Trần Quốc Việt (Danlambao) - Lời giới thiệu: Gần đến ngày tưởng niệm 90 năm (17/6/1930-17/6/2020) ngày các bậc anh hùng Quốc Dân Đảng bị chém ở Yên Báy chúng tôi trân trọng đăng bản dịch trích từ tác phẩm “Việt Nam” của nhà báo Pháp Louis Roubaud. Ông đã chứng kiến từng người một bình thản đi đến máy chém. Mười ba bậc anh hùng này đã hô vang “Việt Nam”. Ông xúc động mãnh liệt và kể lại sự kiện bi hùng trong tác phẩm tựa đề “Việt Nam”. Lần đầu tiên tại Pháp hai tiếng “Việt Nam” được dùng để nói về An Nam thuộc địa của Pháp.
Chúng tôi chân thành cảm ơn một người bạn văn muốn ẩn danh ở Pháp đã dịch ra tiếng Việt và cảm ơn một người bạn Mỹ đã dịch ra tiếng Anh. Qua bản gốc tiếng Pháp và hai bản dịch tiếng Việt và tiếng Anh này chúng tôi hy vọng những người Việt trong và ngoài nước biết đến các bậc anh hùng đã bỏ mình vì nước vào rạng sáng ngày 17 tháng 6 năm 1930. Tiếng hô vang “Việt Nam” vẫn còn vang vọng bên tai và trong lòng chúng ta muôn đời.
*
Louis Roubaud - Việt Nam
Người dịch ẩn danh * Từ "Việt" là tên gọi một tộc trong trăm tộc, theo thần thoại, lập ra Đế quốc An Nam. Việt có nghĩa là Tổ quốc.
Việt cũng có nghĩa là "ở dưới đó, ở xa tận dưới đó" và nhắc nhở cuộc di dân lập quốc ở phía cực nam của nước Tàu.
Người ta nói “Việt Nam” (phía Nam ở xa) thay vì nói “An Nam” (phía Nam bình yên).
Xóa bỏ từ Trung Hoa "an", có nghĩa "bình yên, ổn định", là một cách phủ nhận ký ức về kẻ chinh phục xưa và không chấp nhận sự chiếm đóng của giặc xâm lăng.
Việt Nam! Việt Nam! Tổ quốc phía Nam! Tổ quốc phía Nam!... Mười ba lần tôi nghe tiếng hét đó trước máy chém ở Yên Báy. Mười ba người bị kết án tử hình, kẻ trước người sau, chỉ cách đoạn đầu đài 2 thước, đã hô lớn “Việt Nam” .
Louis Roubaud - Viet Nam
Translation by Robert Charles Dolan * "Viet", which is the name of one of the 100 legendary founding families of the empire of Annam, expresses the idea of homeland (or motherland).
It also means "over there, in the distance" and recalls the exodus of populations that settled to the far south of China.
We say "Viet Nam" (distant south) rather than "Annam" (peaceful south).
The elimination of the Chinese word "an", signifying "peaceful or pacified", is a protest against the memory of the former conqueror and against the acceptance of the conquest.
Viet Nam! Viet Nam!... Homeland of the South! Homeland of South!... 13 times I heard this cry in front of the guillotine of Yen Bay. The 13 men sentenced to death proclaimed it, one after another, standing just 2 meters from the scaffold.
13/06/2020
