Đoàn Viết Hoạt - Ông Trương Tấn Sang, Chủ tịch nước Việt Nam hiện nay, gần đây có tuyên bố được mọi người chú ý, "Một con sâu đã nguy hiểm rồi, một bầy sâu là 'chết cái đất nước này". Tuyên bố này nói lên một sự thực còn tồi tệ hơn: một nồi canh với một bầy sâu thì chỉ còn là một nồi canh sâu? Mà đã là nồi canh sâu thì còn tiếc gì nữa mà không đổ bỏ đi. Ai còn có thể ăn được, trừ khi quá nghèo khổ không ăn thì chết.
Đảng đang kêu gọi chỉnh đốn để hy vọng trừ diệt bầy sâu, làm trong sạch đảng. Đảng nói thế chứ dân không tin thế.
Dân gian hiện nay có câu: "Đảng cứ nói, dân cứ làm", và Đảng nói đường đảng, dân làm đường dân.
Dân cứ làm như thế nào? Tiêu cực thì dân cấy sâu vào nồi canh của đảng. Dân nuôi các công an địa phương; hối lộ cảnh sát giao thông; móc ngoặc với cán bộ thoái hóa.
'Nồi canh đảng' ngày càng có nhiều sâu, sâu ngày càng to và mập hơn. Dân hoan hô nghị quyết, hoan hô đảng công khai trong các buổi họp tổ dân phố, nhưng 'chửi đảng' thậm tệ nơi riêng tư, với nhau, trong gia đình, ngoài đường phố, tại các quán nước, trên xích lô, trong taxi.
Sống hai mặt
Mọi người đều phải sống hai mặt, nói một đằng làm một nẻo, trước mặt nói tốt, làm tốt, vắng mặt nói xấu, làm xấu.
Dân phải làm như thế mới sống được, mới không bị đi tù, không bị theo dõi, trù úm; mới hy vọng làm ăn, học hành, sinh sống yên ổn được.
Nhưng nếu dân cả nước cứ phải làm như thế thì than ôi, đất nước còn gì, dân tộc còn gì; còn gì để tự hào dân tộc, còn đâu là tiêu chuẩn đạo đức, là trật tự xã hội, là 'Công bằng, Văn minh'?
Còn đâu Văn hiến chi bang, đạo thống Tiên Rồng? Tiền đồ dân tộc và tương lai đất nước đi về đâu? Người Việt nào có lòng mà im lặng được trước tình trạng băng hoại đạo đức, tinh thần toàn diện như thế?
Trong khi đó thì đảng nói gì và làm gì? Cần sửa sai và chỉnh đốn. Chỉnh đốn đảng để đưa đất nước tiên lên chủ nghĩa xã hội. Nhưng như câu nói ngoài dân thể hiện thực tế: “càng chỉnh càng đốn”. Liệu còn chỉnh đốn được không? Hay câu hỏi chính xác hơn là: thể chế chính trị cộng sản có chỉnh đốn được không?
Nhiều cựu lãnh đạo cộng sản thế giới đã thú nhận chế độ cộng sản không thể sửa sai được. Từ ông Gorbachev đến ông Yeltsin đều nói như thế.
Ông Gorbachev giờ đây còn tỏ ra ân hận là mình vẫn cố sửa đổi để mong cứu Đảng Cộng sản Liên Xô vào những tháng cuối cùng của chế độ cộng sản. Ông tiếc là đã không bỏ đảng CS sớm hơn.
Yeltsin, Gorbachev là những lãnh tụ cộng sản quốc tế lừng danh. Họ không phải là những người chống cộng. Họ phải biết rõ hơn bất kỳ nhà lãnh đạo cộng sản nào ở Việt Nam về bản chất của hệ thống chính trị cộng sản.
Họ đã can đảm mở đường cho Nga trước, Liên Xô sau, dứt bỏ chủ nghĩa cộng sản và hệ thống chính trị cộng sản. Họ đã không vì quyền và lợi riêng mà cố duy trì cho bằng được cái chủ nghĩa và hệ thống chính trị cộng sản đã lỗi thời đó.
Đây là chủ nghĩa và hệ thống ngoại lai mà một người Việt, ông Lý Đông A từ đầu thập niên 1940, đã khẳng định là thứ chủ nghĩa "lạc hậu non 100 năm", thất bại trong kiến thiết tại Liên Xô và sẽ hoàn toàn sụp đổ trên toàn thế giới.
Không thể sửa sai một chủ nghĩa và một cơ chế chính trị đã sai lầm từ bản chất, từ các quan điểm nền tảng. Chỉnh đốn đảng để thực hiện khẩu hiệu trên, do đó, chỉ là công sức vô ích, dù thiện chí có thực đến thế nào.
Di sản trên tường một nhà máy cũ từ thời cộng sản ở Krasnoyarsk, nước Nga
Đối với người dân Việt, giải pháp duy nhất tốt lúc này, cho chính đảng cộng sản và cho đất nước, không phải là chỉnh đốn Đảng Cộng sản, mà là trả lại quyền tự quyết cho toàn dân - là dân chủ, dân chủ chân chính và toàn diện.
