Bốn bị cáo tuổi từ 27 đến 38, đã bị tòa án tỉnh Lai Châu trong phiên xử hôm qua kết tội « hoạt động nhằm lật đổ chính quyền nhân dân ». Tráng A Chớ bị mức án 7 năm tù, ba người còn lại là Giàng A Lồng, Lý A Di, Hầu A Giàng bị tuyên phạt 3 năm tù.
Tráng A Chớ, người bị lãnh án nặng nhất năm nay 27 tuổi, bị truy nã từ tháng 7/2011 vì tội «tuyên truyền chống Nhà nước Việt Nam », do đã kêu gọi thành lập Nhà nước H’Mông để thay thế Nhà nước Việt Nam. Tòa án không nói rõ là bốn người trên bị bắt lúc nào.
* Người H'Mông ở làng Huổi Khôn, Mường Nhé, tây bắc Việt Nam - REUTERS
AFP nhắc lại, nhiều ngàn người dân tộc thiểu số H’Mông đa số theo đạo Công giáo, đã tập hợp lại vào tháng Tư và tháng Năm năm 2011 tại huyện Mường Nhé, nằm gần biên giới Trung Quốc và Lào, để đòi được nhiều quyền tự trị hơn và quyền tự do tín ngưỡng.
Theo sự sùng tín có từ thời xa xưa, họ tuyên bố chờ đợi Đấng Cứu thế sẽ giáng trần trong lốt vua H’Mông, và sau đó bày tỏ ý hướng ly khai. Những người này sau đó đã bị lực lượng an ninh giải tán. Vào thời điểm đó, một nguồn tin quân sự cho biết đã có các vụ đụng độ với các quân nhân, nhưng tin này bị chính quyền bác bỏ, cho dù có nhiều người đã bị bắt. Tổ chức Human Rights Watch đưa ra các thông tin chưa được kiểm chứng, cho rằng, có khoảng một chục người H’Mông bị thiệt mạng hay bị thương tại chỗ.
Theo tổ chức Christian Solidarity Worldwide (CSW) có trụ sở tại Anh, thì lời tiên đoán của nhà truyền giáo Mỹ Harold Camping cho rằng ngày tận thế là ngày 21/05/2011, chính là nguyên nhân của vụ tập hợp trên. Một lãnh đạo địa phương sau đó cho biết những người H’Mông có vũ trang.
Đây là sự kiện liên quan đến người thiểu số quan trọng nhất tại Việt Nam, kể từ khi vụ 2.000 người Thượng đổ sang Cam Bốt năm 2001, và cuộc nổi dậy của người Thượng ở Tây Nguyên năm 2004 bị trấn áp.
Tháng Ba vừa rồi, tám người H’Mông cũng đã bị án tù vì tội « phá rối an ninh », do có liên can đến sự kiện ở Mường Nhé. Theo AFP, một số người H’Mông đã giúp quân Mỹ chống lại lực lượng Bắc Việt trong chiến dịch Hạ Lào trước đây, và sau khi chính quyền cộng sản lên nắm quyền thì họ đã bị trừng phạt.
