George F. Will - Trần Quốc Việt (Danlambao) dịch - Sách không thắng chiến tranh, dù chiến tranh nóng hay lạnh, nhưng sách có thể góp phần nuôi dưỡng ý chí chiến thắng trong cuộc xung đột trường kỳ khi phơi bày rõ ràng bản chất của đối thủ tàn ác. Vào năm 1968, năm năm trước khi cuốn sách đầu tiên của bộ “Quần đảo Ngục tù” của Alexander Solzhenitsyn được xuất bản ở Phương Tây, Robert Conquest xuất bản “Đại Khủng bố”, lịch sử về những cuộc thanh trừng của Joseph Stalin trong thập niên 1930. Trong một đoạn mà tưởng như ở trong tác phẩm mẫu mực “Bóng tối giữa Trưa” vào năm 1941 của Arthur Koestler, Conquest thuật lại cuộc nói chuyện giữa Stalin và trợ lý tên Mironov, người mà không lấy được lời thú nhận đã phạm tội chính trị từ người tù tên Kamenev:
“ ‘Gộp tất cả các nhà máy, máy móc, quân đội, với toàn bộ vũ khí trang thiết bị và hải quân lại, anh biết nhà nước ta cân nặng bao nhiêu không?’
“Mironov và tất cả những người hiện diện đều ngạc nhiên nhìn Stalin.
“ ‘Hãy suy nghĩ kỹ rồi cho tôi biết,’ Stalin ra lệnh. Mironov mỉm cười, chỉ nghĩ Stalin sắp nói đùa. Nhưng Stalin không có ý định đùa... ‘Tôi hỏi anh, tất cả những thứ ấy gộp lại cân nặng bao nhiêu?’ ông ta nhấn mạnh.
“Mironov bối rối. Ông chờ đợi và vẫn hy vọng Stalin sẽ biến mọi thứ thành lời nói đùa... Mironov... nói giọng yếu ớt. ‘Không ai có thể biết được... Đó là những con số cực kỳ lớn.’
“ ‘Vậy, một người có thể chống lại được áp lực của sức nặng cực kỳ lớn ấy chăng?’ Stalin nghiêm giọng hỏi.
“’Không,’ Mironov đáp.
“’Vậy thì đừng bao giờ nói với tôi Kamenev, hay người tù này hoặc người tù khác, có thể chống lại được áp lực ấy. Đừng đến báo cáo với tôi,’ Stalin nói với Mironov, ‘cho tới khi nào anh có trong cặp của anh bản nhận tội của Kamenev!’”
Vào năm 1968, cả núi bằng chứng của Conquest về cách hành xử tàn ác của chế độ Xô viết đã làm bất an rất nhiều người mà gợi ý sự tương đương về đạo đức giữa các đối thủ chính trong cuộc chiến tranh lạnh, mà, họ cho rằng, do những hành động của phía Hoa Kỳ gây ra.
Nguồn: Trích dịch từ báo Washington Post số ra ngày 7 tháng 8, 2015. Tựa đề của người dịch. Tựa đề tiếng Anh “The man who helped kill the Soviet Union with information”
Bản tiếng Việt:
