HÀ NỘI (TH) - Ông Vũ Viết Ngoạn, tân chủ tịch Ủy Ban Giám Sát Tài Chính Quốc Gia nhìn nhận ông có bằng “tiến sĩ” từ đại học dỏm Lasalle.
“Tôi đăng ký và được cơ quan cử đi học vào cuối năm 1995 tại Trường La Salle (Hoa Kỳ) theo phương thức học từ xa.” Ông Ngoạn nói như vậy “nhân gặp gỡ báo chí khi nhận nhiệm vụ mới” và được tờ Tuổi Trẻ tường thuật ngày Thứ Sáu, 5 tháng 8, 2011.
Tờ báo dẫn tiếp lời ông Ngoạn: “Năm 1996 trường đã xảy ra vụ bê bối do ông hiệu trưởng vi phạm quy định pháp luật, trong đó có việc quảng cáo sai về chất lượng đào tạo. Ðầu năm 1997, trường được chuyển nhượng cho nhà đầu tư khác và được cơ cấu lại. Trường có hội đồng quản trị mới và ban giám hiệu mới. Giai đoạn sau này trường hoạt động khá quy củ, nề nếp. Thời gian tôi đăng ký thi là vào năm 1997, 1998 và bảo vệ luận án vào cuối năm 1998.”
Mục đích của lời ông “giãi bày về chuyện này” nhằm chống đỡ và hàm ý cái đại học mà ông được cấp bằng tiến sĩ là một đại học thật, có giá trị. Bởi vậy, tuy là “học từ xa” ông kể khổ “Phương thức học từ xa khi đó có rất nhiều khó khăn và đòi hỏi tính tự chủ cao. Ðầu tiên là phải tìm và mua được sách. Vào những năm đó chưa có điều kiện để mua sách qua Internet như bây giờ nên tôi phải nhờ bạn bè và bản thân khi nào đi công tác nước ngoài là tranh thủ mua sách. Thậm chí có lần tôi phải viết thư nhờ bạn là người Bangladesh học cùng tôi trước đây ở Ý để mua cho một số sách cũ ở Bangladesh.”
Vũ Viết Ngoạn
Dường như nhầm lẫn giữa trường Lasalle nơi ông học, với trường đại học La Salle ở Philadelphia, ông Ngoạn còn kể cả đến chuyện ông phải “học và thi môn thần học vì đây là trường do nhà thờ sáng lập. Tôi chưa biết gì về thần học nên phải nhờ anh bạn tôi là Nguyễn Thành Nam ở FPT, sau này có thời gian anh làm tổng giám đốc FPT, giới thiệu cho tôi người bạn tên là Bình. Anh này trước học toán ở Trường Tổng Hợp Lomonosov nhưng rất thạo về thần học. Anh đến giúp tôi một tuần hai buổi. Tôi đã theo học gần hai tháng, nhờ đó đã qua được bộ môn hết sức thách thức này.”
Trước hết, trường đại học Công giáo La Salle (hai chữ viết rời) ở thành phố Philadelphia là một trường đại học nổi tiếng. Cái trường dỏm ở thành phố Mandeville, tiểu bang Louisiana, là trường “Lasalle” viết dính liền thành một chữ. Ông Ngoạn không tốt nghiệp tiến sĩ ở đại học “La Salle” tại Philadelphia, một trường đại học được công nhận (accredited) vì trường này không có chương trình tiến sĩ kinh tế, tài chính. Bản tin trên Tuổi Trẻ viết hai chữ La Salle rời cho người ta hiểu lầm là ông học ở đại học Công giáo tại Philadelphia.
Trường dỏm LaSalle hàm thụ ở Mandeville mà ông nhìn nhận học trường này thì cấp bằng đủ loại, đủ thứ. Giá cái bằng tiến sĩ ông của trường này bao nhiêu không biết nhưng trên theo tài liệu trên Internet thì người ta phải trả từ $3,000 đến $5,000 USD.
Ông Ngoạn khai ông học ở trường LaSalle từ năm 1995, tức là khi trường này còn trong tay của Thomas James Kirk II (còn có tên khác là Thomas McPherson).
