Minh Dân (Danlambao) - Những ý kiến và bình luận trên một trang mạng mà người viết "còm"có license như là: "Nguoiduatin", "Năm xích lô", "Lite_breeze", "Tổng cục 8", "Triệu Lương Dân", "Dân đọc báo", "Khách ban đêm" v.v... là động thái giám sát và phản biện xã hội, vì: "Công dân có quyền tham gia quản lý nhà nước và xã hội, tham gia thảo luận các vấn đề chung của cả nước và địa phương, kiến nghị với cơ quan nhà nước, biểu quyết khi Nhà nước tổ chức trưng cầu ý dân"” (Điều 53 HP).
Quy hoạch thiết kế một dự án hay một chủ trương quan trọng nhưng hợp lòng dân thì cần sự phản biện xã hội. Dự án Bauxite Nhân cơ, Tân Rrai là một ví dụ của giám sát và phản biện xã hội, vậy thì toàn xã hội chống lại việc thực thi dự án này có được coi là giám sát và phản biện xã hội không? Hệ thống chính trị này đã không chấp nhận giám sát và phản biện xã hội với lý do "là chủ trương lớn của Đảng"
Một lực lượng lớn nhân sĩ trí thức, đồng bào tiến bộ bày tỏ một số quan điểm trong góp ý sửa đổi hiến pháp 1992 cũng là một sự giám sát và phản biện xã hội đúng nghĩa vậy. Ngài Tổng bí thư kính mến đã dội một gáo nước lạnh vào nó và hệ lụy là đã nhận được một bài học căn bản của nhà phản biện học Nguyễn đắc Kiên.
Những kiểu trên là đối lập với đảng thì có được coi như là phản biện xã hội không? Có, nhưng có thể hiểu là phản biện NGOÀI ĐẢNG.
Đảng đã vô hiệu hóa giám sát và phản biện xã hội!
Hãy xét về vai trò của Mặt trận Tổ quốc Việt Nam trong giám sát và phản biện xã hội tại điều 9 hiến pháp: "Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là cơ sở chính trị của chính quyền nhân dân; đại diện, bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp, chính đáng của Nhân dân; tập hợp, phát huy sức mạnh đại đoàn kết toàn dân tộc, thực hiện dân chủ, tăng cường đồng thuận xã hội; giám sát, phản biện xã hội; tham gia xây dựng Đảng, Nhà nước, hoạt động đối ngoại nhân dân góp phần xây dựng và bảo vệ Tổ quốc".
Quá chung chung, vậy là bà cố nội sống dạy bảo cũng chẳng ai dám... giám sát và phản biện xã hội tại nhà nước độc đảng này.
Hệ thống chính trị đang có khuynh hướng PR cho giám sát và phản biện xã hội.
Vấn đề đặt ra là "nguồn hàng" giám sát và phản biện xã hội lấy từ đâu, một nền báo chí độc đạo sặc tuyên giáo lấy đâu ra ý kiến phản biện trong dân, từ trong trứng nước phản biện xã hội đã bị bóp chết. Tiếp xúc cử tri ư? một đội ngũ cử tri đặc quyền đặc lợi và no đủ có tuyển chọn để đố vui có thưởng với các đại biểu nhân dân, toàn ý kiến lạc quan, hai bên vui vẻ cả làng. Bí quá thì phản "phản biện": "nước ta hơn các nước tư bản nhiều nhiều".
Sắp tới đây bao nhiêu binh đoàn Dư luận viên sẽ giải tán và một hệ thống Siêu lý luận sẽ thay vào, tất cả Giáo sư Phó giáo sư Tiến sỹ chính trị học quyết liệt hành vào cuộc để đập tan âm mưu thế lực phản động gây diễn biến hòa bình ngày càng phức tạp. Từ ngữ PHẢN BIỆN VIÊN được ra đời.
Không thế mà ông Nguyễn Thiện Nhân là một nhân tố tích cực đang cố định nghĩa: "Mặt trận Tổ quốc Việt Nam là tổ chức liên minh chính trị, liên hiệp tự nguyện của tổ chức chính trị, các tổ chức chính trị - xã hội, tổ chức xã hội và các cá nhân tiêu biểu trong các giai cấp, tầng lớp xã hội, dân tộc, tôn giáo, người Việt Nam định cư ở nước ngoài" (Xin lỗi không thể hiểu và giải nghĩa vì tác giả là người rất ít học, chỉ thắc mắc là Mặt trận, Công đoàn ăn lương từ dân hay nhà nước)
Phản biện xã hội sẽ là phương thuốc hữu hiệu để chữa trị các căn bệnh của người cầm quyền, như nạn tham nhũng, tệ bè phái, dối trá, lối sống cơ hội... liệu có áp dụng cho nước CHXHCNVN? Chất vấn quan chức là gì? là có trách nhiệm hỏi và có trách nhiệm trả lời không áp dụng lối chơi đối xứng.
Khi mà một hệ thống loa phường còn ra rả, VTV đảng miệt mài chào buổi sáng trưa chiều tối, báo bạt ngàn lề phải giựt gân vô thưởng phạt, khẩu hiệu ca đảng quyền như lá mùa thu còn ngự trị thì chưa ai nghĩ tới chuyện rỗi hơi... "phản biện".