Các ông Cục Trưởng, Viện Trưởng nói chuyện “tiếu lâm” về dự án nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận!

Nguyễn Thế Hùng, Nguyễn Xuân Diện, Nguyễn Hùng (Danlambao) - “Quan điểm của Việt Nam là: Dự án điện hạt nhân Ninh Thuận là dự án điện hạt nhân đầu tiên của Việt Nam nên cần thực hiện hết sức chặt chẽ. Việc chuẩn bị đầu tư và đầu tư phát triển các dự án Nhà máy điện hạt nhân Ninh Thuận 1 và Ninh Thuận 2 phải bảo đảm được ba yêu cầu cơ bản là: Bảo đảm an toàn, an ninh cao nhất. Thực hiện đúng quy định hiện hành của pháp luật Việt Nam về đầu tư xây dựng và phù hợp với tài liệu hướng dẫn của IAEA. Yêu cầu thứ ba là dự án phải có hiệu quả kinh tế.”

Đó là ba yêu cầu của lãnh đạo Việt Nam trước khi đi đến quyết định có nên phát triển dự án nhà máy điện hạt nhân tại Việt Nam hay không, được nêu ra trong bài phóng sự của phóng viên Hồng Vân, báo Nhân Dân ngày 25/10/2012.

Thử xem dự án điện hạt nhân Việt Nam có bảo đảm thỏa mãn ba yêu cầu cấp thiết và rất quan trọng này không.

Bảo đảm an toàn an ninh cao nhất:

Cho đến thời điểm này ông Trần Trí Thành, Viện Trưởng Viện Năng Lượng Hạt Nhân, tại cuộc trao đổi với báo chí trong cuộc họp báo giới thiệu Triển lãm quốc tế “khuyến mãi” điện hạt nhân 2012 tại Hà Nội - thị trường nhà máy điện hạt nhân béo bở dễ ăn dể bảo trị giá tổng cộng hơn 30 tỷ USD, cho biết họ vẫn còn đang đi lanh quanh. Ông Trần Trí Thành nói đang “tìm hiểu và lựa chọn công nghệ mới và an toàn nhất cho dự án hạt nhân của nước ta”. Cho đến khi nào mới tìm ra được một công nghệ tuyệt đối an toàn như Chủ tịch nước Trương Tấn Sang đại diện đảng và nhà nước Việt Nam yêu cầu, trong khi ai ai đều biết rằng không có một công nghệ điện hạt nhân nào trên thế giới trong lúc này và cả sau này sẽ tuyệt đối an toàn. Ngay đến dư luận hiện nay trong cả nước như báo điện tử Vietnam Net cho biết an toàn hạt nhân là vấn đề “NÓNG”, đồng nghĩa với chưa biết rõ có được an toàn hay không, chứ không nói đến tuyệt đối an toàn!

Chúng ta có thể kết luận rằng cho đến thời điểm này chưa có công nghệ nào BẢO ĐẢM AN TOÀN AN NINH CAO NHẤT chứ chưa nói đến ANTOÀN TUYỆT ĐỐI như theo yêu cầu của lãnh đạo đảng và nhà nước cộng sản Việt Nam, và “nếu không tuyệt đối an toàn thì không làm” theo lệnh của Chủ Tịch nước Trương Tấn Sang.

Thực hiện đúng qui định hiện hành của pháp luật Việt Nam về vận hành và sản xuất điện hạt nhân:

Theo bài vết trên báo Nhân Dân ngày 25/10/2012: Viện trưởng Viện Năng lượng nguyên tử Việt Nam Trần Chí Thành cho biết Việt Nam đang trong quá trình xây dựng văn bản pháp quy về điện hạt nhân, và sẽ cập nhật những quy chế được thắt chặt của IAEA.

Như vậy là cho đến thời điểm này tại Việt Nam vẫn chưa có một bộ luật hay pháp qui nào qui định về vận hành và sản xuất năng lượng hạt nhân. Có chăng chỉ là thỏa thuận ban đầu với chính phủ Nhật Bản trong thời gian gần đây qua đó chính phủ Nhật Bản giúp soan thảo pháp qui về năng lượng hạt nhân.

Việt Nam chưa có các pháp qui về xây dựng, vận hành, an toàn, giãi quyết các chất phế thải phóng xạ (rác phóng xạ), chế độ bồi thường và qui trách nhiệm mà chúng ta lại giao khoán cho các tập đoàn sản xuất và lấp ráp toàn quyền làm theo ý của họ theo kiểu chìa khóa trao tay mà nhiều công trình xây dựng tại Việt Nam đang bị chết dở sống dở vì bên nhà thầu xây dựng chơi xấu, là việc làm tắc trách. Đặc biệt nguy hiểm hơn đối với dự án nhà máy điện hạt nhân với kỹ thuật vô cùng phúc tạp và đòi hỏi trình độ cao của viên chức kiểm tra mà Việt Nam bây giờ và trong một thời gian nhiều năm nữa cũng không có ai có đủ khả năng và kinh nghiệm vận hành nhà máy điện hạt nhân.

