển của Xã hộ Dân sự sẽ chậm lại và tình hình nhân quyền cũng sẽ không khá hơn. Tuy nhiên, thử thách cũng chính là cơ hội để tập luyện và củng cố lại hàng ngũ. Điều này cũng thúc đẩy các nhà hoạt động tìm cách đẩy lùi các hạn chế và tiến thêm bước nữa.
Ở trong nước, những năm tới sẽ có nhiều khó khăn cho tiến trình dân chủ khi mà sự hổ trợ của chính phủ HK có thể sẽ giảm bớt. Dù vậy, hy vọng rằng chính sự khó khăn này sẽ thúc đẩy mạnh mẽ nhu cầu "hình thành một liên kết giữa các tổ chức tranh đấu lại với nhau" để tăng thêm sức mạnh. Các tổ chức và hội đoàn tại hải ngoại sẽ cần phải đẩy mạnh các hoạt động hỗ trợ cho quốc nội, tại các quốc gia mà họ đang sinh sống. Để thay thế cho sự hỗ trợ từ chính phủ Hoa Kỳ có thể sẽ giảm đi do chính sách ngoại giao thực dụng kiểu "con buôn" mà ông chủ mới của White House đã hé lộ qua cương lĩnh tranh cử của mình.
Mùa đông tuy lạnh, nhưng nếu có áo ấm, bạn sẽ ok. "Thay đổi không đến từ người khác, mà từ chính các bạn" - Barack Hussein Obama.
26.11.2016