Zia Zia (Danlambao) - Vậy là tiếng còi đã vang lên để bắt đầu trận bóng, trận bóng trách nhiệm. Liên quan "cao ốc vượt mã" dấy động dư luận thủ đô, ngày 7/10 bác Chánh Sở xây dựng Lê Dục gửi tở trình đề nghị UBND Hà Nội lập phương án tháo dở phần "vượt mã" và "nghiêm túc phê bình" bọn sai nha ở bộ phận trật tự đô thị...
Tội nghiệp ông bí thư quận Ba Đình! Quy hoạch, kiến trúc là chuyện của mấy bác bề trên. Chưa kể tòa nhà này lại thuộc loại cao ốc,... kỹ thuật xây dựng, kiến trúc, phòng cháy chữa cháy là chuyện đòi hỏi kiến thức chuyên môn, hạng "đảng cử đảng tự có bầu" như ông làm sao... quán triệt nổi. Vậy mới nói. Biết tỏng mấy vị quan địa phương "đầu gà đít vịt" nên các Quan to ở Bộ, Sở mở trận "đánh pháo đầu" ngay, hòng cả vú lập miệng đời dư luận... Mấy em "trật tự đô thị" chỉ giỏi chèn ép việc lặt vặt, bắt chẹt mấy cụ bà hàng xén lấn vỉa hè, anh vá xe nghèo khổ, quán xá liêu xiêu, lặt vặt, mất trật tự... thì được chứ bản lãnh nào dám "kiểm nghiệm" công trình to và cao cỡ đó. To và cao cỡ đó thì phải có kẻ chống lưng chứ đâu phải loại cù bơ cù bất mà bắt nạt, mà kiểm nghiệm (1). Bây giờ sự việc đổ bể, phận sai nha, tép riêu tất nhiên bị liên đới. Thôi thì đuổi việc chúng mày, di dời cho đi công tác quận, huyện, tỉnh, thành khác... thì đâu lại vào đấy thôi... Như để ra oai, ông Bí Nghị ra chỉ thị miệng, đại ý: "vượt bao nhiêu cắt bấy nhiêu, cắt ngọn thì trọng tải giảm đi, có gì phải lo!" (2)...
Chả nghe bọn Xây dựng hay Kiến trúc nào dám mở mồm phản biện. Rồi có vẻ như để khẳng định quyết tâm cao độ chào mừng đại hội XII, ngài cho đàn em phạt chủ đầu tư 100 triệu bạc. Hà hà... Dân Hà nội lại được một phen cười vỡ bụng. Xây vượt cấp 15m, tương đương 4 tầng lầu, mỗi tầng theo thiết kế có 8 căn hộ và 1/3 diện tích sàn cho thuê văn phòng, bỏ túi tệ lắm (35 tỷ x 4 x 55%) = trên dưới 80 tỷ.
Được thì ăn to 80 tỷ, không được thì hỉ mũi ra...100 triệu. Nói xin lỗi ngài Bí Nghị và đảng bộ thủ đô Hà nội, các ngài đang tự hỉ mũi vào mặt mình đấy! Phạt như thế chả khác nào tiếp tay cho bọn tư bản đỏ, "chúng mày cứ tiếp tục vi phạm Luật xây dựng đi, nếu có vỡ lỡ thì lại tiếp tục... hỉ mũi vào mặt chúng ông!". Xây dựng CNXH kiểu thế này thì tan nát xã hội, văn hóa và kỷ cương... có kết nạp thêm bao nhiêu cũng chả đủ đảng viên để cho thiên hạ nhổ vào mặt?
Nhưng Trời không dung, chuyện "Nhà vượt Mã" chưa yên thì xảy vụ cháy tầng hầm "Nhà Xa Lạ". Nhà ấy "xa lạ" vì chỉ mới cháy tầng hầm mà đã lòi mặt chuột của đủ loại quan chức. Họ nhanh mồm tri hô, chỉ trỏ, phủi tay trách nhiệm trên báo chí. Bọn báo chí bồi bút lập tức rập khuôn, quay ra kết tội nhà đầu tư...
Bên cạnh một số quy định khác, thông lệ PCCC quốc tế quy định cao ốc trên 21m phải trang bị hệ thống phun nước hoa sen (tạm dịch từ "fire sprinkler") và tạo áp suất âm cho hầm cầu thang. Đơn giản là vì xe cứu hỏa chỉ có khả năng chữa lửa tới độ cao này, ngay cả tại nước Mỹ cũng vậy. Và cao ốc phải trông chờ vào khả năng tự chữa cháy của chính mình. Chi phí để lắp đặt fire sprinkler không nhỏ, nhưng cũng không quá lớn so với tổng kinh phí xây dựng. Nếu hình dung mỗi phòng ngủ và căn bếp một hoa sen, thêm chi phí đường ống dẫn nước,... và nếu tòa nhà sử dụng hồ chứa nước trên sân thượng để tạo áp lực cho nước thì sẽ dễ thấy được mức chi phí là không lớn (3). Để tạo áp suất âm cho hầm cầu
thang chỉ tốn kém máy bơm/quạt trên nóc nhà, và hệ thống này chỉ khởi động khi có tín hiệu hỏa hoạn mà thôi. Riêng các cửa mở vào hầm cầu thang phải là "cửa chống lửa" loại 3 tiếng đồng hồ (để giữ hầm cầu thang an toàn trong ít nhất 3 giờ đồng hồ khi xảy cháy).
Ông Sơn của cơ quan PCCC (4) tri hô rằng khoảng cách an toàn của tòa nhà quá quy định 60m. Khoan đã, chuyện nào ra chuyện đó. Nếu bạn tham khảo bản vẽ sau đây, ngay cả khi xử dụng nguyên tắc "double insurance", "trăm điều khó" (5) chỉ xử dụng cho các tòa nhà của CIA, FBI... thì khoảng cách an toàn của tòa nhà CT4 đều dưới 60m (màu đỏ và xanh), mặc dầu khoang cách cho phép theo tiêu chuẩn của Mỹ (7) là 250feet =76m. Tại tầng trệt khoảng cách ấy dễ dàng tiên đoán không quá 76m (màu xanh lá). Theo bản vẽ này, cửa vào hầm thang A
đã "mở vào", đúng quy định PCCC. Hầm thang B cũng phải đúng theo tiêu chuẩn ấy. Theo quy định cho cao ốc trên 6 tầng, hầu hết cấu trúc đều xây bằng bê-tông, dễ tiên đoán rằng các "ống liên tầng" như ống rác, thang máy, v.v... đều xây bằng cement (chẳng lẽ bằng gỗ?), và như thế đương nhiên bảo đảm tiêu chuẩn 3 giờ-chịu nhiệt (nếu không thì đã có biết bao nhiêu người bị chết cháy rồi).
Riêng tiểu tiết "trám trét" phải đúng loại sealant 3-hr thì chỉ là chi tiết hoạch họe, "vạch lá tìm sâu", vì loại sealant này rẻ tiền (8), ai cũng dùng, tại sao CT4 lại không? Cần nói thêm, vì tầng hầm có đặc thù chứa xe máy và máy móc điện cao áp, hệ thống chữa cháy không thể xử dụng bằng nước mà phải dùng riêng loại bình hoặc máy phun khí Halon dạng "foam", đặt rải rác theo quy định, khi nhiệt độ tăng quá cao lúc hỏa hoạn, thì tự động phun ra (auto deploy) (9).
Sở dĩ phải dài dòng giải thích về kỹ thuật như thế để thấy rằng một tòa nhà cao 34 tầng, khả năng chứa đựng trên cả ngàn người, không phải dễ dàng gì thông qua Sở quy hoạch, Kiến trúc, Xây dựng, PCCC... Với bản chất soi mói, hoạch họe để kiếm chác của những cơ quan này, không phải dễ dàng gì thiết kế được "thông qua" trên bản vẽ, chứ nói gì việc "động thổ" mà không "động hầu bao"...
Những câu hỏi mấu chốt, cực kỳ quan trọng của PCCC như "Tại sao cao ốc không xử dụng "hoa sen" ?", Tại sao "hầm cầu thang B không có cửa?", "Tại sao hầm cầu thang không có hệ thống áp suất âm"... đều là những câu hỏi phải được "hoạch họe" ngay từ khi nộp hồ sơ, đâu phải duyệt thiết kế cho người ta xong rồi, cho người ta "động thổ", cho người ta đào đất, đổ cọc, đổ móng, xây trần, tô vôi, trát vữa,... bán căn hộ, cho người vào ăn, ở, xử dụng... tất cả xong xuôi rồi, từ năm 2012, để bây giờ khi có chuyện thì mình nhảy đổng lên đổ thừa và phủi tay trách nhiệm kiểm tra, quản lý...
