"Cử tri cũng muốn biết đồng chí A, đồng chí B trong Chính phủ có những hạn chế gì, có những ưu điểm gì trong điều hành Vinashin, trên cơ sở đó cử tri người ta dễ nhất trí nếu như mình thấy rằng không đến mức phải kỷ luật..."
Kính thưa Quốc hội,
Các đại biểu phát biểu trước tôi đã đánh giá cao kết quả phát triển kinh tế - xã hội và sự điều hành của Chính phủ trong năm 2010, đồng thời cũng chỉ ra những hạn chế trong điều hành và kiến nghị những giải pháp, vấn đề cần quan tâm. Tôi nghĩ ở đời có hai đối tượng rất dễ bị chê một cách nghiêm khắc. Một là chồng bị vợ chê. Hai là Chính phủ bị Quốc hội chê. Không có ai thương yêu chồng hơn là vợ nhưng vì muốn ông chủ gia đình thật tốt nên vẫn phải chê. Nhưng không ai thương yêu Chính phủ hơn đại biểu Quốc hội. Nhưng muốn có một Chính phủ tốt thì cứ phải chê.
Thứ hai, theo tôi có 2 đối tượng cũng dễ bị khen một cách ngoại giao. Một là phụ nữ cũng dễ bị khen một cách ngoại giao lắm, không ai chê phụ nữ bao giờ. Thứ hai là lãnh đạo được cấp dưới khen hay được các nhà ngoại giao khen thì cũng phải sàng lọc. Tôi tin Chính phủ sẽ sàng lọc những cái gì chê là đúng, cái gì khen là đúng để tiếp tục phấn đấu.
Trong Báo cáo của Chính phủ tôi thấy có rất nhiều điều tán thành, nhiều điều chia sẻ. Nhưng có một điều mà nó át tất cả những tán thành, những chia sẻ ấy chính là về vụ Vinashin. Có thể nói sau khi công bố Báo cáo của Phó Thủ tướng thường trực Nguyễn Sinh Hùng rất nhiều cử tri gọi điện cho tôi, người ta đặt những câu hỏi mà tôi thấy rất khó trả lời.
Câu hỏi thứ nhất là tại sao Bộ Chính trị lại kết luận như vậy trước khi có kết luận thanh tra, đành là cái nhìn của Đảng rộng hơn thanh tra nhiều lắm, nhưng ít nhất phải có cơ sở kết luận của thanh tra đã.
Thứ hai, tại sao Bộ Chính trị thông báo với Quốc hội không ký một văn bản để thông báo, mà lại thông báo qua đồng chí Phó Thủ tướng thường trực qua Báo cáo của Chính phủ.
Thứ ba, cử tri cũng muốn biết đồng chí A, đồng chí B trong Chính phủ có những hạn chế gì, có những ưu điểm gì trong điều hành Vinashin, trên cơ sở đó cử tri người ta dễ nhất trí nếu như mình thấy rằng không đến mức phải kỷ luật. Tôi cho chỗ này nên công bố một cách rất rõ ràng như thế. Nếu không cử tri rất buồn, người ta rất phân vân và Quốc hội chúng ta không hoàn thành được nhiệm vụ với cử tri, Chính phủ cũng không hoàn thành được nhiệm vụ với cử tri.
Lúc nãy phát biểu trước tôi đại biểu Đặng Như Lợi có kiến nghị Quốc hội cần hoàn thành nốt món nợ với cử tri, từ nay đến tháng 7 cũng cần phải lập Ủy ban lâm thời để điều tra về trách nhiệm của các đồng chí trong Chính phủ và có một kết luận để cho nhân dân tán thành, người ta được yên tâm.
Trước đây tôi có đề nghị vấn đề này, nhưng sau khi nhận được ý kiến của Thường vụ trả lời thì tôi cũng nhất trí, bởi vì tôi nghĩ thời điểm rất tế nhị, đấy là thời điểm trước Đại hội Đảng, nếu không khéo thì mình lại nghĩ có ý này, ý khác. Nhưng bây giờ Đại hội xong rồi, kết quả tốt đẹp, bây giờ tôi nghĩ chúng ta hoàn toàn có thể làm vấn đề này một cách đàng hoàng để cho nhân dân không băn khoăn, thắc mắc gì cả. Chúng tôi xin đề nghị Thường vụ cân nhắc và cho ý kiến sớm về vấn đề này.