Như tài liệu từ cuộc điều tra của một chuyên viên điều tra tên John Bear hợp tác với Cơ Quan Ðiều Tra Liên Bang (FBI), người ta hiểu (và được ông nói ra) thời gian ban đầu ông Ngoạn ghi tên học, trường LaSalle này chỉ có 1 nhân viên nhưng lại có tới 15,000 sinh viên ghi danh học hàm thụ. Làm thế nào để giao tiếp về việc học với một số lượng sinh viên nhiều như vậy nếu tổ chức học hành đàng hoàng chỉ với một người? Hỏi là tự trả lời được ngay.
Ông Kirk đã nhân danh một nhà thờ Tin Lành (World Christian Church) mà ông là chủ tịch để lập một trường đại học hàm thụ nhằm trốn thuế lợi tức (vì các tổ chức tôn giáo được miễn thuế, theo luật liên bang).
Sau khi ông Kirk bị bắt (vợ ông hợp tác với FBI, khai chống lại ông), và bị bỏ tù, chính phủ liên bang tịch thu của trường một tài sản vừa tiền mặt và tòa lâu đài (mansion) chỗ ở của ông, tổng cộng trị giá từ 15 triệu đến 20 triệu USD.
Quảng cáo của tổ chức chống bằng dỏm có tên là “Diploma Mill Police” đăng các lời cảnh báo người dân của ba tiểu bang Michigan, Oregon và Texas về “LaSalle University” ở tiểu bang Louisiana là một tổ chức cấp bằng dỏm. (Hình: Internet)
Hội đồng nhà thờ World Christian Church kiện ông Kirk lấy lại cơ sở hàm thụ LaSalle để tiếp tục khai thác.
Vào giữa thập niên 1990, cái trường “LaSalle” trở thành đáng nghi ngờ khi chính phủ khám phá thấy hàng ngàn công chức đủ mọi ngành đã được thăng cấp hay thu nhận đã nộp các bằng cấp do cái trường này cấp phát. Từ đây, Bộ Tư Pháp Liên bang mở điều tra thấy ở Louisiana có cả chục trường dỏm như vậy. Chỉ riêng trường “LaSalle” đã cấp tới hơn 40,000 văn bằng các loại mà hầu hết đều cấp cho công chức chính phủ. Nhiều người nắm giữ các chức vụ khá cao, kể cả cơ quan nguyên tử năng.
Theo tài liệu từ 1 tháng 7, 1997, cái trường “Lasalle” tách rời khỏi World Christian Church và trở thành công ty kinh doanh giáo dục hàm thụ “Lasalle Education Corp.” do John Scarpitti làm chủ tịch. Nhưng đến năm 2000 thì đổi chủ và trở thành Orion College nhưng chẳng bao lâu cũng đóng cửa.
Ông Ngoạn nói rằng ông “bảo vệ luận án tiến sĩ vào cuối năm 1998” tức là khi cái trường này trờ thành một cơ sở thương mại, kinh doanh hàm thụ, bán bằng cấp. Một thứ bằng cấp không được công nhận (Unaccredited).
Tại tiểu bang Louisiana có một số trường dỏm nhái tên một số đại học thật để kinh doanh bán bằng cấp dỏm, như “Lasalle” nhái trường La Salle, “Columbia State University” nhái tên trường đại học nổi tiếng Columbia University ở thành phố New York, và một số trường khác.
Nếu ai vào trang mạng tìm kiếm Google và đánh tìm danh sách các trường dỏm (Unaccredited Schools and Educational Facilities, hoặc Unaccredited College, University) người ta sẽ thấy một danh sách dài các trường dỏm khắp nơi trong đó có tên trường LaSalle ở Mandeville và trường South Pacific University, hay Western Pacific University mà nhiều quan chức ở Việt Nam khoe tốt nghiệp tiến sĩ.
Các trường dỏm được gọi là “diploma mill” thu một số tiền khá lớn của học viên, cấp phát một văn bằng mà không đòi hỏi học tập, theo các tiêu chuẩn do chính phủ đòi hỏi. Nhờ vậy mà một ông Nguyễn Ngọc Ân, giám đốc Sở Văn Hóa Thể Thao tỉnh Phú Thọ có bằng “tiến sĩ” ở “Western Pacific University” mà ông hoàn toàn “không biết tiếng Anh,” theo bài viết trên tờ SGTT.