VNCH-Ngọc Trương (Danlambao) - Chỉ còn hai tuần nữa là Tết, Tết Mậu Tuất 2018 rơi vào tháng hai, 2018. Năm mươi năm trước, ngày 30 tháng giêng 1968, CS Bắc Việt và VC ở các địa phương miền Nam Việt Nam đồng loạt tấn công trong ngày Tết, vi phạm hưu chiến, hy vọng tạo sự bất ngờ hòng xâm chiếm và lật đổ chính phủ VNCH.
CS được học tập tuyên truyền: miền Nam rất nghèo nàn và yếu kém về quân sự. Khi tổng tấn công, dân miền Nam sẽ "nổi dậy" ủng hộ. Trong quân đội VNCH, binh sĩ sẽ "đảo ngũ" nổi lên bắt và giết các sĩ quan, cấp chỉ huy...
Chiến sự xây ra, quân CS mới biết rõ: dân miền Nam không ưa CS, dân chúng bỏ chạy về phía quân lực VNCH.
Tàn sát ở miền Trung, nhất là ở Huế là tội ác của Hồ Chí Minh và bè lũ Hà Nội không thể che giấu được.
Xin bạn đọc cùng tôi dành một chút thời gian để tưởng niệm các chiến sĩ QLVNCH, đồng bào đã bỏ mình trong trận chiến này.
Bài dịch dưới đây là quan điểm của một nhà văn, nhà báo ngoại quốc, không hẳn giống như quan điểm của người Việt. Xin nêu lên, để bạn đọc tham khảo.
Chúng tôi muốn biết: Tổng tấn công Tết trong chiến tranh Việt Nam - ai thắng
May 14, 2016
Heather Fishel - VNCH-Ngọc Trương dịch 2018.01.30
Heather Fishel, cây viết tự do cộng tác với nhiều tạp chí khác nhau, tác giả viết về những đề tài vừa mang tính cách thông tin, vừa được độc giả quan tâm.
Bài viết về chiến cuộc Tết Mậu thân 1968, đăng trên War history online.
Xin cống hiến bạn đọc cái nhìn từ bên ngoài Việt Nam.
Vào giờ cuối buổi chiều tối ngày 30 tháng 1 năm 1968, năm mới đã bắt đầu. Hàng năm, Tết được hoan hỷ đón chào, không phải chỉ đơn thuần một năm mới, mà còn báo hiệu sự khởi đầu mới mẻ cho người dân Việt.
Khi lính tráng đổ xô về các doanh trại của Mỹ, bom và tiếng súng nổ như mưa trút xuống tòa Đại sứ Hoa Kỳ, vô số lính bị bắt hoặc bị bắn hạ, cuộc tấn công Tết Mậu Thân vào chiều tối ngày đó báo hiệu chiến cuộc ở Việt Nam đã chuyển hướng.
Quân đội, cảnh sát chiến đấu trên đường phố 1968.
Cho đến nay, tấn công Tết Nguyên đán đầu năm 1968 được coi là một trong những nỗ lực quân sự lớn nhất của chiến tranh Việt Nam, Việt cộng và Bắc Việt cầm đầu thành công cuộc tấn công bất ngờ.
Thời kỳ chiến tranh Việt Nam gây nhiều tranh luận đáng kinh ngạc trong lịch sử Mỹ và Việt Nam, cuộc chiến Tết Mậu Thân chỉ tạo thêm phức tạp cho câu chuyện và thời điểm của chiến tranh.
Mãi đến ngày nay, vẫn còn tranh luận về việc quân đội nào thực sự đã thắng trong cuộc tổng tấn công, phía nào nắm quyền kiểm soát khi không còn yếu tố bất ngờ.
Ai giành được danh hiệu chiến thắng sau cùng cuộc tổng công kích Tết Mậu Thân?
Bắc Việt có đo lường được những thiệt hại và phá hoại như họ mong muốn?
Hay quân đội Hoa Kỳ và Nam Việt Nam đánh giá rằng đã chiến thắng?
Các địa điểm CS tấn công lúc Tết Mậu thân 1968.
Cuộc tấn công khi Tết bắt đầu, nỗ lực quân sự đã kéo dài quá khỏi một đêm. Khởi đầu với một loạt tấn công bất ngờ, quân Bắc Việt thảo kế hoạch và phát động cuộc tấn công đại quy mô.
Tình thế bất lợi và nguy hại xảy ra lẹ làng: khi cuộc tấn công toàn lực bắt đầu vào sáng ngày 31 tháng 1, Hoa Kỳ và Nam Việt Nam không thành lập được một tuyến phòng vệ rộng rãi, Bắc Việt tung 80.000 quân vào hơn 100 thị trấn. Bối rối vì bị tấn công bất ngờ, lực lượng chống cộng mất ngay kiểm soát ở một số địa phương và thành phố quan trọng.
Yếu tố bất ngờ đạt lợi thế lớn, quân Bắc Việt tấn công không ai biết trước và cũng không được báo động trước, chúng tự do gây thiệt hại lớn và khủng bố nghiêm trọng trước khi đối thủ kịp đối phó.
Chỉ trong vòng vài giờ, Việt Cộng đã vây hãm các cứ điểm phòng vệ quan trọng ở miền Nam - lúc đó an ninh phòng thủ rất yếu ớt.
Dân chúng bỏ chạy ra khỏi khu vực giao tranh.
