Thùy Linh - Sau Suzuki 20 năm, tại thời điểm này có một em bé tên là Đoàn Trương Anh Thư, con bà Trương Thị Quí, từ lúc ra đời đã theo mẹ ra Hà Nội khiếu kiện đến giờ đã 8 năm. Tròn 8 năm em cùng mẹ sống trên đường phố... 20 năm để Suzuki từ cô bé 12 tuổi trở thành bà mẹ, nhà hoạt động môi trường nổi tiếng thế giới. Cũng 20 năm ấy, Việt Nam đã làm được gì? Đất nước tôi là ai giữa thế giới này?...
*
Mấy hôm nay dân cư mạng hào hứng chia sẻ bài viết về cô gái đại diện cho nhan sắc nước Nga tại cuộc thi sắc đẹp Hoa Hậu trái đất 2012 ở Philippines. Các lời tán dương dành cho cô không tập trung vào sắc đẹp mà là câu trả lời cho đêm chung kết đêm 24/11. Cô là Natalia Pereverzeva. Báo Tuổi trẻ có bài viết: “Khi người đẹp không sáo rỗng” nói về cô.
Trả lời câu hỏi điều gì ở nước Nga khiến cô tự hào, Natalia nói: “Nước Nga của tôi đầy ánh sáng, ấm áp và yên bình. Thật dễ ngủ vào mùa đông dù bên ngoài là những cơn bão tuyết lạnh giá. Nước Nga của tôi, là nơi có những con bò thú vị với đôi mắt to, chiếc sừng ngộ nghĩnh và luôn miệng kêu to ò ò…Và sữa của chúng thật là tuyệt vời”. Không dừng ở tả cảnh đất nước, cô tiếp tục: “Nhưng nước Nga của tôi cũng là sự nghèo nàn của tôi, một đất nước với nhiều tổn thương, nhiều người không trung thực, không đáng tin. Nước Nga của tôi thật sự giàu có, sự giàu có của vài người được chọn lựa. Nước Nga của tôi là một kẻ ăn xin, không thể giúp những người già và trẻ mồ côi. Vì thế đã xảy ra hiện tượng chảy máu chất xám, bác sĩ, kỹ sư, nhà giáo đang cố gắng chạy trốn, bởi họ không có gì để tồn tại”…
Phát biểu này ngay lập tức lan nhanh trên mạng với hàng loạt ý kiến chỉ trích cô quay lưng với quê nhà. Nhưng rất nhiều người khen ngợi cô đã rất trung thực, thẳng thắn.
 |
| Natalia Pereverzeva |
Bài phát biểu của Natalia kết thúc rằng: “Nhưng dù thế nào tôi vẫn tự hào về đất nước tôi. Tôi rất hạnh phúc được là công dân Nga... Tôi tự hào quê hương đã cho tôi lòng thương xót, chủ nghĩa anh hùng, lòng can đảm, sự siêng năng, cho tôi những di sản thế giới, giúp tôi hiểu rằng con người có thể sống vì người khác. Tôi tin rằng mỗi người sống ở Nga nên xác định trách nhiệm của mình với tổ quốc. Mỗi người phải tham gia và chủ động thể hiện lập trường của mình...Chỉ có chúng ta mới có thể cải thiện tình hình. Chúng ta phải học cách thể hiện bản thân và cho mọi người thấy những điều tốt đẹp nhất của người Nga. Chúng ta nên cố gắng không chỉ để mưu sinh mà còn để phát triển bản thân, đọc sách, nghe nhạc và quan tâm đến thành tựu khoa học, chính trị; để giao tiếp với những người tốt, phát triển sáng tạo và mang đến điều tốt đẹp, tạo nên một thế giới mới... Khi chúng ta nghiêm túc bắt đầu vun trồng và chăm sóc thì đất nước của chúng ta sẽ nở hoa và tỏa sáng rực rỡ”.
Natalia chỉ vào vòng 8 thí sinh của cuộc thi loại từ 16 thí sinh đẹp nhất, nhưng những gì cô thể hiện qua bài phát biểu thì thành công hơn thế. Người nghe có thể cảm nhận rõ, ngoài sự trung thực, là cảm xúc trí tuệ rung lên trong lồng ngực cô gái trẻ. Chính cảm xúc này mới khiến con người thành công trên đường đời chứ không phải IQ quyết định.
