Mỹ Lai là một thôn nhỏ thuộc làng Sơn Mỹ, tỉnh Quảng Ngãi, nơi diễn ra vụ thảm sát ngày 16 tháng 3 năm 1968 trong chiến tranh Việt Nam, cướp đi sinh mạng của hàng trăm thường dân.
Trong thời gian diễn ra sau biến cố Tết Mậu Thân (1/1968), Tiểu đoàn 48 của Mặt trận Giải phóng Miền Nam (Việt Cộng) đã tiến hành một số cuộc tấn công trong tỉnh Quảng. Tình báo Mỹ cho rằng sau Tết Mậu Thân, Tiểu đoàn 48 đã rút lui về ẩn náu tại địa bàn làng Sơn Mỹ thuộc tỉnh này, cụ thể là các thôn Mỹ Lai 1, 2, 3 và 4. Lục quân Hoa Kỳ quyết định tổ chức một cuộc tấn công lớn vào các làng bị nghi ngờ này.
Đại đội Charlie dưới sự chỉ huy của Trung úy William Calley đã được giao nhiệm vụ “tìm và diệt” trong Chiến dịch Wheeler/Wallowa. Với mục tiêu là Tiểu đoàn 48 của Việt Cộng, toán lính này đã tiến vào Mỹ Lai vào ngày 16/03/1968 nhưng chỉ tìm thấy phụ nữ, trẻ em và người già. Thất vọng bởi những tổn thất do súng bắn tỉa và mìn sát thương, lính Mỹ đã trút giận lên dân làng, bắn giết bừa bãi những người vô tội.
Cuối ngày hôm đó, trên các bản tin của quân đội Mỹ loan báo, "128 Việt Cộng đã bị tiêu diệt sau một ngày chiến đấu khốc liệt". Tướng William Westmoreland, tư lệnh của lực lượng Mỹ tại miền Nam Việt Nam, có lời khen đơn vị của ông đã "làm việc kiệt xuất".
Thảm sát Mỹ Lai ban đầu bị che giấu, nhưng rồi bị phanh phui một năm sau. Ngày 17/3/1970 Lục quân Hoa Kỳ đã buộc tội 14 sĩ quan, bao gồm cả Calley. Ngày 19 tháng 8 năm 2009, trong lúc phát biểu tại Kiwanis Club, lần đầu tiên Calley công khai lên tiếng xin lỗi nạn nhân. Ông nói: "Không một ngày nào trôi qua mà tôi không cảm thấy hối hận vì những gì đã xảy ra ngày hôm đó tại Mỹ Lai".
Thảm sát Đồng Tâm
Xã Đồng Tâm, huyện Mỹ Đức, Thành phố Hà Nội, nằm cách trung tâm thủ đô Hà Nội khoảng 40 km về phía Tây Nam. Dân số xã xấp xỉ 8. 647 người, phân thành 2.572 hộ gia đình.
Biến cố Đồng Tâm-Hà Nội bắt nguồn từ cuộc tranh chấp đất đai kéo dài từ năm 1980 khi nhà cầm quyền Hà Nội hoạch định xây dựng sân bay Miếu Môn trên địa bàn 3 xã của huyện Chương Mỹ và xã Đồng Tâm. Với lý do quốc phòng, nhà cầm quyền trung ương và Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội quyết định thu hồi 208 ha đất. Và sau một thời gian dài không thực hiện được dự án, Lữ đoàn 28 Phòng không - Không quân đã bàn giao lại số đất nông nghiệp cho UBND xã Đồng Tâm, nhưng đến năm 2015 Bộ Quốc phòng lại cho thu hồi trên 50ha đất để giao cho Tập đoàn Viễn thông Quân đội Viettel, một công ty thương mại của Bộ Quốc phòng quản lý, trong đó có 47,36 ha là đất nông nghiệp của xã Đồng Tâm.