Chúng ta lại một lần nữa có thể kết luận là không có gì bảo đảm rằng các tập đoàn thầu xây cất nhà máy điện hạt nhân thực hiện đúng hay sai hay thiết bị lấp ráp không bị tráo đổi và rút ruột, vì Việt Nam KHÔNG có pháp qui về năng lượng hạt nhân để làm thước đo việc thực hiện công trình là ĐÚNG!

Bảo đảm dự án phải có hiệu quả kinh tế

“Chưa xác định giá thành nhà máy điện hạt nhân ở Việt Nam!”

Đó là một phần của câu trả lời có thể nói rằng rất “tiếu lâm” của ông Viện Trưởng Viện năng lượng nguyên tử Trần Trí Thành trước câu hỏi của phóng viên về giá thành của nhà máy điện hạt nhân khi bổ sung công nghệ mới đã được Việt Nam tính toán chưa?

Một dự án khổng lồ với chi phí cho mỗi nhà máy khoản 10 tỷ USD theo dự tính ban đầu, và tất cả khoảng 30 tỷ USD cho 3 nhà máy như theo kế hoạch, mà những người lãnh đạo dự án lại vô tư tuyên bố “chưa” xác định giá thành. Thật là không tưởng tượng nổi tư duy “tiền chùa”, “tiền âm phủ” và kinh doanh theo định hướng XHCN – con chung không ai khóc - của họ.

Kinh nghiệm về xây cất nhà máy điện hạt nhân tại các nước tiên tiến Âu Mỹ, cho thấy việc các tập đoàn thầu xây dựng NMĐHN lập lờ trong các hợp đồng ĐHN là rất tràn lan. Hậu quả là giá thành nhà máy điện hạt nhân bị nâng giá lên thêm từ 30% đến 50% trên giá thỏa thuận ban đầu.

Không những giá thành của nhà máy điện hạt nhân chưa xác định, chi phí giải quyết chất thải rác nguyên tử, cơ sở nhà máy sẽ rất tốn kém, tương đương với chí phi xây dựng ban đầu. Nguồn kinh phí này sẽ đền từ đâu trong khi đất nước đang nghèo đói. Ngoài ra phải cần một thời gian ít nhất 30 năm với chi phí tương đương với giá thành khi xây nhà máy (hơn 10 tỷ USD cho mỗi nhà máy) để thu dọn nhà máy và làm sạch (?) môi trường với hàng ngàn tấn rác nguyên tử đầy phóng xạ chết người cần phải có nơi an toàn để chôn cất trong nhiều thế kỷ, mà trên đất nước nhỏ hẹp Việt Nam không có nơi nào đủ điều kiện để chứa loại rác diệt chủng này! Nước Đức, Mỹ đang điên đầu với rác nguyên tử vì không tìm được nơi đủ an toàn để chứa các thanh nhiên liệu và chất thải hạt nhân.

Chúng ta lại một lần nữa kết luận rằng dự án điện hạt nhân không có chứng cứ thuyết phục là hiệu quà kinh tế vì ngay đến giá thành của dự án cũng không thể xác định là 10 tỷ, 15 tỷ hay 20 tỷ USD cho mỗi nhà máy thì làm sao tính toán được hiệu quả kinh tế của dự án.

Đại diện cơ quan quản lý Việt Nam lại cứ vô tư cho biết Việt Nam vẫn thực hiện đúng lộ trình trước đó, và nhà máy điện hạt nhân đầu tiên tại Ninh Thuận sẽ được khởi công vào năm 2014. Đây là lời tuyên bố vô trách nhiệm, vi phạm nghiêm trọng các điều kiện mà lãnh đạo đảng và nhà nước đề ra, đặc biệt ba yêu cầu cơ bản được nêu bên trên.

Dự án phát triển điện hạt nhân Việt Nam không bảo đảm được ba yêu cầu tối thiểu này thì không có lý do gì được phép thực hiện bằng mọi giá như theo phát biểu của ông Trần Trí Thành, ban quản lý dự án và các nhóm lợi ích điện hạt nhân trong và ngoài nước.

Đất nước Việt Nam nghèo khổ bất hạnh không thể nào cứ tiếp đi theo vết xe đổ của các tập đoàn nhà nước Vinashin, Vinaline, Petrovietnam, Than và Khoáng sản, Điện Việt Nam, hệ thống ngân hàng…. Khi mà nhà máy điện hạt nhân đổ -nổ - thì không chỉ quăng qua cửa sổ vài chục ngàn tỷ như các tập đoàn mà nó sẽ xóa sổ cả đất nước Việt Nam.

Con đường duy nhất cho dự án điện hạt nhân là phải hủy bỏ nó vĩnh viễn! Không những đất nước và dân tộc tránh được tai họa kinh tế, mà quan trong nhất là tránh nguy cơ thảm họa hạt nhân có thể đe dọa đến sự tồn vong của dân tộc.