- Cùng lúc đó ở Việt Nam, ngày 26/11 có Hội thảo Quốc tế Việt Nam học lần thứ 4. Báo Dân trí đăng lại tin của TTXVN tường thuật về Hội nghị này nhấn mạnh lời phát biểu của ông thủ tướng Nguyễn Tấn Dũng: “Đây là dịp để các nhà khoa học nói chung và Chính phủ Việt Nam nói riêng chia sẻ kết quả nghiên cứu, kinh nghiệm phát triển, các tri thức mới về một đất nước Việt Nam không ngừng phát triển dựa trên thế và lực mới; góp phần làm cho thế giới biết đến Việt Nam không chỉ như một tấm gương về đấu tranh anh dũng giành độc lập dân tộc, thống nhất đất nước, có nền văn hóa tiên tiến, đậm đà bản sắc dân tộc với nhiều công trình văn hóa, di sản thiên nhiên, di sản văn hóa nổi tiếng, có khả năng chinh phục những đỉnh cao của khoa học, mà còn là một Việt Nam hội nhập và phát triển thành công”.
Bao nhiêu người tin rằng, Việt Nam đang hội nhập và phát triển thành công? Đành tặc lưỡi, sự giả dối, bấp chấp dư luận đã được cấp môn bài nên lưu hành công khai trên toàn quốc là lẽ đương nhiên…
2. Cô gái 12 tuổi khiến thế giới phải im lặng trong 6 phút: “Xin chào. Tôi là Severn Suzuki (*), đại diện cho ECO, Tổ chức trẻ em vì môi trường. Chúng tôi là nhóm người từ 12 đến 13 tuổi đang cố gắng tạo nên một vài thay đổi Venessa Suttie, Morgan Geisler, Michenlle Quigg và tôi.
Chúng tôi đã tự nguyện quyên tiền, đi bộ 8000 cây số đến đây để nói với người lớn các vị rằng, các vị phải thay đổi. Chúng tôi đến đây không có mục đích nào khác ngoài việc đấu tranh cho tương lai của chính mình. Đánh mất tương lai không giống như đánh mất chiếc ghế trong bầu cử hay trượt một vài điểm trên sàn chứng khoán. Tôi ở đây lên tiếng cho thế hệ mai sau, lên tiếng cho những trẻ em chết đói trên khắp thế giới cất tiếng khóc mà không ai nghe thấy, lên tiếng cho vô vàn động vật đang chết dần trên trái đất này vì chẳng còn nơi sinh sống.
 |
| Severn Cullis-Suzuki |
Giờ tôi sợ phải bước đi dưới ánh mặt trời vì những lỗ thủng trên tầng ozon. Tôi sợ phải hít thở vì không biết không khí chứa những hóa chất nào. Tôi vẫn thường đi câu cá cùng ba tôi ở Vancouver quê hương tôi. Vài năm trước khi tôi biết lũ cá đang đầy bệnh tật. Ngày ngày chúng ta vẫn nghe những tin về các loài động thực vật đang dần tuyệt chủng và biến mất mãi mãi. Tôi luôn mơ về những đàn thú hoang dã đông đúc, về những cánh rừng rậm, rừng nhiệt đới đầy các loài chim và bướm. Nhưng giờ tôi lại tự hỏi, liệu con cái chúng tôi có còn cơ hội được thấy chúng nữa không? Hồi bằng tuổi tôi các vị có phải lo lắng về những điều này không? Mọi chuyện đang diễn ra rành rành trước mắt nhưng các vị lại hành động như thể chúng ta vẫn còn đủ thời gian và biện pháp hữu hiệu. Tôi chỉ là một đứa trẻ và không nghĩ ra được giải pháp. Nhưng tôi mong các vị nhận ra chính các vị cũng thế. Các vị không biết cách vá lại các lỗ hổng trên tầng ozon. Không biết cách mang cá hồi về các dòng suối cạn khô. Không biết cách làm sống lại các động vật đã tuyệt chủng. Các vị cũng không thể biến những cánh rừng giờ đã hóa sa mạc xanh tươi trở lại. Một khi không biết cách phục hồi, xin các vị đừng tàn phá nữa. Các vị ở đây có thể đại diện cho chính phủ, doanh nhân, nhà tổ chức, phóng viên hay chính trị gia. Nhưng thật ra các vị là bố mẹ, anh chị, cô chú, và tất cả các vị đều là con người.
Tôi chỉ là trẻ con nhưng tôi đã hiểu rằng, chinsg ta đều là một phần của đại gia đình của 5 tỷ người. Thực tế là của hơn 30 triệu giống loài. Biên giới hay chính phủ cũng không thể thay đổi được. Tôi là trẻ con nhưng tôi đã hiểu rằng, chúng ta đều có phần trách nhiệm và nên cùng hợp tác hành động hướng về một mục tiêu chung. Giận dữ không làm tôi mù quáng. Dù sợ hãi tôi cũng không ngần ngại nói với cả thế giới những gì mình nghĩ.
