Bí thư Hà Nội: 'Nhiều điều gợi mở, cần học hỏi từ Cuba'
VNExpress - Vừa trở về cùng Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam do Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng dẫn đầu sang thăm Cuba, Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị đã chia sẻ kết quả chuyến đi cũng như những ấn tượng cá nhân.
- Là thành viên chính thức trong Đoàn đại biểu cấp cao Việt Nam do Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng dẫn đầu sang thăm nước Cuba, ấn tượng sâu sắc nhất của ông trong chuyến thăm là gì?
- Tôi suy nghĩ giản dị thế này, với mỗi chuyến thăm nước ngoài, những điều quan trọng và hấp dẫn nhất mà chúng ta mong muốn đạt được, đó là tăng cường, thúc đẩy quan hệ đoàn kết, hữu nghị; được biết thêm những nét đặc sắc về truyền thống lịch sử, văn hóa và được đón nhận tình cảm hữu nghị của người dân. Cả mấy điều ấy tôi và các thành viên trong đoàn đều đã thu nhận được ở đất nước Cuba anh em tươi đẹp và anh hùng.
- Những kết quả nổi bật của chuyến thăm Cuba lần này là gì, thưa ông?
- Tôi nghĩ báo chí đã thông tin những hoạt động chính thức và kết quả hết sức quan trọng. Đó là những cuộc hội đàm cấp cao rất có kết quả với Đại tướng Raul Castro Ruz, Bí thư Thứ nhất Ban Chấp hành Trung ương Đảng Cộng sản Cuba, Chủ tịch Hội đồng Nhà nước và Hội đồng Bộ trưởng Cuba; với đồng chí Chủ tịch Quốc hội Cuba Ricardo Alarcon de Quesada; là cuộc tiếp của lãnh tụ Fidel Castro; là việc Đảng và Nhà nước Cuba trao tặng đồng chí Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng huân chương cao quý nhất - Huân chương Jose Marti.
Bên cạnh đó là nhiều hoạt động song phương giữa lãnh đạo các bộ, ngành Việt Nam với bạn, trong đó có cuộc làm việc rất hữu nghị giữa lãnh đạo thành phố Hà Nội với Bí thư Thành ủy La Habana - nữ Ủy viên Bộ Chính trị Mercedes Lopez Acea. Những hoạt động ấy nói lên sự phong phú của mối quan hệ giữa hai Đảng và hai nước, trong đó có hai thủ đô. Tôi muốn đặc biệt nhấn mạnh tới những hoạt động vượt lên trên khuôn khổ và ý nghĩa của các nghi thức ngoại giao, nghi thức lễ tân cấp cao thông thường. Đó là việc bạn mời Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng tới nói chuyện tại Trường Đảng cao cấp Nico Lopez về công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội và đổi mới ở Việt Nam. Nội dung bài phát biểu được phía bạn hoan nghênh và đánh giá cao bởi Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng đã trình bày rất cụ thể cả những thuận lợi và khó khăn của chặng đường mà chúng ta đã trải qua.
Đó là cuộc mít tinh quần chúng nhân dân tại Cảng mang tên Cảng Hải Phòng ở La Habana; là cuộc tiếp tại nhà riêng đồng chí Fidel Castro gần 2 giờ đồng hồ, với những câu chuyện rất phong phú, sâu sắc và cảm động... Đồng chí Fidel Castro kể lại rất nhiều kỷ niệm vô cùng sống động những lần đồng chí sang thăm Việt Nam, về các cuộc gặp với Thủ tướng Phạm Văn Đồng, với đại tướng Võ Nguyên Giáp, với những chiến sĩ quân đội nhân dân Việt Nam đã trải qua cuộc chiến đấu vô cùng ác liệt ở Thành cổ Quảng Trị... để lại ấn tượng vô cùng mạnh mẽ và sâu sắc trong tâm trí người lãnh đạo cách mạng nổi tiếng của nhân dân Cuba. Được dự cuộc tiếp của đồng chí Fidel Castro, có một chi tiết hết sức thú vị, đó là bộ ấm chén mà gia đình đồng chí Fidel dùng để pha trà mời khách là sản phẩm gốm Bát Tràng, có hình ảnh Văn Miếu và Chùa Một Cột.
Lãnh tụ Fidel Castro thân mật tiếp Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng.
- Cùng với các hoạt động chung của đoàn, Bí thư Thành ủy đã có những hoạt động song phương giữa Hà Nội và La Habana. Xin ông cho biết nội dung và kết quả các hoạt động đó?
- Trong khuôn khổ chuyến đi, được sự đồng ý của Tổng bí thư, Ban Đối ngoại Trung ương đã thu xếp để lãnh đạo thành phố Hà Nội có cuộc gặp, làm việc chính thức với lãnh đạo thủ đô La Habana do nữ đồng chí Mercedes Lopez Acea, Ủy viên Bộ Chính trị, Bí thư Thành ủy La Habana đứng đầu.
Kể từ sau chuyến thăm, làm việc năm 2001 của đồng chí Nguyễn Phú Trọng khi là Bí thư Thành ủy Hà Nội, lần này thành phố Hà Nội và La Habana mới có dịp gặp gỡ, trao đổi đoàn cấp cao, một cuộc gặp thân tình và cảm động. Chúng ta và bạn đã thông báo cho nhau những nét lớn về tình hình, thành tựu xây dựng và phát triển kinh tế, xã hội; về công tác xây dựng Đảng; về kinh nghiệm xây dựng và quản lý đô thị...
