Phóng sự mở đầu với cuộc trò chuyện của phóng viên cùng một số bạn trẻ tại một quán cafe Hà Nội. Họ đến đây để trao đổi với nhau các đĩa CD nhạc pop. Nhi, 24 tuổi, không hề biết rằng sự kiện quan trọng được tuyên truyền rầm rộ như vậy đã diễn ra trong hai tuần vừa qua. Phạm Thị Diệp, 23 tuổi, nhân viên một tổ chức giảng dạy ngoại ngữ tư, thì thừa nhận cô cảm thấy hết sức xa lạ với những nhà chính trị quá già nua này.
Trên thực tế, 62,5 là tuổi trung bình của các thành viên Bộ Chính trị của đảng CSVN, cơ quan lãnh đạo cao nhất của tổ chức này. Nguyễn Phú Trọng, tổng bí thư của đảng, với mái tóc bạc trắng và cặp kính cận to, cũng đã bước vào tuổi 67. Thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng, người được coi là mang lại những niềm hy vọng vào một sự năng động mới khi nhậm chức vào năm 2006, lúc đó « mới chỉ có » 56 tuổi. Tái cử vào Bộ Chính trị lần này, nhân vật này nay cũng đã bước vào nhóm lão làng trong bộ máy lãnh đạo.
Thế hệ những người trẻ dưới 25 tuổi như Nhi và Diệp chiếm một nửa dân số Việt Nam. Đảng Cộng sản khó lòng chinh phục được họ, trừ phi để tạo ra cho mình một cơ hội. Lê Văn Hiếu, 21 tuổi, sinh viên thuộc Học viện Quan hệ Quốc tế, cho biết, để thăng tiến trong nghề nghiệp, có được thẻ (đảng viên đảng CSVN) là cần thiết. Tuy nhiên, sinh viên này cũng thừa nhận, anh không quan tâm đến chuyện này, vì chỉ muốn làm thương mại.
Libération nhận định, để có thể được công nhận như là người đại diện cho toàn bộ dân chúng, và giữ được quyền lãnh đạo, đảng CS, với 3,6 triệu đảng viên, đã tìm cách nạp thêm « máu mới ». Tại đại hội lần này, mười năm sau Trung Quốc, các nhà lãnh đạo của đảng đã đề cập đến khả năng kết nạp thêm các tư nhân làm doanh nghiệp.
Đảng cũng tăng cường việc tìm người tại các trường đại học. Diệp, người vừa mới rời đại học được 2 năm, nhận xét, đảng tiếp cận sát với những người có kết quả học tập xuất sắc nhất. Tuy nhiên, theo ông Lê Đăng Doanh, nguyên là thành viên ban tư vấn của Chính phủ, nếu như trước kia, có đến 9/10 người muốn vào trong bộ máy Nhà nước và vào đảng, thì hiện nay đa phần chạy nhanh sang khu vực tư nhân.
Cũng cần khẳng định rằng, sự thờ ơ gia tăng của giới trẻ đối với đảng CS không đi tới mức phản đối lại sự độc quyền của đảng. Tất cả những nhà ly khai đều có thể bị bắt giam. Và cũng như bộ phận dân cư còn lại, theo bài phóng sự, đa số người trẻ công nhận khả năng của đảng CS VN trong việc bảo đảm sự phát triển kinh tế.
Tuy nhiên, về sự vận hành bên trong của đảng CS, có những phàn nàn tâm sự như của sinh viên Ngoại giao Lê Văn Hiếu. Theo anh, để thăng tiến được trong đảng, cần phải xây dựng các quan hệ, tạo ra mạng lưới của mình, mà điều này phải mất nhiều năm. Người thanh niên này kết luận : Việt Nam sẽ không bao giờ có được một thủ lĩnh trẻ như Barack Obama.
Trái đất đang ở trong giai đoạn nóng nhất kể từ 125 000 năm nay
Về chủ đề biến đối khí hậu, Le Monde hôm nay, dưới tựa đề « Giai đoạn nóng nhất kể từ 125 000 năm nay », mời độc giả theo dõi cuộc phỏng vấn nhà khí hậu học James Hansen, giáo sư trường đại học Columbia (New York). Năm 2010 vừa trôi qua, là năm được ghi nhận là nóng nhất, ít nhất kể từ giữa thế kỷ XIX đến nay, tức là lúc bắt đầu có những đo đạc thường xuyên về nhiệt độ. Theo số liệu của Tổ chức Khí hậu Thế giới, vừa được công bố ngày thứ năm (20/1), nhiệt độ trung bình của Trái đất đã vượt quá 0,53 °C so với nhiệt độ trung bình của giai đoạn 1961-1990, vượt quá hai năm rất nóng là năm 2005 và 1998, bất chấp mùa đông rất lạnh vừa qua tại nhiều nước.