Ở đất nước tôi, chúng tôi thải ra quá nhiều rác. Chúng tôi mua rồi lại vứt đi. Cứ mua rồi lại vứt đi. Các nước giàu khác cũng không bao giờ chia sẻ cho người nghèo ngay cả khi thừa thãi. Chúng ta vẫn không muốn chia sẻ, chúng ta sợ phải cho đi một chút của cải. Chúng tôi sống cuộc sống sung túc ở Canada, chẳng thiếu nước, thức ăn hay nhà ở. Chúng tôi có đồng hồ, xe đạp, máy tính, tivi, ít nhất cho đến hai ngày trước đây. Hai ngày trước đây ngay tại Brazil này, chúng tôi đã sốc khi sống với những đứa trẻ đường phố. Một bạn đã nói với tôi thế này: “Tớ ước mình thật giàu có. Được vậy tớ sẽ cho tất cả trẻ em đường phố quần áo, thức ăn, thuốc thang, nhà ở và cả tình thương nữa”. Khi một đứa trẻ đường phố không có cái gì trong tay lại sẵn sàng chia sẻ với người khác, thì tại sao chúng ta, những người có tất cả lại tham lam đến thế? Tôi không thể không nghĩ tới việc những đứa trẻ này chỉ bằng tuổi tôi thôi. Chỉ sinh ra ở những nơi khác nhau mà cuộc sống của trẻ em lại khác biệt nhiều đến thế?
Tôi đã có thể là một trong những đứa trẻ ở Favellas, Rio. Tôi đã có thể là một đứa trẻ ở Somalia. Một nạn nhân của chiến tranh Trung Đông. Hay một người ăn xin ở Ấn Độ. Tôi chỉ là trẻ con nhưng tôi đã hiểu rằng, nếu số tiền dùng để cung phụng chiến tranh kia được dùng vào việc tìm kiếm cho các giải pháp về các vấn đề môi trường, chấm dứt đói nghèo đi tới các hiệp ước thì trái đất này tuyệt vời biết nhường nào.
Ở trường học ngay từ lớp mẫu giáo, người lớn vẫn dạy chúng tôi cách cư xử đúng mực, các vị dạy chúng tôi không được đánh nhau, phải cố gắng tìm ra các giải pháp, tôn trọng mọi người, sửa chữa lỗi lầm mình đã gây ra, không làm hai các sinh vật khác, phải biết chia sẻ chứ đừng tham lam. Tại sao các vị lại làm những việc mà các vị dạy chúng tôi không nên làm? Xin đừng quên lý do các vị tham gia hội nghị này, các vị làm việc này vì ai? Lớp trẻ chúng tôi là con cháu các vị. Chính các vị là người quyết định con cháu mình sẽ lớn lên trong một thế giới như thế nào? Dĩ nhiên bố mẹ sẽ an ủi con cái rằng, mọi chuyện sẽ ổn thôi, đây không phải là ngày tận thế đâu, và bố mẹ sẽ làm tất cả những gì tốt nhất có thể. Nhưng tôi không nghĩ giờ đây các vị còn có thể nói như vậy? Liệu chúng tôi còn nằm trong danh sách ưu tiên của các vị?
Ba tôi luôn nói: hành động tạo nên con người chứ không phải lời nói. Vâng, những gì các vị làm khiến tôi khóc hằng đêm. Các vị luôn nói rằng các vị yêu chúng tôi, nhưng tôi xin thách thức các vị, hãy làm đúng những gì đã nói. Xin cám ơn”.
Đoàn Trương Anh Thư và mẹ
-Sau Suzuki 20 năm, tại thời điểm này có một em bé tên là Đoàn Trương Anh Thư, con bà Trương Thị Quí, từ lúc ra đời đã theo mẹ ra Hà Nội khiếu kiện đến giờ đã 8 năm. Tròn 8 năm em cùng mẹ sống trên đường phố…
(FB: NLT)
20 năm để Suzuki từ cô bé 12 tuổi trở thành bà mẹ, nhà hoạt động môi trường nổi tiếng thế giới. Cũng 20 năm ấy, Việt Nam đã làm được gì? Đất nước tôi là ai giữa thế giới này?
----
(*) - Cullis-Suzuki được sinh ra và lớn lên ở Vancouver. Mẹ cô là nhà văn Tara Elizabeth Cullis. Cha, nhà di truyền học và nhà hoạt động môi trường David Suzuki. Khi mới 9 tuổi, cô thành lập Tổ chức trẻ em vì môi trường của (ECO). Năm 1992, 12 tuổi, Cullis-Suzuki cùng với các thành viên ECO gây quĩ để tham dự Hội nghị Thượng đỉnh Trái đất tại Rio de Janeiro. Severn đã kết hôn và sống với chồng và hai con ở Haida Gwaii, British Columbia.
