LAV (Danlambao) - Kể từ khi Luật Doanh nghiệp (Luật số 13/1999/QH 10) có hiệu lực từ ngày 01.01.2000 đến nay, trên các văn bản quy phạm pháp luật, diễn văn của các quan chức đến các phương tiện thông tin đại chúng như báo giấy, báo điện tử, đài phát thanh, VTV... xuất hiện với số lần tăng theo cấp số nhân.
Đó là cụm từ “Sản xuất kinh doanh”.
Cụm từ này được phát ngôn rõ ràng, rành mạch từ chính những vị nguyên thủ Quốc gia từ Tổng Bí thư ĐCS, Chủ Tịch Nước, Thủ Tướng CP và Chủ Tịch QH.
Đương nhiên nó đã được in ấn và phát hành trong các văn kiện cấp Quốc gia.
Thí dụ, xin trích một đoạn trong Thông điệp đầu năm 2014 của Thủ Tướng Nguyễn Tấn Dũng:
“Thực hiện Kết luận của Trung ương Đảng, Quốc hội và Chính phủ đã có Nghị quyết về phát triển kinh tế-xã hội năm 2014. Trong đó xác định Tăng cường ổn định kinh tế vĩ mô, kiểm soát lạm phát, tháo gỡ khó khăn, tạo thuận lợi cho sản xuất kinh doanh, đẩy mạnh tái cơ cấu nền kinh tế, phấn đấu đạt mức tăng trưởng cao hơn năm 2013. Bảo đảm an sinh xã hội, phúc lợi xã hội và cải thiện đời sống nhân dân. Tăng cường quốc phòng, an ninh. Nâng cao hiệu quả công tác đối ngoại và hội nhập quốc tế.” (người viết in đậm và gạch chân).
Cụm từ “sản xuất kinh doanh”, trước hết, đã viết sai về văn phạm vì thiếu dấu phẩy sau từ “sản xuất”, vì không có từ “sản xuất kinh doanh” trong từ điển Tiếng Việt và trong phần giải thích từ ngữ của Luật Doanh nghiệp. Cho nên, ở đây nên hiểu là “sản xuất, kinh doanh” hay “sản xuất và kinh doanh”, tức sản xuất và kinh doanh là hai đơn vị từ chỉ các hoạt động kinh tế khác nhau về đặc điểm, tính chất và có tính độc lập tương đối.
Nhưng về mặt ngữ nghĩa nếu hiểu như vậy thì sai với quy định được giải thích trong Luật Doanh nghiệp (Luật số 13/1999/QH 10), Nhà xuất bản chính trị quốc gia 1999 [Sự Thật]. Trang 7, Chương I, Điều 3. Giải thích từ ngữ, Mục 2, giải thích thuật ngữ kinh doanh như sau :
“Kinh doanh là việc thực hiện một, một số hoặc tất cả các công đoạn của quá trình đầu tư, từ sản xuất đến tiêu thụ sản phẩm hoặc cung ứng dịch vụ trên thị trường nhằm mục đích sinh lợi.” (Phần giải thích này giữ nguyên tính đến lần sửa đổi cuối cùng tháng 06.2013 của Luật Doanh nghiệp).
Như vậy, sản xuất là một trong những công đoạn của quá trình kinh doanh, cho nên khi đã nói đến kinh doanh thì nội hàm của nó đã chứa đựng sản xuất rồi. Vậy là cụm từ “Sản xuất kinh doanh” trong thông điệp đầu năm của Thủ Tướng thể hiện không đúng với thuật ngữ pháp lý đã được quy định trong Luật Doanh nghiệp, đồng thời sai sai cả về văn phạm Tiếng Việt. Bởi vì, đây có thể là cách nói và hiểu từ thời bao cấp, tức là sản xuất và cung cấp/phân phối. Cung cấp hay phân phối ở đây hiểu theo nghĩa bán cho nhân dân hay cơ quan tổ chức. Đây là hoạt động thương mại do nhà nước độc quyền thời đó, chứ không phải theo nghĩa kinh doanh như trong Luật Doanh nghiệp hiện nay.
Cái sai tuy không lớn, nhưng không thể chấp nhận trong một “Thông điệp của Thủ Tướng”. Hơn nữa Thủ Tướng lại có trình độ chuyên môn là Cử nhân Luật và Lý luận Chính trị cao cấp.
Tai hại hơn nữa, là thính giả cứ phải nghe đi nghe lại cụm từ mà giới truyền thông bắt chước phát ngôn mà không hiểu nghĩa của nó trên tất cả các phương tiện thông tin đại chúng.
Vài nét chổi dọn vườn, mong được chỉ giáo.