Nhà khí hậu học James Hansen là giám đốc Viện nghiên cứu Goddard Institute for Space Studies của Nasa (Tổng cục Hàng không và Không gian Hoa Kỳ), một trong ba cơ sở nghiên cứu vừa đưa ra kết quả nghiên cứu giống nhau kể trên về nhiệt độ trung bình của Trái đất.
Theo chuyên gia khí hậu học, nhiệt độ trung bình của Trái đất là điều mà không ai có thể cảm thấy được, nhưng việc sử dụng con số này để so sánh lại là một điều rất hữu ích, giúp chúng ta hiểu được « các xu thế lớn » về khí hậu, để biết rằng chúng ta đã trải qua các trạng thái như thế nào và hiện tại chúng ta đang ở đâu.
Nghiên cứu mới đây của Viện nghiên cứu Goddard Institute for Space Studies cho biết, Hành tinh của chúng ta không những ở trong giai đoạn nóng nhất trong vòng 2 thế kỷ nay, mà kể từ 125 000 năm nay. Việc sử dụng các mũi khoan thăm dò sâu vào lòng đất tại nhiều nơi trên Trái đất cho thấy, nhiệt độ trung bình trong vòng hai thập kỷ hiện nay đã vượt quá kỷ lục về nóng của thế Holocen (hay « Thế toàn tân »), là thuật ngữ địa chất học để chỉ giai đoạn băng tan, bắt đầu từ cách đây 12 000 năm.
Để cho những ai không quen với ngành địa chất, chúng tôi xin giải thích, trong sự biến đổi địa chất của Trái đất, các giai đoạn băng tan được luân phiên với các giai đoạn đóng băng. Giai đoạn tan băng mang tên thế Holocen, mà chúng ta đang sống là giai đoạn kế tiếp giai đoạn băng hà (hay giai đoạn đóng băng), mang tên thế Pleistocen muộn, cách chúng ta khoảng 125 ngàn năm.
Như vậy, nhiệt độ trung bình của giai đoạn thế Holocen của chúng ta, theo các kết quả nghiên cứu, đã vượt qua mức kỷ lục của thế Holocen cách đây 8000 năm, mà nhiệt độ từ đó đến nay vốn khá ổn định, để đạt đến mức nhiệt độ kỷ lục của thời kỳ băng tan đợt trước, cách đây 125 ngàn năm, vào lúc đó, mực nước biển đã dâng cao hơn hiện nay khoảng 5 mét.
Theo dự đoán của nhà khí hậu học James Hansen, kỷ lục nóng mới sẽ tiếp tục bị vượt qua vào năm 2012, và ông khẳng định, nếu như chúng ta không khống chế được mức khí thải gây hiệu ứng nhà kính, thì chắc chắn rằng thế hệ con cháu chúng ta sẽ phải chịu nạn nước biển dâng cao, vượt quá khả năng kiểm soát của con người.
178 nghề mới được cho phép liệu có mang lại một thay đổi lớn cho Cuba ?
Nhật báo Libération hôm nay hướng cái nhìn đến quá trình Nhà nước mở cửa cho một số ngành nghề, đang diễn ra tại Cuba với phóng sự gửi về từ Cuba : « Cuba, 178 công việc của Raul (tức tên riêng của chủ tịch Cuba Raoul Castro) ». Kể từ quyết định số 32 ngày 7/10/2010 đến nay, đã có khoảng 80 000 người Cuba nạp đơn xin giấy phép kinh doanh, thuộc các ngành nghề được phép đăng ký và phải chịu thuế. Tờ báo đặt câu hỏi, việc chính quyền Cuba ban hành danh sách 178 nghề, mà nhiều nghề trong đó, trước đây vốn bị cấm, phải chăng sẽ mang lại một cuộc cách mạng cho đời sống kinh tế nước này ?
