Nguyễn Ngọc Già (Danlambao) - Một bạn đã ra tù từ lâu và NNG trò chuyện với nhau về danh xưng "Tù Nhân Lương Tâm" và chữ "cựu".
Bạn tù: Tại sao NNG không dùng chữ "TNLT" như nhiều người đang dùng và được quốc tế công nhận phổ quát nhất hiện nay?
NNG: Chữ "TNLT" có khoảng 60 năm về trước, trong bối cảnh xã hội lúc bấy giờ ở phương Tây. Chữ "TNLT" gần như đồng nghĩa với giới viết lách (kể cả viết văn, soạn nhạc, viết báo, luật sư v.v...) và các tôn giáo là chủ yếu. Nó hoàn toàn khác xa với bối cảnh VN, đặc biệt trong những năm sau này.
Khái niệm "TNLT" không sai nhưng không còn phù hợp với VN và những nước theo chế độ CS như: Trung Quốc, Cuba, Bắc Hàn hiện nay.
Không nói đâu xa, những người dân mất đất cũng bị quy cho "tội" 88, 258. Những người dân này chỉ đòi lại quyền sở hữu đất đai mà cha ông họ để lại, chứ không có ý định "chống nhà nước" hay "lợi dụng tự do dân chủ" gì cả. Vì vậy, nên gọi họ là ""Tù Nhân Nhân Quyền" vì quyền sở hữu đất cũng là một trong các "Quyền Con Người".
NNG đã trả lời RFA rằng: NNG không "chống NN CHXHCNVN" gì cả. NNG chỉ thực hiện Quyền Con Người của mình và bị bắt vì lý do đó. Nên NNG tự nhận mình là "TNNQ".
Ngay cả những người đấu tranh cho nhân quyền - tự do - dân chủ, có lúc bị quy tội "trốn thuế", hoặc vu cho "chống người thi hành công vụ", "gây rối trật tự công cộng" v.v... Đó là những cách áp đặt tội danh rất quái lạ, vốn chỉ có ở những xứ sở độc đảng toàn trị như VN.
Mặt khác, hiện nay các ông (bà) CS đang bị kỷ luật, đi tù, đấu đá lẫn nhau v.v... và cả những cái chết không rõ ràng làm dân chúng vui mừng, thậm chí rất hả dạ. NNG cũng vậy. Cho nên, nếu xét theo ngữ nghĩa của chữ "lương tâm", thú thật, NNG thấy mình thật "vô lương tâm" (!).
Thêm nữa, chữ "lương tâm" mang chiều hướng "lãng mạn" và "sang trọng" so với thực tế VN hiện nay. NNG nói thật, thấy mình không xứng với nó.
Theo quan điểm của NNG, không phải ai đi tù vì "tội 88" hay "79", "258" cũng xứng với danh xưng "TNLT".
Bạn tù: Vậy còn chữ "cựu"? Sao NNG đã ra tù mà không nhận mình là "cựu TNNQ"?
NNG: Có lẽ nhiều người cho rằng "cựu" là những cái gì đã trải qua, đã xong xuôi nên họ dùng chữ "cựu".
Riêng quan điểm của NNG, vì mình vẫn còn "án quản chế" 3 năm (tức đến 27/12/2020) nên sao gọi là "cựu" được! Ngoài ra, những bạn tù dù hết "án quản chế" (ví dụ LS Lê Công Định) vẫn bị theo dõi, cản trở đi lại vô cớ thì sao có thể gọi LS Định là "cựu TNLT" hay "cựu TNNQ" được?
Mặc khác, rất nhiều người hiện nay dù chưa bao giờ "ở tù chính thức" (như nhà báo Pham Doan Trang) nhưng những gì họ đang chịu đựng, nó kinh khủng không kém những người ở tù, vậy có nên gọi họ là "TNNQ" không?
Bạn tù: Vậy NNG lý giải như thế nào về chữ "cựu tù chính trị" mà người CS hay dùng?
NNG: Họ gọi nhau là "tù chính trị" và "cựu tù chính trị" là rất chính xác.
Thứ nhất, họ là những người đứng trong tổ chức (nghĩa là ĐCSVN) với mưu cầu chính trị rất rõ ràng là "giành và giữ quyền lực". Họ đi tù vì mục tiêu đó. Tất nhiên, NNG không bàn tới việc phân chia "địa vị & danh lợi" sau khi họ "chiến thắng" (!).
Thứ nhì, sau khi ra tù (nghĩa là trước 1975), họ không hề bị cản trở đi lại, hành hung, sách nhiễu v.v... mà chính cha của NNG là bằng chứng rõ ràng, không thể chối cãi. Vì vậy người CSVN gọi nhau là "cựu tù chính trị" hoàn toàn thích hợp.
Do đó, cách thống kê số lượng "TNLT" mà LS Nguyễn Văn Đài cho rằng khoảng 300 người sẽ cho thấy "đó là số ít", nhưng nếu thống kê "TNNQ" theo khái niệm của NNG, nhất định con số sẽ là trên chục ngàn. Ý nghĩa là chỗ đó, chứ không chỉ là "cái danh xưng"