Dân chủ chân chính, để mọi thành phần dân chúng, cụ thể là hai thành phần còn tin theo cộng sản và không tin theo cộng sản, đều được quyền cùng tồn tại, cùng tự do hoạt động, cùng cạnh tranh lành mạnh, để đưa ra và thực hiện các chương trình kiến thiết đất nước. Cạnh tranh trong ôn hòa, công khai, minh bạch, trong sáng, để toàn dân cùng so sánh và tự do chọn lựa.
Dân chủ toàn diện để người dân thực sự làm chủ được mọi hoạt động của mình trong mọi lãnh vực, từ kinh tế thương mại, đến văn hóa, giáo dục, thông tin, tôn giáo, tư tưởng và chính trị. Đất nước tiến được hay không là do toàn dân có được môi trường và điều kiện để sinh họat tự do, tích cực, có hiệu quả trong mọi lãnh vực hay không.
Pháp trị thay cho Đảng trị
Môi trường và điều kiện cần thiết đó chính là hệ thống chính trị Dân chủ Pháp trị, không phải độc tài Đảng trị hiện nay.
Hiến pháp và luật pháp phải có giá trị phán quyết tối cao, đứng trên mọi đảng phái, không một cá nhân, một đảng phái nào, có thể đứng ngoài và đứng trên Hiến pháp và luật pháp được, kể cả người đứng đầu chính quyền và đảng cầm quyền. Dân chỉ thực sự làm chủ khi được tự do sinh họat trong một xã hội như thế.
Ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam hãy chứng tỏ bản lãnh chính trị và tầm nhìn thời đại để thay đổi triệt để và cỗi gốc, để từ bỏ độc tài đảng trị và chấp nhận Dân chủ Pháp trị.
Việc đầu tiên là chấp nhận một lộ trình dân chủ hóa. Dù công bố hay không, bước đầu tiên trong lộ trình này là thả tất cả những tù nhân đang bị giam giữ hay quản chế vì lý do tư tưởng, chính trị và tôn giáo. Bước tiếp theo là hủy bỏ các điều khoản trong Bộ Luật Hình sự và các Luật khác mà từ trước đến nay vẫn được sử dụng để đàn áp, bắt giữ những người bất đồng chính kiến.
Sau đó, ngưng bắt giữ những người phát biểu, một cách ôn hòa bất bạo động, các ý kiến khác biệt với đảng và nhà nước cộng sản. Cuối cùng là ban hành các đạo luật cho phép người dân thành lập các tổ chức chính trị và dân sự, và được họat động công khai hợp pháp, như là tiếng nói đối lập với Đảng Cộng sản đang cầm quyền.
Lộ trình dân chủ, với những bước đi tuần tự và cụ thể như thế, sẽ tạo ra một bầu khí văn hóa chính trị mới, gây phấn chấn cho mọi người Việt, khơi dậy sức sống và sức sáng tạo cho toàn dân trong mọi lãnh vực họat động xã hội, nhất là trong những lãnh vực mà đến nay vẫn hết sức nghèo nàn, sơ cứng vì bị đảng kiểm sóat chặt chẽ.
Việc đảng Đảng Cộng sản Việt Nam thực thi một lộ trình thay đổi chính trị ôn hòa công khai như thế là điều mà những người Việt quan tâm trong và ngoài nứơc hằng mong đợi, để đất nước và nhân dân sớm chuyển mình sang giai đọan cất cánh. Nhưng cũng rất nhiều người không tin rằng ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam muốn và dám làm như thế.
Không muốn vì nó có thể dẫn đến hậu quả là đảng mất quyền vì không được đa số nhân dân tín nhiệm. Không dám vì để thực hiện được điều này ban lãnh đạo Đảng Cộng sản Việt Nam hiện nay phải vượt qua được chính mình, được chính nỗi lo sợ mất những đặc quyền đặc lợi hiện đang chiếm giữ.
Đảng chỉ dám chỉnh đốn đảng của mình. Nhưng chỉnh đốn chỉ là vô hiệu bởi không thể vừa đá bóng vừa thổi còi, vừa sản sinh ra sâu lại vừa tự diệt sâu, lấy bầy sâu diệt từng con sâu.
Sâu được sản sinh ra và nuôi dưỡng bởi chính hệ thống độc quyền, đặc quyền đặc lợi. Muốn trừ sâu cần chấm dứt độc quyền, cần để xuất hiện những cơ cấu nằm ngoài và độc lập với các cơ cấu của Đảng và Nhà nước.
Các cơ cấu độc lập này phải được bảo vệ bằng luật pháp công minh của hệ thống pháp trị. Thiếu những cơ cấu đó chỉnh đốn chỉ là biện pháp xoa dầu cho người sắp chết, như chính ông Truơng Tấn Sang đã cảnh báo: “Một bầy sâu là 'chết' cái đất nước này”.
Nhưng liệu 'bầy sâu' của Đảng Cộng sản có làm 'chết' cái đất nước này hay sẽ làm chết Đảng?
Một đất nước và một dân tộc đã không bị diệt vong, dù 1000 năm nô lệ Tàu, dù 100 năm đô hộ Tây thì chắc chắn sẽ biết vươn mình đứng dậy, rũ sạch mấy chục năm đảng trị, để phục sinh, tồn tại và tiến hóa, đến vô cùng.
Như đã thế và tất nhiên phải thế. Vì đó là dân tộc Việt.
Đoàn Viết Hoạt
