Nguyễn Tường Thụy (danlambao) - Tôi chả phải là nhà ngôn ngữ học nhưng tôi hiểu nôm na thế này: từ điển Tiếng Việt là sách người ta cắt nghĩa những từ được sử dụng. Ngoài từ thông thường còn có từ chuyên ngành. Ví dụ từ điển tin học, từ điển xây dựng, từ điển cơ khí v. v.... Với từ điển văn học tuy chẳng có sách để đọc nhưng tôi cứ thử giải nghĩa vài từ như thế này để làm ví dụ:
Nhà chị Dậu: chỉ ngôi nhà dột nát, xiêu vẹo trống huyếch trống hoác;
Chí Phèo: loại người nát rượu, hay gây gổ;
Thị Nở: chỉ người đàn bà quá xấu xí ...
Đại khái thế.
Gần đây trên mạng bắt đầu lan truyền một từ mới: Phi Khanh.
Từ này xuất hiện sau khi có bài viết của Nhà báo Phi Khanh (báo Người cao tuổi) kể về chuyện bác bị bắt rồi làm việc với công an Từ Liêm: “Một lát sau anh công an tên Thanh (tôi hỏi họ gì nhưng anh không nói) bảo tôi: Bác có thể về được rồi! Tôi vê vê ngón tay làm động tác đếm tiền và hỏi: Đâu nhỉ? Anh Thanh ngạc nhiên: Bác hỏi gì cơ? Đến lượt tôi ngạc nhiên y như anh: Năm chục đi xe ôm chứ còn gì nữa! Anh Thanh bảo: Làm gì có! Hỏi lại: Vậy tôi về bằng gì? Các anh công an xúm vào chứng minh rằng không ai đưa tiền cho tôi, rằng tôi về đi. Tôi đáp: Tôi không đi đâu hết, các anh đưa tôi đến đây thì phải có trách nhiệm đưa tôi về, nếu không thì gọi cái xe bus đã chở tôi đến đây trả tôi về chỗ sáng nay. Tôi gọi điện cho Trung tướng Nguyễn Đức Nhanh nhưng không thấy Trung tướng nhấc máy. Cuối cùng các anh công an Mỹ Đình đưa cho tôi 50 nghìn đồng để đi xe ôm về. Ngay lúc đó tôi gọi một anh xe ôm đến và bảo: Nhờ anh chở tôi về sân Cột cờ cạnh Lăng Bác, gửi anh cả 50 nghìn đồng này, thừa thiếu không tính nhé! Anh xe ôm cầm tiền cười ngặt nghẽo: Hay thật !”
Chuyện Nhà báo Phi Khanh kể làm cho độc giả rất khoái. Phục cái giọng văn dí dỏm, hài hước của bác í. Bác đã thành công trong việc đấu tranh: bắt chúng tôi ở đâu thì đưa về nơi ấy.
Sau đó một vài bài viết bắt đầu sử dụng từ Phi Khanh như là một động từ.
Đó là trên mạng. Còn ngoài đời, dân biểu tình cũng dùng từ này khi nói chuyện với nhau. Trở lại chuyện người biểu tình bị bắt rồi đưa về trụ sở công an Mỹ Đình ngày 17/7. Sau khi yêu cầu cho xe chở về nơi bị bắt không được, một người bảo: “Hay là ta Phi Khanh?”. Tôi hiểu ý câu đó là đòi tiền đi xe ôm về. Một người bảo: “Không, đông thế này, họ không chịu Phi Khanh đâu”. Người khác tiếp: “Vậy nếu không Phi Khanh thì ta đi bộ về và tiếp tục biểu tình”.
Chuyện xem ra cũng thú vị, vui đáo để.
Đã có từ mới thì phải giải nghĩa. Tôi tạm giải nghĩa từ này như sau: Phi Khanh (động từ) chỉ việc thanh toán tiền lộ phí cho người biểu tình trở lại điểm bị bắt khi không có xe trả về.
Và tôi xếp Phi Khanh vào từ điển biểu tình. Chắc đây là từ đầu tiên. Mời các bạn phát hiện bổ sung tiếp.
