20 tháng Hai, 1978
Ai đấy đã gởi cho tôi một mẩu tin. Tôi nghĩ chắc thính giả thích nghe. Đó là Giáng Sinh theo Marx và Lenin. Tôi sẽ trở lại ngay.
Trong vài tháng này kể từ mùa lễ vừa qua tôi đã kể vài câu chuyện về Giáng Sinh trong chương trình phát thanh này và nhờ vậy tôi nhận lại một câu chuyện cũng về Giáng Sinh. Hay có lẽ nhờ buổi phát thanh về Ukraine. Dù lý do gì chăng nữa, tôi cũng cảm ơn về tin này.
Khi Ukraine còn tự do và không bị Sô Viết đô hộ, Giáng Sinh tất nhiên là ngày lễ tôn giáo như ở thế giới Tây Phương. Một bài hát Giáng Sinh được ưa thích ở Ukrain là "Nova Radist Stala" - "Tin Mừng Đã Đến Với Chúng Ta". Một người Ukraine hiện nay dạy ở Đại học Utah đã viết bài báo về sự thay đổi về Giáng Sinh dưới chế độ cộng sản, ít nhất như trong trường hợp bài hát này.
Vào thời tự do tốt đẹp ấy người dân Ukraine hát những lời ca này: "Tin mừng trước đây chưa từng có đã đến. Trên hang đá một vì sao sáng bên trên máng cỏ soi sáng thế gian, nơi Đức Mẹ đồng trinh hạ sinh Đức Chúa Jesus, mặc áo quần nhà nghèo như con nông dân. Những người chăn cừu cùng đàn cừu quỳ quanh Chúa hài đồng vinh danh Người. Hôm nay chúng con cầu xin Đức Vua chúng con, chúng con cầu nguyện Người ban hạnh phúc và niềm vui đến gia đình này."
Tất nhiên bây giờ điều này không còn thích hợp và cũng không được cho phép dưới chế độ cộng sản. Tuy nhiên các đồng chí vẫn còn hơi ngại chưa dám cấm đoán hẳn. Họ quyết định cho phép bài hát lưu hành sau khi sửa lại lời. Thực ra họ cung cấp cho người Ukraine hai lời của bài hát ấy mà cả hai lời người ta nói thực sự không bao giờ có thể nào lọt được vào danh sách những bản nhạc nổi tiếng ở Ukraine.
Đây là lời nhạc thứ nhất: "Tin mừng trước đây chưa từng có đã đến. Sao đỏ năm cánh chiếu sáng rực rỡ thế giới." Hãy lưu ý họ chỉ thay đổi một câu trong lời nhạc ấy - nhưng hãy chờ xem tiếp.
"Bàn thờ đã tan tành và tất cả vua chúa đã sụp đổ, vinh quang giờ thuộc về nhân dân lao động, về những người chăn cừu và thợ cày! Vinh quang thuộc về ông chủ nhà và bà chủ nhà xinh đẹp. Cầu mong những người trong nhà chỉ biết đến hạnh phúc. Cầu mong cả gia đình họ, đặc biệt con họ, lớn lên khỏe mạnh và hạnh phúc để chống lại bọn nhà giàu."
Quý vị biết con cái chúng ta có thể hát lời nhạc ấy ở trong lớp học mà không bị quở trách. Lời thứ hai hơi khiêu khích hơn, mặc dù họ rút câu chuyện Giáng sinh xuống còn hai dòng thay vì bốn dòng.
"Tin mừng trước đây chưa từng có đã đến, vì sao tự do chờ đợi bao lâu nay giờ chiếu sáng bầu trời tháng Mười." (Nếu quý vị không biết chuyện gì đã xảy ra vào tháng ấy, cuộc cách mạng Nga diễn ra vào tháng Mười.) "Nơi xưa kia vua chúa sống và tầng lớp quý tộc của họ mọc rễ, thì ngày nay là nơi của những người chân chất - nơi vinh quang của Lenin bay cao."
Những lời nhạc chế này khiến nhân dân Ukraine ở bên trong và bên ngoài Bức Màn Sắt phẫn nộ đến mức họ đặt thêm lời nhạc mới của riêng họ. Họ hát lời nhạc ấy của họ nhưng cẩn thận không ghi chúng vào những sách nhạc.
Lời ấy như sau: "Chúng con cầu nguyện Chúa, hôm nay chúng con cầu nguyện Chúa ban cho chúng con tự do, trao trả lại niềm vinh quang cho Mẹ Ukraine của chúng con!" Tôi đoán tất cả chúng ta đều hy vọng lời cầu nguyện ấy của họ sẽ được đáp lại.
Đây là Ronald Reagan. Cảm ơn quý vị đã lắng nghe.
Nguồn:
Dịch từ tác phẩm "Reagan, In His Own Hand" của Kiron K.Skinner, Annelise Anderson,và Martin Anderson, nhà xuất bản Simon & Schuster.
Bản tiếng Việt:
