VOA - Đông Nam Á quan ngại trước tin Trung Quốc sẽ cho cảnh sát biên giới lên lục soát, tịch thu, và trục xuất tàu nước ngoài ‘xâm nhập trái phép’ vùng biển mà Bắc Kinh nhận chủ quyền ở Biển Đông đang có tranh chấp.
Phát biểu với Reuters ngày 30/11, ông Surin Pitsuwan, Tổng thư ký của Hiệp hội 10 nước ASEAN bao gồm Việt Nam, nhấn mạnh kế hoạch của Bắc Kinh là một sự kiện hết sức nghiêm trọng. Người đứng đầu ASEAN cho rằng hành động này rõ ràng làm leo thang căng thẳng vốn có tại khu vực liên quan đến tranh chấp chủ quyền Biển Đông.
Ông Surin kêu gọi các bên tự chế và lắng nghe quan tâm của mọi phía để tìm cách giải quyết vấn đề.
Cách đây vài ngày, ông Surin đã khuyến cáo rằng tranh chấp Biển Đông nếu không giải quyết thỏa đáng có nguy cơ trở thành một ‘Palestine của Châu Á’.
Biển Đông, điểm nóng có tiềm năng quân sự lớn nhất của Châu Á được coi là chứa trữ lượng dầu khí dồi dào với các thủy lộ vận chuyển hàng hóa bận bịu nhất thế giới, đang là nơi xảy ra tranh chấp giữa Trung Quốc, Đài Loan, Việt Nam, Philippines, Brunei, và Malaysia.
Theo quy định mới của Trung Quốc bắt đầu có hiệu lực từ đầu năm tới, cảnh sát tỉnh Hải Nam có quyền lên kiểm tra, tịch thu, hay đuổi các tàu nước ngoài có các hoạt động gọi là ‘bất hợp pháp’ như vào khu vực ở Biển Đông mà Trung Quốc nói thuộc tỉnh Hải Nam mà không có phép, hay có hành động công khai ‘gây nguy hại cho an ninh quốc gia Trung Quốc’.
Tổng thư ký Hiệp hội Đông Nam Á nói động thái của Bắc Kinh khiến các nước, đặc biệt là các bên cần tiếp cận, lưu thông, và cần được tự do đi qua khu vực Biển Đông, càng thêm quan ngại và bức xúc.
Vẫn theo ông Surin, kế hoạch của Trung Quốc có hợp pháp hay không còn tùy vào quan điểm của các bên liên quan, nhưng nếu không được xử lý đúng, có thể dẫn tới xung đột và gây phương hại tới uy tín của Đông Á như một đầu tàu tăng trưởng kinh tế toàn cầu.
Tổng thống Philippines Benigno Aquino III cho biết đã yêu cầu xác minh rõ kế hoạch của Bắc Kinh
Trong khi đó, Tổng thống Philippines cho biết đã yêu cầu Ngoại trưởng xác minh rõ kế hoạch của Bắc Kinh, và một khi mọi việc được xác nhận, Manila sẽ có công hàm ngoại giao hoặc ra phản đối chính thức. Tổng thống Benigno Aquino nói kế hoạch của Trung Quốc khó thực thi vì đi ngược lại Công ước Liên hiệp quốc về Luật Biển.
Giới phân tích tán đồng ý kiến này và cho rằng kế hoạch khiêu khích của Bắc Kinh đòi trục xuất tất cả tàu nước ngoài đi vào vùng biển có tranh chấp ở Biển Đông mà Trung Quốc nói thuộc lãnh hải của tỉnh Hải Nam có thể mang lại hiệu quả ngược về mặt kinh tế cho Trung Quốc.
Chủ tịch Ủy ban Quốc phòng An ninh thuộc Hạ viện Philippines, Tướng Rodolfo Biazon, nguyên Tham mưu trưởng quân đội nước này kêu gọi phải có biện pháp đa phương đối với động thái mới nhất này của Trung Quốc.
Ông Biazon nói hành động của Trung Quốc ảnh hưởng tới lợi ích quốc gia của các nước trong khu vực mà cả Hoa Kỳ và Châu Âu, những nước có vận chuyển thương mại ngang qua Biển Đông.
Tại cuộc họp báo ngày 29/11, phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ, Victoria Nuland, cho biết Washington sẽ nêu câu hỏi với chính phủ Trung Quốc về việc này để hiểu rõ ý định của Bắc Kinh.
Trước phản ứng của quốc tế, Bắc Kinh đang tìm cách xoa dịu tình hình và lặp lại tuyên bố rằng Trung Quốc luôn coi trọng quyền tự do hàng hải ở Biển Đông.
Phát ngôn nhân Bộ Ngoại giao Trung Quốc Hồng Lỗi nhấn mạnh tất cả các nước đều có quyền tự do hàng hải ở Biển Đông theo đúng tinh thần luật quốc tế.
Phát ngôn nhân Hồng Lỗi của Bộ Ngoại giao Trung Quốc hôm 30/11 nhấn mạnh tất cả các nước đều có quyền tự do hàng hải ở Biển Đông theo đúng tinh thần luật quốc tế.
Tuy nhiên, ông Hồng không xác định cụ thể những hành vi thế nào bị coi là ‘xâm nhập lãnh hải Trung Quốc bất hợp pháp’ trong khi Bắc Kinh đang giành chủ quyền gần như toàn bộ Biển Đông bao gồm những khu vực mà các nước khác cũng có tuyên bố chủ quyền.
Việt Nam chưa lên tiếng phản hồi trước kế hoạch mới của Trung Quốc.
Quy định của Trung Quốc dự kiến bắt đầu thực hiện từ ngày 1/1/2013 được loan tin giữa lúc các nước đang bày tỏ quan ngại trước việc Bắc Kinh phát hành hộ chiếu mới có in bản đồ hình lưỡi bò khẳng định chủ quyền Trung Quốc ở Biển Đông.
Nguồn: Reuters, Philippine Daily Inquirer, US State Department
*
Kế hoạch của Trung Quốc chặn xét tàu trên Biển Đông gây lo ngại cho khu vực
Tàu hải giám 31 của Trung Quốc. Ảnh chụp ngày 15/6/11. Reuters
Thanh Phương (RFI) - Quy định mới của Trung Quốc cho phép công an biên phòng tỉnh Hài Nam, kể từ đầu năm tới, có thể chặn xét bất cứ tàu nào xâm nhập khu vực được coi là hải phận của Trung Quốc Biển Đông đang gây lo ngại cho các nước trong khu vực.
Tân Hoa xã ngày 27/11/2012 vừa qua loan tin là Ban Thường vụ Hội đồng Nhân dân tỉnh Hải Nam, Trung Quốc đã thông qua « Điều lệ Quản lý trị an biên phòng ven biển tỉnh Hải Nam », quy định là đối với những tàu thuyền nước ngoài « xâm nhập phi pháp » vùng biển thuộc quyền quản lý của tỉnh Hải Nam, cơ quan công an biên phòng Trung Quốc có thể xử lý bằng các biện pháp như « lên tàu, kiểm tra, bắt giữ, trục xuất, ra lệnh dừng tàu, đổi hướng và trở về ». Quy định mới này sẽ có hiệu lực kể từ ngày 01/01/2013.
Khu vực mà Bắc Kinh khẳng định thuộc chủ quyền của họ bao phủ gần như toàn bộ vùng Biển Đông. Cho tới nay, các tàu hải giám của Trung Quốc chỉ xua đuổi các tàu mà họ cho là xâm nhập trái phép hải phận Trung Quốc.
Hiện giờ chưa thấy có phản ứng từ phía Việt Nam. Bộ Ngoại giao Philippines hôm qua, 29/11/2012 cho biết đã yêu cầu tòa đại sứ của nước này tại Bắc Kinh kiểm chứng thông tin nói trên. Theo lời phát ngôn Bộ Ngoại giao Philippines, Raul Hernandez, nếu thông tin này đã xác nhận, đây sẽ là hành động gây quan ngại cho Philippines và cộng đồng quốc tế. Trong trường hợp đó, Manila sẽ có công hàm chính thức để phản đối Bắc Kinh. Ông Hernandez tuyên bố là Philippines sẽ không công nhận bất cứ hành động nào gây phương hại đến chủ quyền quốc gia và toàn vẹn lãnh thổ của nước này.
Còn đối với Trung tướng Juancho Sabban, tư lệnh lực lượng miền Tây Philippines, tức là bao gồm những khu vực đang tranh chấp trên Biển Đông, hôm qua, cho rằng hành động mới của Trung Quốc, nếu được xác nhận, sẽ là một sự vi phạm công pháp quốc tế về lưu thông hàng hải.
