Martin Patzelt (CDU), phụ trách khu vực Đông Nam Á trong Ủy ban Nhân quyền Quốc hội Liên bang Đức tại buổi ra mắt sách Anh Ba Sàm ở Hà Nội 22/03/2016 (ảnh Mdb M.Patzelt).
Trước ngày Anh Ba Sàm Nguyễn Hữu Vinh bị đem ra tòa
Nghị sĩ Liên bang sang Hà Nội - Blogger Việt Nam có nguy cơ bị tù nặng
Christiane Habermalz (Deutschlandradio Kultur) * Dương Thạch (DĐVN21) - Việt Nam đưa ra tòa xử Nguyễn Hữu Vinh, một trong những blogger nổi tiếng nhất của nước này. Blog của ông ta chỉ trích chính phủ nước cộng sản này và được đọc hàng triệu lần. Nghị sĩ CDU Quốc hội Liên bang Martin Patzelt hy vọng sẽ mang lại tại chỗ một bản án nhẹ hơn.
Người ta biết rất ít về các blogger Việt Nam - cũng như người ta ít nghe nói về nước Việt Nam cộng sản, một nước đã mở cửa về kinh tế - giống như đàn anh lớn Trung Quốc - nhưng về chính trị thì bám cứng vào quyền lực độc quyền của Đảng Cộng sản. Như thế công luận thế giới hầu như không để ý rằng một trong những blogger nổi tiếng nhất trong nước, Nguyễn Hữu Vinh, được gọi là "Anh Ba Sàm", bị bắt hồi tháng Năm năm 2014 cùng với người cộng sự Nguyễn Thị Minh Thúy và phải ngồi tù từ ngày đó. Thứ Tư này ông bị xử tại Tòa án nhân dân Hà Nội. Nhưng không phải là không ai chú ý đến phiên tòa. Cuối tuần vừa rồi nghị sĩ CDU Martin Patzelt đã bay sang Hà Nội để làm quan sát viên.
"Là thành viên của Ủy ban Nhân quyền, tôi là báo cáo viên cho khu vực Đông Nam Á - và cho các quốc gia gọi nôm na là quốc gia bất hảo, đó là các nước mà quyền con người bị chà đạp đặc biệt. Tôi không rõ rằng ngẫu nhiên mà tôi được giao phó khu vực này hay là vì nó có liên quan đến kinh nghiệm sống của một công dân Cộng hòa Dân chủ Đức. Dù sao đi nữa thì kinh nghiệm đó rất có ích, vì nhờ đó mà tôi có thể cảm nhận và phần nào có thể đánh giá được ngay trong lòng những chế độ này".
Ông Patzelt ngồi trong một quán cà phê ở Berlin trước khi khởi hành. Ông chưa bao giờ đến Việt Nam, không nói được tiếng địa phương. Tuy nhiên, ông đã viết thư cho chính phủ Việt Nam, cho công tố viên, cho thẩm phán, cho chủ tịch quốc hội. Hai lần ông đã gặp vợ của Hữu Vinh tại Berlin. Ông đã đăng ký làm quan sát viên với cơ quan chức năng. Ông đã không nhận được trả lời, ông cũng không biết họ có tiếp ông hay không.
"Hôm qua tôi viết thư cho Đại sứ quán Việt Nam một lần nữa. Đó là lý do tại sao tôi đi bây giờ, nếu không thì tôi đến muộn mất".
Từ thời Đông Đức ông Patzelt biết quá rõ nền tư pháp của chế độ
Ông Patzelt không ngây thơ. Ông cho rằng rằng bản án đã được định trước. Bị truy tố là "lợi dụng các quyền tự do dân chủ" blogger này có thể bị án bảy năm tù giam. Nguyễn Hữu Vinh là người đồng sáng lập blog "Anh Ba Sàm" vào năm 2007, có tiếng qua các bài công kích Trung Quốc và phê bình chính phủ. Gần một năm ông và người trợ lý bị giam để điều tra, điều này vi phạm rõ ràng pháp luật Việt Nam. Trong tháng 2 năm 2015, bản cáo trạng đã được mở rộng và nêu thêm hai trang blog chính trị khác, nơi Hữu Vinh đã tham gia. Cả hai blog bị cơ quan chức năng đóng cửa vì đăng những lời chỉ trích chính sách của chính phủ và các quan chức. Theo cáo trạng, các blog này đã được xem hơn 3,7 triệu lượt. Ông Patzelt hy vọng sự hiện diện của ông ít nhất giảm bớt được mức án.
"Nếu chúng ta không làm gì cả, nếu chúng ta không đặt tầm mắt vào nước này thì tình hình gần như vô vọng. Có ai quan tâm không? Không ai cả!"
Từ thời Đông Đức ông Patzelt biết quá rõ nền tư pháp của chế độ. Ông cựu Thị trưởng của thành phố Frankfurt (Oder) là một người Công giáo và lớn lên trong một gia đình 13 người. Từ ba năm nay ông là thành viên của Quốc hội Liên bang, nơi ông đang tham gia vào chương trình "Dân biểu Bảo vệ Dân biểu". Tháng Tám năm ngoái ông khiến nhiều người chú ý vì trong một thư ngỏ ông kêu gọi các gia đình Đức hãy cho người tị nạn trú ngụ trong nhà. Riêng ông đã thâu nhận hai người đàn ông đến từ Eritrea vào nhà mình. Ông nói ông rất kính trọng những người dũng cảm như Nguyễn Hữu Vinh.
"Họ đã thay đổi thế giới. Và họ đã thực sự tranh đấu cho một đời sống mà ngày nay chúng ta đương nhiên coi đó là cuộc sống của chúng ta. Chúng ta nên ghi nhớ rằng chúng ta được thừa hưởng của những người đấu tranh dũng cảm mà trong quá khứ đã nghĩ ra, hình dung, khuyến khích và tranh đấu cho các quyền con người. Đoàn kết, liên đới là điều mà chúng ta nợ họ".
Nếu không được vào tòa tham dự, ông sẽ đứng phản đối ở bên ngoài bằng sự hiện diện của ông, ông Patzelt nói.
Nguyên bản tiếng Đức: Bundestagsabgeordneter reist nach Hanoi - Vietnamesischem Blogger droht lange Haft, Christiane Habermalz, Deutschlandradio Kultur 22.03.2016
(*) Tựa do Diễn Đàn Việt Nam 21 đặt thêm
