Cửa đóng lại từ chín giờ
Không một cuốn sách chờ đợi
Dù những ngôi sao đang nở trên trời
Dù đêm mùa Xuân bắt đầu trở lại.
Tất cả hướng về biển
Bọt cứ tan trên bãi cát xa
Mà cửa bể vẫn im lìm chưa mở.
Bao giờ nghe được bản tình ca
Bao giờ bình yên xem một tranh tĩnh vật
Bao giờ
Bao giờ chúng nó đi tất cả...
Một lần đọc được đoạn thơ trên của thi sĩ Văn Cao, câu hỏi "Bao giờ nghe được bản tình ca" khiến tôi lúc ấy, sau bao nhiêu năm người nhạc sĩ của Suối Mơ đã qua đời, vẫn cảm thấy nhức nhói trong lòng như đang nhìn thấy chính ông đang viết những dòng chữ đó vậy.
Đoạn thơ được trích từ bài thơ Anh Có Nghe Không đăng trong Giai Phẩm Mùa Xuân (8-10-1956). Và sau đó chúng ta đều biết tất cả những tài hoa trong Nhân Văn Giai Phẩm đều bị trù dập, tắt tiếng. CS không chỉ không cho Văn Cao hay nhân dân miền Bắc nghe tình ca mà còn lấy đi của người dân cả hai miền những bản tình ca còn chưa viết của Văn Cao, Đoàn Chuẩn, những tuyệt tác thi ca mãi mãi trong lòng người của Quang Dũng, Hữu Loan... Những sáng tác trước 1954 được miền Nam nâng niu và vun tưới, vẫn còn mãi đến hôm nay, nhưng sau 1954, không còn đóng góp nào của họ cả, ngoài trừ Mùa Xuân Đầu Tiên cuả nhạc sĩ Văn Cao sau 1975, mà tôi nghe như cũng phải nằm ụ cho đến thời "mở trói" mới được cho "giấy phép".
Nhưng sao tôi lại nhớ tới những điều này nhỉ? Có lẽ là một liên tưởng trái khoáy nhưng đó là ý nghĩ không tránh khỏi của tôi khi đọc những vần thơ xưa của anh Vũ Đông Hà, người tôi vốn biết qua những bài nghị luận, quan điểm chính trị sắc bén. Chẳng biết bây giờ anh có còn sáng tác được những dòng thơ đầy thi vị, và xứng đáng được liệt vào "thư trung hữu họa" như xưa nữa không? (Một thi sĩ bạn tôi phê "thơ Vũ Đông Hà giống như tranh Picasso với những nét chấm phá ấn tượng."). Thôi thì tôi tin là mình may mắn được anh chia sẻ những mảnh thơ một thuở mà có thể bây giờ đã bị CS "triệt" để thay vào đó bằng những trăn trở cho vận mạng đen thui của đất nước, những bài nhận định chính trị, xã hội nảy lửa, cũng như công việc trong thôn Báo không bao giờ thư trí để thành Thơ.
Mới biết CS không chỉ triệt những thi hoa trong vòng kềm toả của chúng.
Hôm nay, là món qùa cho anh trưởng thôn (à, chúng ta có tới hai trưởng thôn, đúng không nhóm "xóm nhà lá"?), xin gửi đến các bạn đọc Dòng Sông Ký Ức phổ từ những mảnh thơ còn sót lại sau Từ Tâm Vào Đời.
Dòng sông ký ức
Vũ Đông Hà
Nhảy xuống dòng sông vừa trỗi thức
Vớt bài thơ quên lãng đáy sâu
Viết lại cả những điều không rõ
Như những vần thơ thuở thiếu thời
Trăng tỏ không tìm ra mây trắng
Đành ngồi nhớ lại những hàng mơ
Bóng mây theo núi bên kia biển
Hẹn ngày trở lại mưa cùng sông
Trở lại ngôi nhà êm ả ấy
Nằm nghe gà gáy gọi yêu thương
Ngoài kia đời đã lên quang gánh
Có con chim vào hót trong phòng
Ta tìm thấy mùa sầu riêng cũ
Quán liêu xiêu buổi tối chợ phiên
Đời ta, trái sầu riêng gai góc
Xẻ cho nhau, trong đó ngọt bùi
Trở lại con đường trưa hong nắng
Thị trấn vàng bông sứ trổ hoa
Đứa bé bẻ cành xưa còn đó?
Em tóc còn xanh, tóc bạc màu?
Ngồi lại căn chòi trên đồi vắng
Lặng yên nhau nhìn xuống chập chùng
Quăng viên sỏi xuôi triền cỏ ướt
Rớt đời ta vào thế giới em
Thế giới em đã nghìn năm lẻ
Từ thuở ban đầu câm nín riêng
(Bé ơi những ngày tha thiết ấy
Gỗ đá còn say huống gì ta)
Nhớ lại những ngày yêu dấu cũ
Cố nhủ lòng ráng sống từng giây
Như chim xanh hót sau vườn nắng
Bướm trắng miệt mài thiên dặm di
Đã lỡ đi tìm mong ước lớn
Bước chân xiêu, bóng ngả bên trời
Gian nan giấc mộng nghìn trang sử
Chợt thấy đời ta thật nhỏ nhoi
Người quen bỗng trở nên lạ lẫm
Thế giới không còn thế giới xưa
Tất cả theo nhau cùng xuống mộ
Còn ta ngồi thắp nén hương lòng
Bằng hữu cho ta nhiều vết phỏng
Vàng thân hóa đá, sẹo không phai
Trót lỡ yêu đời như trẻ dại
Bạc đầu khánh kiệt chỉ còn ta
Đã mất hồn nhiên từ tuổi trước
Bão bùng nhau nhân thế dập vùi
Soi mặt tìm ta, đâu người hỡi
Ngậm ngùi thôi, chỉ biết ngậm ngùi
Dõi mắt tìm ta ngày tháng cũ
Cỏ thơm đường mộng một bài thơ
Lòng xưa là một vườn xanh trái
Ước gì trải được hết lòng ra
Con dế theo chân nghìn năm ấy
Vẫn râm ran réo gọi ta về
Một chút ngày xưa mơ hồ quá
Làm sao ta tìm lại được ta?
Đành thả câu thơ buông dòng nước
Sông đêm vô lượng thẫn thờ thôi
Không đủ sức đưa con thuyền nhớ
Trôi về đâu thế giới khôn cùng...
10.09.2016
