- Theo quy định ngày 1/1 bắt đầu thu phí bảo trì đường bộ, nhưng nhiều địa phương cho biết chưa có hướng dẫn thu phí đối với xe máy, Thứ trưởng cho biết ý kiến?
- Thông tư 197 triển khai nghị định về quỹ bảo trì đường bộ đã nêu rõ, giao cho UBND các phường, xã trực tiếp thu phí bảo trì đối với xe máy. Toàn bộ nguồn thu sẽ để lại cho địa phương để duy tu, bảo dưỡng đường bộ của địa phương. Việc triển khai thu phí xe máy có thể chậm hơn do phải chờ mức thu được phê duyệt từ HĐND cấp tỉnh, nhưng thời điểm thu vẫn tính từ 1/1/2013.
Có ý kiến cho rằng Bộ Giao thông đẩy cái khó thu phí xe máy về địa phương, trong khi Bộ đảm nhiệm thu của ôtô qua đăng kiểm, hiểu như vậy là không đúng. Phí của xe máy để cho địa phương thì địa phương phải trực tiếp thu. Khi nghiên cứu vấn đề này chúng tôi đã tính đến quyền lợi cho các tổ chức thu. Bộ Tài chính đã đề nghị Thủ tướng, đối với cấp phường được để lại 10%, cấp xã 20%. Đây là một cách động viên, khuyến khích để tổ chức, cá nhân đó thực hiện tốt việc thu phí bảo trì đường bộ đối với xe máy.
Thứ trưởng Nguyễn Hồng Trường. Ảnh: Đoàn Loan.
- Thưa ông, làm thế nào để thu phí xe máy khi người dân kê khai không đúng?
- Lâu nay phường xã vẫn thu các loại thuế như thuế đất thông qua hộ dân. Hiện nay, giao thêm cho họ nhiệm vụ thống kê chính xác số xe máy của các hộ để họ thu phí. Thời gian đầu có thể lúng túng, nhưng tôi tin chắc vài ba tháng nữa, phí thu qua xe máy sẽ thực hiện tốt khi ý thức của người dân được nâng lên.
Về ý kiến số xe máy của mỗi gia đình không cố định, khó kiểm soát, người dân kê khai không đúng... thì phải dựa vào tinh thần tự giác của người dân đồng thời có sự kiểm soát của nhà nước. Tương lai sẽ có cách để kiểm soát toàn bộ số xe máy vì thông qua hệ thống đăng ký, chúng ta biết được xe đó của ai, đã đóng phí chưa. Nhưng cơ bản hiện nay vẫn dựa trên tinh thần tự giác của người dân.
- Bộ Giao thông Vận tải đã lường trước khả năng thất thu phí bảo trì từ xe máy như thế nào?
- Chúng tôi đánh giá, khả năng 2013 thu được khoảng 50-70% đối với xe máy là rất tốt. Tuy nhiên, đối với bất kỳ xe máy nào nếu chưa thu thì vẫn truy thu từ ngày 1/1/2013 sau khi phát hiện ra chưa nộp phí.
Hiện chưa có chế tài xử lý đối với người không nộp phí, tuy nhiên bất cứ quy định ban hành ra rồi nếu không chấp hành thì sẽ bị xử phạt. Chúng tôi sẽ từng bước nghiên cứu để đưa ra chế tài.
- Nhiều người dân không muốn đóng quỹ vì họ cho rằng thường phải đi lại trong điều kiện đường sá kém chất lượng, ông nghĩ sao?
- Bất kỳ người dân nào trong cuộc đời đều phải đi rất nhiều trên nhiều tuyến đường. Việc đóng phí không những giúp cho bản thân mà còn góp phần phát triển đất nước. Nếu đưa ra một giải pháp công bằng cho tất cả thì sẽ không có. Cần tính đến lợi ích của phần đông người dân và đồng thời người dân cũng phải có trách nhiệm đóng quỹ.
- Vậy lộ trình cải thiện đường sá ở những khu vực hạ tầng kém phát triển sẽ như thế nào?
- Việc phát triển hạ tầng giao thông, Chính phủ đưa ra rất nhiều chương trình. Ví như các huyện nghèo có chương trình 30a để phục vụ đi lại tốt hơn cho đồng bào vùng sâu. Ngoài ra, nhà nước cũng ưu tiên phát triển kinh tế ở những khu vực khó khăn, nên việc ưu tiên nguồn vốn đầu tư phát triển hạ tầng là một mục tiêu trước mắt và lâu dài. Còn Quỹ bảo trì đường bộ chỉ thực hiện bảo trì, sửa chữa khi đã có đường sá rồi để đảm bảo đi lại êm thuận, tốt hơn.
Đoàn Loan
