BBC - Cách đây 39 năm, hải quân Việt Nam Cộng hòa đã có trận giao tranh ác liệt với hải quân Trung Quốc tại một số đảo thuộc Hoàng Sa, khi đó do chính quyền Sài Gòn nắm giữ.
Sau trận hải chiến ngày 19/1/1974, Trung Quốc chiếm hoàn toàn Hoàng Sa.
Gần 60 chiến sỹ hải quân của VNCH đã tử trận, trong đó có Trung tá Ngụy Văn Thà, Hạm trưởng tàu Nhật Tảo, người đã cùng chìm với chiến hạm của mình.
Cựu phó đề đốc Hồ Văn Kỳ Thoại, nguyên Tư lệnh Hải quân Vùng 1 Duyên hải là một trong các chỉ huy tham dự trận đánh, nói ông "được nghe kế hoạch xây dựng tượng đài vinh danh các tử sỹ Hoàng Sa, nhưng chưa thấy thực hiện".