Hoàng Đức Doanh - Vài năm gần đây từ 2013 đến 2016 chùa Phúc Long (còn gọi chùa Tràng Châu) thuộc phường Châu Sơn tp Phủ Lý tỉnh Hà Nam luôn bất ổn. Sắc phục cảnh sát, ông to bà lớn luôn lui tới thăm gặp Sư cô Thích Tuệ Minh (thế danh Cao Mạnh Oanh). Họ đến chùa không phải trao đổi công tác với vị dân biểu (đại biểu Hội đồng nhân dân phường Châu Sơn khóa 2011-2016) mà họ đến khuyên thầy đi chữa bệnh, mặc dù thầy bảo không có bệnh gì, họ khuyên thầy đi học, tuy biết thầy đã theo học hết khóa tại Học viện Phật Giáo trung ương do Tiến sỹ Thích Thanh Quyết làm giám đốc, thân thiết ai bằng, vừa là tình đồng hương, lại là nghĩa thầy trò.
Khuyên vậy mà thày không nghe, thầy vẫn quyết tâm bám chùa, không xa Phật tử, thầy dốc lòng cho Phật sự, trì giữ bổn phận người tu hành. Hơn chục năm trụ trì, ngôi chùa đã hoàn tất phần phụ trợ như nhà thờ Mẫu, 6 gian nhà thờ Tổ kiên cố, khang trang, thầy đang tập trung công sức cho Ngôi Tam Bảo 2 tầng theo hình mẫu chùa hiện đại, tầng trên dùng vào việc cúng lễ, tầng dưới là hội trường dùng vào việc giảng pháp hoặc tổ chức các kỳ lễ trọng…
Không hiểu tại sao, nguyên nhân từ đâu mà thầy luôn gặp sự dữ. Cảnh sát cấp phường cho tới tỉnh xuất hiện trong khuôn viên chùa ngày một nhiều hơn, những bộ thời trang lộng lẫy của cán bộ tôn giáo cấp tỉnh, có cả những bộ váy ngắn của chính quyền cũng ra vào và nhất là khi cấp hàm cảnh sát 2 vạch song hành với bộ Cà Sa của tiến sỹ Thích Thanh Quyết phó ban trị sự Phật giáo Việt Nam kiêm hội trưởng hội Phật giáo tỉnh Hà Nam cũng bớt chút thời gian vàng ngọc ghé thăm chùa. Những cuộc viếng thăm càng dày thì sư cô Thích Tuệ Minh cảm nhận sự nghiệp tu hành hơn 20 năm qua đang đi vào ngõ cụt. Thầy Tuệ Minh bủn rủn chân tay khi nghe thấy câu nói như sấm sét phát ra từ miệng tiến sỹ Thích Thanh Quyết: "Nghe tôi, bỏ chùa đi thì còn người mất chùa, còn không cứ ở đây thì mất người, mất chùa, Cô khổ gia đình Cô khổ". Cùng lúc, ông Lê Mạnh công an tỉnh Hà Nam góp thêm khuyên thầy làm bệnh án giả đi chữa bệnh. Buổi hạnh ngộ tại nhà sàn chùa Non (cạnh học viện Phật giáo).
Thế rồi sự kiện 26/4/2015 cũng đến, có thể coi đây là màn mở đầu cho một vở diễn. Cây bồ đề 10 tuổi đứng quá gần cầu thang bên trái ngôi Tam Bảo đang xây, thầy thuê máy đào, cẩu cây sang vị trí khác, công việc đang triển khai thì có một toán người gồm vợ chồng ông Phạm Văn Hùng, vợ chồng ông Lại Văn Báu (Trường ban khánh tiết) hùng hổ vào chùa lớn tiếng kêu gào Sư Minh phá ngôi Tam Bảo cũ, chửi bới lăng mạ thầy Tuệ Minh, đánh khách lễ chùa dùng điện thoại ghi hình, đánh chảy máu miệng thợ nề đang có mặt tại đó vì dám can ngăn. Nghe ồn ào thầy Tuệ Minh từ nhà thờ Tổ đi ra đã thấy rất đông người, có cả sắc phục cảnh sát, thầy liền dùng điện thoại ghi hình và miệng luôn yêu cầu Công an lập biên bản hiện trường .
Cuộc xô xát đã lắng dịu, mọi người tản về vẫn không có biên bản nào ghi nhận vụ việc vừa xảy ra. Nhưng sau 2 ngày thầy Tuệ Minh có giấy mời xuống phường lấy lời khai về việc ông Hùng có bản tường trình khai báo ông bị gãy xương vai trái do 3 viên gạch của thầy Tuệ Minh ném, tiếp theo là bản tường trình và lời khai của hơn chục người làm chứng có nhìn thấy thầy Tuệ Minh ném gạch, dùng xẻng đánh thêm hai người nữa…
Màn mở đầu trình diễn khá công phu, sau 14 tháng vào ngày 14/6/2016 thì diễn nốt màn kết thúc bằng một phiên tòa...
Phật tử đi dự phiên tòa xét xử bị cáo Thích Tuệ Minh rất đông họ mang theo hình ảnh ông Hùng đứng cạnh vợ bế đứa trẻ, lấy hình trong vụ xô xát ngày 26/4/2015 với lời chú thích “Nạn nhân mất 7% sức khỏe đây nè,” để mọi người nhìn cho rõ hôm đó ông Hùng vẫn khỏe mạnh không có ai ném ông. Toàn bộ 428 bút lục trong hồ sơ vụ án chỉ là Diễn… Rất công phu. Ba điều tra viên cùng với 14 người viết tường trình, ghi lời khai cho đến khi hồ sơ khép kín tổng cộng là 14 tháng và hôm nay 14/6/2016 là màn diễn cuối cùng. Sau phiên Tòa, thầy Thích Tuệ Minh kháng án nên vở diễn có thêm màn phụ nữa…
Những ai được xem 4 phút video ghi lại vụ xô xát hôm 26/4/2015 và xem tiếp 5 phút video sau khi phiên tòa kết thúc đều có trung nhận xét Vở Diễn Tồi ngay từ khâu kịch bản.