Quyết định thu hồi đất độc đoán này đã bị nhân dân toàn xã Đồng Tâm phản đối quyết liệt. Nhân dân Đồng Tâm cho rằng đất đồng Sênh là đất nông nghiệp canh tác của xã chứ không phải đất quốc phòng. Đại diên nhân dân Đồng Tâm, cụ Lê Đình Kình, một người có nhiều uy tín trong xã, đã đưa đơn kháng cáo và tuyên bố kiên trì tranh đấu giữ đất ruộng bằng con đường đối thoại và pháp lý mặc dù các cuộc thảo luận giữa người dân và nhà cầm quyền diễn ra từ 2017 đến 2019 đã không đưa đến kết quả. Nhưng phía nhà cầm quyền cộng sản chỉ muốn dùng đối thoại như kế hoãn binh, chứ không thực sự muốn tìm giải pháp ôn hòa để tháo gỡ bế tắc, mà quyết dùng bạo lực để trấn áp.
Cuộc tấn công được Bộ Công an lên kế hoạch chuẩn bị rất kỹ lưỡng. Vào khoảng 4 giờ sáng ngày 9 tháng 1 năm 2020, các lực lượng an ninh lên đến hàng ngàn người cầm theo gậy gộc, dùi cui, súng, khiên, đổ về bao vây thôn Hoành, xã Đồng Tâm. Họ ném pháo sáng, bắn đạn hơi cay, chặn hết các ngõ ngách, lùng đuổi, đánh đập thâm tím mặt mày cả phụ nữ, người già.
Cuộc trấn áp nhằm thu hồi đất ruộng của nông dân bằng bạo lực đã làm nhiều người thiệt mạng và bị thương. Trong số những người tử vong, ngoài 3 nhân viên an ninh còn có cụ Lê Đình Kình, 84 tuổi, cựu Bí thư Đảng uỷ xã Đồng Tâm, người lãnh đạo Tổ Đồng Thuận của xã Đồng Tâm.
Báo chí quốc doanh mô tả, ba cảnh sát bị chết là “anh dũng hy sinh”. Còn cụ Kình là “kẻ chống đối bị chết”.
Ngày 11/01/2020, Tổng bí thư - Chủ tịch nước Nguyễn Phú Trọng đã ký quyết định truy tặng Huân chương Chiến công hạng nhất cho 3 cảnh sát tử vong khi đàn áp tại xã Đồng Tâm. "Cả 3 chiến sĩ công an đã lập chiến công đặc biệt xuất sắc trong chiến đấu và phục vụ chiến đấu, góp phần vào sự nghiệp xây dựng chủ nghĩa xã hội và bảo vệ Tổ quốc".
Thay lời kết
Chiến dịch quân sự càn quét đẫm máu của nhà cầm quyền cộng sản Việt nam đã gây bàng hoàng và phẫn nộ trong cộng luận người Việt trong và ngoài nước. Các tổ chức dân sự Việt Nam đã lên tiếng kết án việc dùng bạo lực quân sự đàn áp nhân dân xã Đồng Tâm đồng thời đòi hỏi nhà cầm quyền phải khởi tố ngay những kẻ chủ mưu, kẻ thừa hành trong việc biến đất của người dân Đồng Tâm thành đất của một nhóm lợi ích giả danh nhà nước, cũng như truy tố thành phần chỉ đạo cuộc tấn công của Bộ Công an và Ủy ban Nhân dân thành phố Hà Nội trước pháp luật vì tội cố sát nhân dân xã Đồng Tâm.
Thảm sát Mỹ Lai hay thảm sát Sơn Mỹ bị dư luận thế giới kết án là một tội ác chiến tranh và là một vết nhơ trong lịch sử của quân đội Hoa Kỳ gây ra trong thời gian chiến tranh Việt Nam.
52 năm sau trong thời bình một vụ thảm sát kinh hoàng lại xảy ra tại một xã thuộc thủ đô Hà Nội. Công an "nhân dân" cố sát nhân dân trong một cuộc tranh chấp đất đai.
Nhà cầm quyền Mỹ và quân đội Mỹ đã nhìn nhận lỗi lầm. Còn đảng Cộng sản Việt Nam và nhà cầm quyền bao giờ lên tiếng trả lại sự thật và công lý cho nhân dân xã Đồng Tâm. Nhân dân đang chờ câu trả lời minh bạch của một chế độ luôn tự xưng là chế độ "cùa dân, do dân và vì dân".
17.01.2020