D.L.V (Danlambao) - Đọc, nhìn sự hý hửng của các viên bộ trưởng và người đứng đầu chánh phủ Nguyễn Xuân Phúc về chiến lợi phẩm 500 triệu USD của Formosa bố thí cho mà buồn nôn. Không chỉ buồn nôn mà còn thấy nhục nhã cho sự ngây thơ, ngu muội của những kẻ đang cầm tay chèo đất nước.
Trên thế giới, những thảm họa môi trường do các hãng kỹ nghệ nặng gây ra thường phải đền bù với mức tiền tỷ đô-la. Vài tháng trước đây Brazil kiện tập đoàn Samarco Mieracao đòi bồi thường gần 5 tỷ USD vì hủy hoại môi trường, gây cho 19 người chết. Mới vài hôm trước vụ Formosa bồi thường, tập đoàn xe hơi Volkswagen phải bồi thường cho Hoa Kỳ 15 tỷ USD vì tội nói dối và làm hại môi trường. Cái tội của Samarco Mieracao và Volkswagen cũng giống y như cái tội của Formosa. Nhưng Formosa may mắn hơn hai tập đoàn kia vì họ làm ăn ở một đất nước do cộng sản cầm quyền.
Tuy vậy, hãy bình tĩnh để xem tại sao Formosa dễ chấp nhận "tội" và dễ chấp nhận "bồi thường" 500 triệu USD. Theo báo chí CSVN viên bộ trưởng Trần Hồng Hà nói rằng bằng chứng để kết tội là Formosa là có hơn 50% cá chết bị nhiễm phenol và xyanua, và 2 độc tố này chỉ do Formosa thải ra biển. Câu nói của viên bộ trưởng có nghĩa là khoảng 50% cá chết không do 2 độc tố do Formosa thải ra. Nếu đúng như viên bộ trưởng nói thì chưa đủ bằng chứng để kết tội Formosa.
Vậy mà Formosa chấp nhận "bồi thường" cho nhà nước CSVN! Một tập đoàn lớn và đa quốc gia như Formosa mà dễ dàng chi tiền như thế sao? Về mặt khoa học và kiểm nghiệm, chắc chắn các nhà khoa học Formosa là bậc thầy của các viên chức khoa học CSVN. Họ đâu có dễ dàng bị "kết tội" đơn giản như thế. Vì thế, có thể suy luận rằng việc Formosa chấp nhận chi ra 500 triệu USD cho CSVN là vì một lý do khác chứ không phải "bồi thường".
Trong thực tế có thể nói cái món tiền 500 triệu USD mà nhà nước CSVN nói rằng Formosa hứa bồi thường là một sự hối lộ. Hối lộ để được yên ổn làm ăn và mua sự bảo kê của nhà nước CSVN. Ai cũng biết ở Việt Nam là một chế độ cộng sản công an trị. Trong cái chế độ đó để được làm ăn doanh nghiệp cần có sự bảo kê của công an. Ai cũng biết công an CSVN là một lực lượng chuyên ăn hối lộ. Đó là lý do tại sao bộ công an đứng ra thương lượng với Formosa chứ không phải là một bộ khoa học hoặc bộ nông nghiệp.
Đối với doanh nghiệp, nhất là tập đoàn đa quốc gia, việc chi tiền phía này và lấy lại phía sau chỉ là một chiến thuật làm ăn. Đưa cửa trước (nếu thật sự có đưa) lấy cửa sau là "chiêu" làm ăn bình thường của doanh nghiệp. Số tiền đó sẽ được tính vào giá bán thành phẩm, hoãn nâng lương cho công nhân, kéo dài thời gian khai thác và tiếp tục phá hoại môi trường.
Con số 500 triệu USD có thể làm cho cán bộ và các viên chức CSVN hý hửng chia chác, nhưng đối với một tập đoàn như Formosa thì đó chỉ như là một cục xương. Họ ném một cục xương cho nhà nước CSVN gặm. Trong khi nhà nước CSVN gặm cục xương 500 triệu USD, Formosa có những kế hoạch tàn phá lớn hơn nữa trong tương lai. Họ sẽ không sợ bị làm khó nữa vì họ đã mua được sự bảo kê của chế độ. Chỉ có người dân Việt Nam là bị thiệt thòi.