Vấn đề thứ hai, vấn đề rất thời sự hiện nay đó là việc đối phó với thảm họa thiên tai. Từ hôm 11/3 đến giờ không phải chỉ người Việt Nam, mà nhân dân toàn thế giới hết sức quan tâm đến diễn biến thiên tai ở Nhật Bản, chia sẻ sâu sắc đến những mất mát của nhân dân Nhật Bản, đồng thời bày tỏ lòng ngưỡng mộ đối với cách giải quyết, cách khắc phục thiên tai của Chính phủ Nhật và của nhân dân Nhật. Tôi cũng đặt câu hỏi tại sao người Nhật có cách hành xử được ngưỡng mộ như vậy? Tôi tự trả lời không biết có đúng không?
Trước hết là dịch vụ công của họ rất tốt, hàng chục nghìn người tạm trú trong nhà tạm lánh đều được chăm sóc y tế, thức ăn có thể phải xếp hàng nhưng không thể có ai đói, người ta có Chính phủ quan tâm, sắp xếp như vậy thì làm sao người ta phải nhốn nháo, tranh cướp nhau.
Thứ hai nữa là nền văn hóa cao nhưng nguyên nhân quan trọng nhất cho cách ứng phó của Nhật Bản thành công là người Nhật đã được chuẩn bị rất kỹ để sống chung với động đất, với sóng thần, từ thiết kế các nhà, sử dụng các vật liệu nhẹ đến kết cấu thích hợp với việc chống động đất đã làm giảm thiểu thiệt hại. Nữa là người dân được dạy từ bé cách chống động đất, tránh sóng thần như thế nào nên ứng phó được.
Ở nước ta, là một nước lúc nào cũng có mùa rét, thậm chí rét đậm, rét hại nhưng năm nào cũng chết trâu, chết bò, lúc nào cũng có bão, lũ lụt, không có năm nào không cả nhưng năm nào cũng có người chết, các đồng chí từ lãnh đạo đến nông dân hết sức vất vả để chống chọi. Vậy tại sao chúng ta không nghiêu cứu những phương thức để chống rét, chống bão lụt mà rất đơn giản là cấp thuyền cho người ta, tôi nghĩ sắp tới cần nghiên cứu thêm vấn đề này.
Thứ hai, cần rà soát lại độ an toàn của tất cả công trình hiện nay, nhất là thủy điện, điện hạt nhân. Về điện hạt nhân Quốc hội đã biểu quyết rồi, chúng ta thấy các đồng chí làm công trình này khẳng định yên tâm, nhưng chúng tôi mới nhận được thông tin Tập đoàn năng lượng nguyên tử Nga có chỉ ra những nhược điểm của những điểm mà mình đã chọn, có địa điểm thì nó có độ địa chấn cao thì nó nằm ngay ở đường đứt gãy, thậm chí nằm gần tam giác của 3 đường đứt gãy, có địa điểm thì nằm ở sát ven biển khó mà có thể chống được sóng thần, những chuyện này là mình đã có kinh nghiệm ở Dung Quất rồi mình điều tra không kỹ cho nên khắc phục rất mệt. Tôi đề nghị là các cơ quan giúp việc của Chính phủ phải điều tra hết sức cẩn thận, chứ không thể chủ quan được. Vì chúng ta không thể tưởng tượng được, tuy nhiên sẽ đàm phán thế nào, riêng trận động đất ở Nhật người ta tính ra là sức phá hoại của nó gấp 1.000 lần toàn bộ bom hạt nhân ở trên trái đất này, ở tất cả các nước. Đấy là điều mình không thể tưởng tượng được, nếu bây giờ mình cứ chủ quan, mình nói là yên tâm, chúng ta thế hệ 3 rồi nền đất ở đấy thế này, thế kia sợ đến lúc mình hối không kịp thì đấy là những điều chúng tôi rất mong được Quốc hội, được Chính phủ quan tâm. Xin cảm ơn Quốc hội.
Nguyễn Minh Thuyết - Đại biểu Lạng Sơn
http://nguyenxuandien.blogspot.com/2011/03/bai-phat-bieu-cua-ong-nguyen-minh.html