Lần này, thành phố Hà Nội tặng Thành ủy La Habana món quà 50 bộ máy vi tính. Ngoài ra, tôi được phân công thay mặt đoàn tới thăm, làm việc với Viện Cuba đoàn kết với các dân tộc, trao tặng bạn món quà 400.000 đôla để xây một trường học; chủ trì lễ khánh thành bàn giao con đường do Việt Nam lắp đặt hệ thống ánh sáng LED tiết kiệm điện năng. Ở đâu đoàn cũng đón nhận được những tình cảm hữu nghị hết sức nồng hậu của nhân dân La Habana.
- Qua chuyến thăm Cuba lần này, ông nhận thấy điều gì tâm đắc nhất đã gắn kết hai thủ đô, hai đất nước Việt Nam - Cuba?
- Việt Nam - Cuba tuy cách xa nhau nửa vòng trái đất, nhưng về tình cảm rất gần gũi và có rất nhiều điểm tương đồng. Đó là công cuộc xây dựng chủ nghĩa xã hội đang diễn ra ở hai nước với biết bao nỗ lực, trăn trở, tìm tòi, khám phá; vừa làm vừa học, vừa tổng kết, rút kinh nghiệm từ chính bản thân mình và cả từ những bài học kinh nghiệm của bạn bè quốc tế. Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng trong bài nói chuyện tại Trường Đảng cao cấp Nico Lopez, đã nói các vấn đề về xây dựng chủ nghĩa xã hội và con đường đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam “mới chỉ là những bước đi ban đầu, còn rất hạn chế, rất mong được các đồng chí góp ý”.
Càng đi sâu vào trao đổi, thảo luận, hai bên đều cùng nhận thấy rất nhiều điều có thể chia sẻ; có thể học hỏi, rút kinh nghiệm, cả những thành công và không thành công, nhất là trong quá trình chuyển đổi cơ chế và mô hình phát triển kinh tế phù hợp với điều kiện mỗi nước. Điều đó được phản ánh trên Báo Granma khi đặt tít cho bài trả lời phỏng vấn của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng: “Công cuộc đổi mới ở Việt Nam: Một nhiệm vụ không hề đơn giản”. Tôi nghĩ câu nói đó của Tổng bí thư Nguyễn Phú Trọng không chỉ là một nhận xét, một đánh giá mà là một sự tổng kết vô cùng sâu sắc được rút ra từ thực tiễn của quá trình đi lên chủ nghĩa xã hội ở Việt Nam cũng như chủ trương cập nhật hóa mô hình kinh tế đang diễn ra trên đất nước Cuba anh em. Đó là những gì mà hai nước chân thành chia sẻ với nhau.
Bí thư Thành ủy Hà Nội Phạm Quang Nghị trao tặng quà lưu niệm cho Bí thư Thành ủy La Habana Mercedes Lopez Acea.
- Đây là lần đầu tiên tới Cuba, ông có cảm tưởng gì về thủ đô La Habana, về đất nước, con người Cuba?
- Như chúng ta đã biết, La Habana là một thành phố, một thủ đô nằm sát biển, thiên nhiên tươi đẹp và cũng có những khu phố cổ rộng lớn, kiến trúc đa dạng, được UNESCO công nhận là di sản thế giới từ năm 1982. Đi trên các con đường ở La Habana, chúng ta cảm thấy thiên nhiên, cảnh vật có nhiều nét khá giống Việt Nam. Ở bạn cũng có rất nhiều xoài, dừa, đu đủ, dứa, chuối và cũng có cả những rặng tre xanh...
Cái khác rõ nhất là mật độ dân số ở thủ đô nói riêng và ở Cuba nói chung rất thưa. Diện tích đất đai Cuba bằng 1/3 Việt Nam (114.000 km2) nhưng dân số chỉ có hơn 11 triệu người; thủ đô La Habana có 2,1 triệu. Người dân Cuba giản dị, đi lại trên đường phố hầu như mọi người chỉ mặc áo phông quần bò, đầu không nón mũ mặc dù trời nắng chang chang và hầu như tất cả đều đi bộ. Không vội vàng, không ồn ào, đông đúc, quá tải người, xe như trên các đường phố của chúng ta.
Đoàn xe cấp cao cũng chỉ có một môtô, một ôtô cảnh sát dẫn đường, song không hề phải dùng tới bất kỳ một hiệu lệnh nào: không bật đèn ưu tiên, không hú còi, không sử dụng loa, càng không phải giơ gậy cảnh sát chỉ huy, thế mà mọi phương tiện đều đi lại rất trật tự. Ở La Habana có lẽ không có khái niệm tắc đường. Một thủ đô tươi đẹp của một đất nước anh hùng, rất đỗi yên bình và trật tự. Đó cũng là những thu hoạch, những cảm nhận cá nhân, những gợi mở về kinh nghiệm trong việc tổ chức, quản lý quy hoạch, giao thông, xây dựng nếp sống văn minh đô thị đối với chúng ta. Bên cạnh đó, những kinh nghiệm của bạn trong lĩnh vực y tế, giáo dục cũng là thế mạnh mà chúng ta cần quan tâm học hỏi.
Hà Nội Mới