Trả lời phỏng vấn hãng tin Reutersn hôm nay, tổng thư ký ASEAN Surin Pitsuwan nhận định rằng quyết định chặn xét mọi tàu bè trong khu vực được coi là hải phận của Trung Quốc trên Biển Đông sẽ làm gia tăng căng thẳng và đây là một diễn biến « rất nghiêm trọng ». Theo lời ông Surin, rất cần có thái độ kềm chế, cố gắng xử lý vấn đề này một cách tỉnh táo và sẵn sàng lắng nghe những mối quan ngại của mỗi bên có liên quan.
Biển Đông là một trong những ngõ giao thương đường biển quan trọng nhất thế giới. Đối với Hoa Kỳ, tự do lưu thông hàng hải trong khu vực này là vấn đề « quyền lợi quốc gia ». Cho nên, Hoa Kỳ sẽ nêu câu hỏi với Trung Quốc về thông tin liên quan đến kế hoạch chặn xét tàu nước ngoài ở Biển Đông, theo như thông báo của phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Mỹ Victoria Nuland hôm qua.
Nhưng Bắc Kinh hôm nay, qua lời phát ngôn viên Bộ Ngoại giao Hồng Lỗi, đã tìm cách trấn an quốc tế, khẳng định là Trung Quốc vẫn rất tôn trọng quyền tự do lưu thông hàng hải ở Biển Đông.
Theo nhận định của tổng thống Philippines Benigno Aquino, quy định mới của Trung Quốc chặn xét tàu nước ngoài ở Biển Đông sẽ khó có thể thực hiện được, vì nó đi ngược lại Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật Biển. Ông Aquino nêu lên khả năng đưa vấn đề này ra trước toà án có thẩm quyền của quốc tế.
Theo Reuters, các nhà phân tích cũng cho rằng kế hoạch nói trên của Trung Quốc sẽ khó mà thực hiện trong khuôn khổ công pháp quốc tế hiện hành và có thể gây tác hại ngược lại về mặt kinh tế cho nước này. Lý do là vì việc chặn xét tàu nước ngoài ở Biển Đông sẽ gây xáo trộn các thị trường tài chính toàn cầu, ảnh hưởng đến mậu dịch thế giới và như thế cũng ảnh hưởng lây đến Trung Quốc.
*
Asean cảnh báo kế hoạch khám tàu của TQ
BBC - Người đứng đầu Hiệp hội các Quốc gia Đông Nam Á (Asean) tuyên bố kế hoạch của Trung Quốc nhằm kiểm soát tàu qua lại khu vực tranh chấp trên Biển Đông có thể làm gia tăng căng thẳng.
Tổng thư ký Surin Pitsuwan nói với Reuters rằng kế hoạch của Bắc Kinh “là sự kiện bước ngoặt”.
Tờ China Daily hôm thứ Năm đưa tin quy định mới, có hiệu lực từ ngày 1/1, sẽ cho phép cảnh sát tỉnh Hải Nam khám xét tàu thuyền tiến vào vùng biển Trung Quốc “bất hợp pháp”.
“[Sự việc này] chắc chắn là một bước cao hơn của sự việc vốn đã ngày càng căng thẳng,” ông Pitsuwan nói với Reuters.
“Rất cần phải kiềm chế và xem xét diễn biến này một cách bình tĩnh và lắng nghe quan ngại của mọi bên.”
Thông báo của Trung Quốc được đưa ra trong thời điểm các nước trong khu vực đang phản ứng giận dữ về hộ chiếu mới của Trung Quốc in bản đồ hình lưỡi bò.
Việt Nam và Philippines cũng từ chối đóng dấu lên hộ chiếu mới của Trung Quốc, mà chỉ cấp thị thực trên một tờ rời.
Trung Quốc trấn an
Trước tin về việc kiểm soát tàu qua lại ở Biển Đông, Trung Quốc nói nước này “xem trọng” vấn đề tự do đi lại trên Biển Đông.
“Mọi quốc gia đều có tự do đi lại ở Biển Nam Trung Hoa theo đúng luật pháp quốc tế,” người phát ngôn Hồng Lỗi nói tại một cuộc họp báo hôm thứ Sáu.
Nhưng ông Hồng từ chối giải thích thêm về quy định mới.
Tổng thống Philippines Benigno Aquino tuyên bố đã yêu cầu ngoại trưởng nước ông xác minh.
Ông nếu nếu việc này được xác nhận, Philippines sẽ chính thức phản đối.
Ông Aquino tuyên bố Trung Quốc sẽ khó thực hiện quyết định kiểm soát tàu bè vì nó đi ngược lại Công ước Liên Hiệp Quốc về Luật biển.