Trên thực tế, với quyết định hợp pháp hóa 178 ngành nghề, chính quyền Cuba đã chấp nhận từ bỏ lối tổ chức của một thời chủ nghĩa cộng sản toàn trị, nơi mà « mọi người làm ra vẻ đang làm việc tích cực, Nhà nước làm ra vẻ trả lương đủ sống ». Sắp tới 500 000 người trong khu vực Nhà nước sẽ phải ra đi. Những người này sẽ sống bằng gì nếu không phải bằng những nghề vẫn tồn tại trong xã hội, vốn bị nhà cầm quyền cấm đoán.
178 nghề được cho phép, bắt đầu từ nghề sửa chữa các nhạc cụ, cho đến nghề sửa chữa xe đạp, nghề bơm bật lửa ga, nghề bán hoa giả, hay nạo vỏ quả củ, « nhóm âm nhạc Mambis » hay « cặp nhảy múa Benny Moré », hay sưu tầm buôn bán vật liệu phế thải, … Danh sách này phản ánh lịch sử nửa đô thị, nửa thôn quê của xã hội Cuba bên dưới. Libération nhận xét : việc ghép toàn bộ những nghề nghiệp nhỏ bó và thiết yếu trong đời sống hàng ngày vào danh sách của 178 nghề có cái gì đó giống như một ngày hội giả trang náo nhiệt hoang dã, rất phổ biến từ 20 năm nay. Các ngành đó của xã hội bên dưới, Nhà nước phải tập hợp chúng lại, và hợp thức hóa chúng, vì không có sự lựa chọn nào khác hơn.
Việc công nhận những nghề này sẽ dẫn đến sự ra đời các cơ quan kiểm soát. Mà việc kiểm soát sẽ lại là dịp cho những người đại diện công quyền bóp nặn tiền của những người hành nghề.
Libération nhận xét, những người dân vừa hy vọng vào một thay đổi, nhưng cũng lo lắng về khả năng phá sản toàn diện của chế độ. Phóng sự kết thúc với cuộc nói chuyện của những người làm công trong một khu chợ, trong đó có một người đã từng làm giảng viên tiếng Nga. Tất cả đều thật vọng và buồn chán, nhưng không ai nói gì, họ đều bằng lòng với việc đọc lại các phát biểu của chủ tịch Cuba về tình trạng hiện nay, trong đó ông Raoul Castro kết luận, « chúng ta phải từ bỏ mãi mãi giấc mơ rằng Cuba là đất nước duy nhất trên thế giới mà cư dân có thể sống mà không cần làm việc ».
Từ « pin xương rồng » đến « pin người »
Để kết thúc mục điểm báo, chúng tôi xin giới thiệu một phát hiện mới trong lĩnh vực năng lượng tái tạo. Một êkíp thuộc trường đại học Bordeaux (Pháp) vừa mới thành công trong việc tạo ra dòng điện từ cây xương rồng. Bằng một công cụ đơn giản với hai điện cực, được dùng để cắm vào thân cây, các nhà nghiên cứu đã tạo ra được một dòng điện hết sức nhỏ.
Tất nhiên, chúng ta có thể suy ra ngay là phát hiện này không thể nào có thể sử dụng để giải quyết vấn đề khủng hoảng năng lượng trên Trái đất. Bởi vì, để có thể thắp được một bóng điện 60 W, phải cần một sân bóng đá trồng đầy xương rồng. Tuy nhiên, thành công này trong việc tạo ra « pin thực vật » đã mở đường cho việc chế tạo các « pin động vật », hay nói cách khác, pin được tạo ra bằng chính các nguyên liệu của cơ thể động vật, để áp dụng cho các trị liệu.
Pin được chế tạo trong động vật sử dụng hai chất glucose và oxy có mặt tự nhiên trong máu hay trong các chất lỏng khác trong cơ thể. Có kích thước một vài milimét, loại pin này được cấy vào dưới da để tiếp điện cho bộ phận ghi nhận các thông tin về lượng đường trong máu của một bệnh nhân tiểu đường chẳng hạn, đồng thời cung cấp điện cho bộ phận bơm insulin để chữa bệnh. Năm 2010, các nhà nghiên cứu Grenoble và Toulouse (Pháp) đã công bố thành công trong các thực nghiệm với chuột.
Một số ứng dụng khác của phát hiện này có thể được áp dụng trong điện thoại di động hay các dụng cụ điện tử nhỏ bé khác.
http://www.viet.rfi.fr/viet-nam/20110122-gioi-tre-viet-nam-tho-o-voi-dang-cong-san
