Francis X. Winters * Trần Quốc Việt (Danlambao) dịch - Hồ và Diệm gặp nhau một lần duy nhất.
Vào năm 1946 lực lượng của Hồ bắt Diệm và giam ông ở trong tù cho tới khi Hồ mời ông đến phỏng vấn tại căn cứ địa miền núi Tuyên Quang của Hồ. Hồ đã khiến người tù kinh ngạc: “Tôi sẵn sàng dành cho ông chức vụ cao trong chính phủ của tôi.” Nếu lời đề nghị này khiến Diệm kinh ngạc thì câu trả lời của Diệm lại khiến Hồ sững sờ: “Ông và tôi mỗi người đều muốn những tương lai hoàn toàn khác nhau cho Việt Nam. Ông có thể cam kết ông sẽ không áp đặt chuyên chính vô sản ở đây?”
Rồi Diệm thử xem Hồ có tuyên bố thật lòng hay không. “Tôi sẽ chấp nhận Bộ Nội Vụ (công an) kèm theo sự kiểm soát hoàn toàn về tình báo.” Hồ không khước từ ngay lời đề nghị ngược lại này. Hồ cân nhắc trong hai tuần trước khi thấy quyền lực của mình bị phân chia như thế là không hay. Lời nói chia tay của họ như sau:
Diệm: “Tôi không tin ông hiểu tôi là người như thế nào. Hãy nhìn thẳng vào mặt tôi. Phải chăng tôi là người sợ hãi?”
Hồ: “Không, ông không phải là người như thế.”
Diệm: “Tốt, vậy bây giờ tôi đi ngay.”
Nguồn: Trích dịch từ tạp chí Mỹ National Review số ra ngày 25/11/1988, trang 34, trong bài báo tựa đề nguyên tác “ They shoot allies, don’t they? When, 25 years ago, Ngo Dinh Diem was assassinated, his supporters blamed the United States. They were right.”
Tựa đề của người dịch.
1.11.2016
