Các vai:
Cán bộ công an, khoảng 40 tuổi.
Ông lão khoảng trên 70 tuổi.
Trong phòng hỏi cung, đồn công an, cán bộ công an đang ngồi tại bàn làm việc.
Cán bộ (gõ tay xuống bàn): Vào đi... Vào đi... Đứng lớ ngớ làm gì vậy?
Ông lão (run rẩy bước vào, rụt rè ngồi xuống ghế): Dạ... dạ...
Cán bộ (ngã người, dựa vào ghế): Chậm chạp thế kia? Nào... Khai báo thành thật tên tuổi, nghề nghiệp?
Ông lão (ấp úng): Dạ... dạ... bẩm quan lớn…
Cán bộ (đứng bật giậy như lò xo, lớn tiếng): Ối giời ơi... Ông lão hủ lậu ơi... Ông mới vừa ở cung trăng rơi xuống đấy à? Bác Hồ kính yêu của chúng ta đã nướng sơ sơ vài triệu người, đổ bao nhiêu xương máu để đánh đuổi phong kiến, thực dân, đế quốc ra khỏi đất nước để xây dựng nên nhà nước chuyên chính vô sản. Bác sống trong đất nước XHCN hằng bao năm mà vẫn giữ cung cách xưng hô thời phong kiến cách đây cả trăm năm... Đây nhé... giải thích cho Bác hiểu... Bác Hồ kính yêu đã dạy nhân dân ta nay làm chủ. Có nghĩa Bác đây là nhân dân. Bác chính là chủ... là chủ nhân… Còn chúng tôi... hà... hà... chúng tôi chỉ là cán bộ. Bác Hồ đã dạy cán bộ là đầy tớ của nhân dân. Tôi! Tôi là cán bộ nên tôi... Tôi là đầy tớ của Bác... Bác hiểu chưa... (Ngồi xuống ghế) Nào xưng hô cho đúng phong cách XHCN… Mạnh dạn lên!
Ông lão (vẫn rụt rè): Bẩm... Dạ... Thưa cán bộ... Thưa cán bộ đầy tớ... con tên…
Cán bộ (đập tay xuống bàn, tỏ vẻ chán nản): Thôi… Thôi... Làm chủ, làm đầy tớ là lý thuyết của Đảng. Thực hành nên chuyển đổi tùy theo tình hình... Bác bỏ chữ “đầy tớ” đi cho tôi nhờ.
Ông lão: Dạ... Thưa cán bộ... con đây tên là Hồ văn Ước, 79 tuổi, quê Nghệ An vào Thành phố…
Cán bộ (cau mày, suy nghĩ ): Hồ... quê Nghệ An... Tên tuổi có giấy tờ chứng minh rõ ràng đấy chứ? Có họ hàng dây dưa rễ má gì gì với Bác Hồ, với cách mạng không đấy?
Ông lão (hơi tự tin): Dạ Bác Hồ đổi tên, đổi họ lung tung nên không chắc có họ hàng gì! Con có tham gia cách mạng thời chống Mỹ cứu nước. Khi máy bay Mỹ bỏ bom là con dẫn đầu quân dân chạy nhanh xuống hầm trú bom. Sau khi im hơi, lặng tiếng không còn tiếng nổ nào con tươi cười cầm thuốc lá phân phát, chúc mừng bộ đội phòng không của ta đã anh dũng chưa chịu hy sinh thành liệt sĩ…
Cán bộ (loáy hoáy ghi chép, lẩm bẩm): Cùng họ nhưng không họ hàng rễ má… Tốt. Có công lớn trong chống giặc lái Mỹ... Tốt… (ngã người ra sau ghế) Nghề nghiệp chính của Bác hiện nay là gì? Có biệt danh gì không?
Ông lão (tự tin): Dạ... Con đứng bán nước trên đường. Ai đi qua cần mua nước là con bán. Bán đủ loại nước. Con bán nước cả chục năm, nhiều khách hàng quen gọi con là Hồ bán Nước.
Cán bộ (bần thần): Ông lão họ Hồ, lại có biệt danh “Bán Nước”. Điều này xem ra không ổn. Trung Ương đã ra chỉ thị, "bán nước, bán đất" là việc nhạy cảm, bọn phản động hay dựa vào chống đảng (đưa tay bóp trán): Này nhé… ông bán nước là bán nước không đường, có đường, có ga... gọi chung là nước giải khát. Thôi... tôi ghi vào hồ sơ là Ông Hồ văn Ước tự là Hồ Giải Khát.
Ông lão (rụt rè): Nhưng... nhưng người ta quen mồm cứ gọi là Hồ bán Nước…
Cán bộ (đập tay xuống bàn): Không nhưng nhị gì cả. Thằng nào còn gọi ông là Hồ Bán Nước, ông cứ báo cáo lên công an. Chúng tôi sẽ còng đầu, đập cho nó một trận. Thôi xong rồi! Không nói thêm lằng nhằng mất thời giờ. Ông Hồ Giải Khát! Ông có biết chúng tôi mời lên vì việc gì không?