Là chủ đầu tư, tất nhiên tiết kiệm được đồng nào hay đồng đó, và ai cũng vậy thôi. Vấn đế là mình có quy định cái gì thì họ mới phải làm cái đó. Không làm theo thì không duyệt bản vẽ, không cho xây, không cho bán, không cho xử dụng... chứ đừng "không cho xây dựng "cao ốc khác" trong... tương lai", nghe tào lao và mị dân lắm! Thế giới có 196 quốc gia thì 194 quốc gia họ làm theo quy trình này, trừ địa ngục Bắc Hàn và thiên đường Việt nam.... Muốn làm ăn suông sẻ thì đương nhiên chủ đầu tư phải chấp hành, huống hồ gì những thứ ấy cả của lẫn công không đáng là bao nhiêu. Đừng "ngậm miệng" đợi người ta xây xong rồi mới hoạch họe, làm khó dễ... để ăn tiền.
Vì muốn thay đổi, sửa chữa gì lúc "ván đã đóng thuyền" không phải là chuyện dễ dàng... Có khi người ta sẽ bắt bẻ, "có thái độ chống đối" trở lại, "Tại sao lúc trước khi xây anh không hoạch họe?".... là như thế, không phải cứ muốn là chụp cho thiên hạ cái mũ "chống đối" dễ dàng vậy đâu... Nhìn gương mặt thật thà của ông Sơn đăng tải trên báo chí, người ta không tin rằng ông và những đồng nghiệp đã xả thân để cứu người của ông lại có thể là hạng người thất trách như thế. Hơn ai hết cơ quan PCCC địa phương phải hiểu rằng kiểm tra PCCC gay gắt, nghiêm ngặt là cách tốt nhất để bảo vệ chính "lính tráng" của mình, vì chính họ mới là những người phải xông vào khói lửa để cứu nạn sau này.
Như vậy rõ ràng là các bác "trí tuệ đỉnh cao" có vấn đề về "trí tuệ" trong việc quy định "cái cần phải quy định", từ cấp rất cao, Bộ Xây dựng, Luật xây dựng, v.v và v.v.... để bảo vệ mạng sống của ngàn ngàn người dân sống trên các cao ốc. không phải chỉ cao ốc này ở Hà nội mà trên cả nước VN.... Nói nào ngay, nếu tòa nhà không may có tử vong, ông Sơn và cơ quan PCCC địa phương có thể bị truy tố hình sự liên đới. Trong trường hợp ông Sơn phát hiện chủ cao ốc xây dựng không đúng quy cách, quy trình mà họ vẫn cho xử dụng, bất kể cảnh cáo của PCCC thì trong vòng 7 ngày ông Sơn phải làm hồ sơ truy tố hình sự chủ đầu tư, vì các ông cũng là "cảnh sát" cơ mà... Bởi vì nếu ông, hay các cấp chỉ huy của ông vẫn "cảnh cáo hành chính" lấy lệ kiểu "cảnh cáo ăn tiền" thì khi xảy ra hỏa hoạn, chết người thì quan Tòa nào hiểu cho sự "trinh trắng" của ông, hay của các bác khác đang ngồi chễm chệ ở Bộ, Sở xây dựng, kiến trúc và quy hoạch? May mắn cho ông Sơn và ban bệ, Sở, Ban, Phòng, Hội, Đảng, Đoàn của ông,... chế độ của ông không có thằng nào xứng danh được gọi là quan Tòa... để mà lo lắng.
______________________________________
Chú thích:
(1) Có vẻ tòa nhà được giám sát kỹ thuật bởi Viện khoa học công nghệ xây dựng – bộ Xây dựng.
(3) Cao ốc CT4 trên dưới 50000m2, nếu trang bị "hoa sen" chi phí khoảng 12-15 tỹ vnđ.
(4) Xem http://vietnamnet.vn/vn/xa-hoi/267152/ct4-chay--chu-dau-tu-tung-bi-phat-hang-tram-trieu.html
(5) Khoảng cách từ nơi "hẻo lánh" nhất tới cầu thang đầu tiên; lại giả sử thêm rằng cầu thang ấy xui xẻo cũng bị cháy, không xử dụng được, phải chạy tới cầu thang khác.
(7) Xem dòng R (residential): http://publicecodes.cyberregs.com/icod/ibc/2012/icod_ibc_2012_10_sec016.htm
(8) Xem http://multimedia.3m.com/mws/media/201686O/3m-fire-barrier-sealant-fd-150-product-data-sheet.pdf