Ông lão (sợ hãi): Dạ con ra bán nước... Không... con bán giải khát thì công an ra mời con về trụ sở công an làm việc. Con không hiểu vì việc gì cả?
Cán bộ (gật gù): Quanh co chối tội... Hừm... Chúng tôi là công an nhân dân, có tai mắt khắp mọi nơi, con kiến có tội chúng tôi còn tìm ra, huống hồ chi Hồ bán Nước... À quên... Hồ Giải Khát?
(tay lật hồ sơ, tiếp tục gật gù) Đây... Bằng chứng đầy đủ... Hình chụp ông đang tiếp tế nước cho những người đi biểu tình chống luật Đặc khu... Hà... hà... Bằng chứng thuyết phục này ông ra toà là tù mọt gông... Hiểu không?
Ông lão (sợ xanh mặt):Dạ... bẩm.. thưa đầy tớ... thưa cán bộ... con nào có biết đến biểu tình. Trời nóng người ta đi đến hàng nước, họ mua nước uống, con bán. Con đâu có tiếp tế gì?
Cán bộ (đập tay xuống bàn): À... Ông này ngoan cố. Thế ông cãi cho chúng tôi sai trái, mời ông lên đây làm việc chơi à? Không có tấm hình nào chỉ ra ông nhận tiền để bán nước... bán giải khát cả. Hình còn cho thấy ông cười toe toét. Người biểu tình tay cầm biểu ngữ chống Trung quốc, chống Đặc khu cũng tươi cười cầm lấy chai nước ông trao cho. Đấy... chúng tôi chỉ nhìn hình thôi, mọi người biểu tình hồ hởi, cười toe toét, khiến chúng tôi tức lộn cả ruột (Chỉ tay vào mặt ông lão)... Ông! Chính ông Hồ bán... Hồ Giải Khát... đã làm hậu cần tiếp tế nước cho đoàn biểu tình. Họ Hồ đây đã đóng vai trò quan trọng, tiếp thêm khí thế cho đoàn biểu tình. Bác Hồ ơi là Bác Hồ, ra toà không ai thương xót gì cho Bác. Bác sẽ thành ma tù thôi!
Ông lão (như muốn té xỉu khỏi chiếc ghế): Dạ... Bẩm... con bán buôn phải tươi cười với khách hàng… Con nghèo phải bán nước kiếm tiền sinh sống... Xin quan... quan... quan đầy tớ... thương xót con già cả…
Cán bộ (có vẻ thương cảm): Thế... thế ông lão có con cháu gì không? Có đứa nào ra phụ bán chứ mình ông khuân vác nước cả ngày sao làm được?
Ông lão (khóc nấc): Dạ... con không vợ con gì cả... Chỉ có đứa cháu gái, con đứa em, ra phụ giúp…
Cán bộ (suy tư): À... đến tuổi này vẫn chưa vợ... Này hãy coi chừng... Tuổi này thấy cháu gái mơn mởn cứ hôn hôn hít hít xem chừng ra toà tội dâm ô đấy nhá! (tay xoa cằm)... Thấy ông già cả, lại có công với cách mạng trong chiến tranh chống Mỹ nên để tôi giúp cho. Chúng tôi là công an, là đầy tớ nên có bổn phận phải giúp đỡ nhân dân. Đây nhé, biên bản làm việc hôm nay, Bác ký tên vào đây... Bác thừa nhận vì đói nghèo, đã nhận tiền của bọn phản động, của thế lực thù địch, tôi ghi đây là một triệu đồng, để cung cấp nước uống cho đoàn biểu tình. Bác ký tên vào đây, xong thoải mái ra về với gia đình.
Ông lão (mắt còn đỏ hoe): Nhưng... nhưng con bán nước, có nhận tiền trước của ai đâu?
Cán bộ (tỏ vẻ giận dỗi): Bán buôn gì, ai biết được? Người ta tình ngay lý gian còn vào tù cả khối kia. Có chịu ký hay không thì bảo? Tôi muốn giúp mà Bác lại cứ ươn ngạnh như thế, hậu quả xấu Bác ráng mà chịu (Thở dài, dỗ dành). Chỉ có một chữ ký thôi Bác không bị nguy hại gì cả. Tương lai công an chúng tôi cần nước uống là cứ ghé hàng nước của Bác. Có qua có lại, giúp đỡ lẫn nhau. Gớm... xã hội hay đến thế!... chủ tớ thân nhau đến thế là cùng!
Ông lão thở dài ký tên biên bản, chậm chạp rời phòng.
Cán bộ (đi quanh, xoa hai tay, vui vẻ): Thế cũng xong việc. Mình vui, cấp trên cũng vui vì chứng minh được bọn biểu tình chỉ vì tiền. Trong XHCN, làm đầy tớ nhân dân thích thật. Được quyền hù dọa, rồi lên chức, rồi có nhiều bổng lộc. Ha... ha... chẳng nước nào trên thế giới có bao nhiêu người đua nhau chạy điểm để cố vào được đại học “đầy tớ nhân dân”?