Tuy nhiên, cuộc tổng công kích không đạt hiệu quả; mặc dù cuộc tấn công khởi đầu kéo dài sáu giờ, nhưng cuối cùng tỏ ra không hữu hiệu về lợi thế quân sự trong phạm vi rộng lớn của chiến tranh của Việt Nam.
Thay vào đó, quân Bắc Việt và giới cầm đầu của chúng phát giác ra rằng tấn công mạnh mẽ, bất ngờ lại là dấu hiệu của thảm họa sắp xảy ra vào những tháng sau đó.
Dù quân đội Hoa Kỳ và Nam Việt Nam tạm thời bị choáng váng trong tình trạng bất động, nhưng không dễ bị đánh bại như nhiều người tin.
Trên thực tế, những tổn thất rất ngắn ngủi - trong vài ngày, hai đồng minh đã tái phối trí và trả đũa cuộc tấn công bất ngờ này.
Ngay sau đó, quân Mỹ và quân đội miền Nam Việt Nam giành lại kiểm soát các thành phố bị mất. Hai quân đội này nhanh chóng khai triển chiến thuật phòng thủ, chống trả lại quân Bắc Việt và gây nhiều thương vong cho đối phương.
Trong suốt hai tháng tiếp theo, được coi là một phần của chiến dịch tấn công Tết Mậu Thân, Bắc Việt đã bị tước bỏ tất cả những gì họ chiếm được trong những giờ đầu tiên của ngày 30 tháng Giêng.
Khi kết thúc chiến dịch Mậu thân, quân Bắc Việt đã bị đánh bật ra khỏi các trọng điểm quân sự ở miền Nam, không còn giữ được những vị trí then chốt chúng đã xâm chiếm lúc đầu.
Việt cộng bị bắn hạ.
Tuy thế, không phải lúc nào mọi việc cũng suôn sẻ, dù lực lượng Hoa Kỳ và Nam Việt Nam đã tái chiếm mọi cứ điểm bị Bắc Việt tấn công trước đó, những ai ở hải ngoại xa xôi nghe hoặc xem (radio/tv) phóng sự đều không biết rằng các lực lượng nói trên đạt được thành công- khán/thính giả không nghe/thấy để biết rằng dù với những tổn thất trước đó, các lực lượng chiến đấu đã tái chiếm nhanh chóng như thế nào.
Thay vào đó, truyền thông ở Hoa Kỳ chỉ nói về thành công của quân Bắc Việt, chiếu lại cảnh doanh trại bị cháy, sự đổ nát ở các thành phố, và tòa đại sứ Hoa kỳ bị tàn phá. Hậu quả, dư luận ở Mỹ tin rằng đã mất tất cả Việt Nam.
Kiểu trình bày có hại về cuộc tấn công Tết Mậu Thân, đưa đến việc giới lãnh đạo Hoa Kỳ quyết định rút quân khỏi Nam Việt Nam và để mặc miền Nam sụp đổ..
Sử gia James J. Wirtz nhận xét về tấn công Tết Mậu Thân:
"Một sự kiện long trời lở đất khiến đầu óc rối loạn, đã làm thay đổi kế hoạch chiến tranh".
Dù quân Bắc Việt đặt nhiều hy vọng vào cuộc đột kích của năm mới, chúng không đạt thắng lợi bất ngờ như mong muốn - chiến trường vẫn không thay đổi, mọi cố gắng của quân CS đều bị chận đứng nhanh chóng.
Chúng thành công chỉ riêng trong lãnh vực: ý chí của Hoa Kỳ và dân chúng Mỹ.
Khi Bắc Việt sửa soạn kế hoạch tấn công, mục tiêu của họ là buộc quân đội Hoa Kỳ phải thay đổi chiến lược, phải giảm bớt chiến tranh và từ bỏ hy vọng.
Tấn công vào ngày Tết 1968 khiến dân Mỹ tin rằng không thể chấm dứt những tổn thất ở Việt Nam, chiến lược của CS xem ra có hiệu quả.
Sau trận đánh, dân chúng thu dọn nhà cửa đổ nát ở Chợ Lớn.
Sau khi chiến tranh kết thúc, Tết Mậu Thân vẫn được lịch sử thế giới nhớ tới lâu dài: đó là chiến dịch quân sự lớn nhất suốt chiến tranh Việt Nam, hàng trăm thành phố bị tấn công, trong số đó nhiều nơi là thủ phủ quan trọng.
Cho đến nay, sau hơn bốn thập niên Hoa kỳ rút quân khỏi Việt Nam, bỏ mặc miền Nam chiến đấu một mình, thế giới vẫn còn chia rẽ: ai thật sự là kẻ thắng cuộc trong trận chiến Tết Mậu Thân?
Theo lịch sử, cuộc đột kích bất ngờ này không tạo ra sự khác biệt nào trong cuộc chiến - Bắc Việt phải trả một giá cao về sau chờ số thương vong và cả việc giành được lãnh thổ .
Tuy nhiên, vì dư luận dân chúng Mỹ là yếu tố sau cùng khiến giới lãnh đạo Hoa Kỳ bắt đầu nỗ lực để rút quân ra khỏi Việt Nam, có thể nói Bắc Việt thắng (về mặt tâm lý).
Nếu như tổng công kích Tết không làm thay đổi ý kiến dân chúng Mỹ về chiến tranh, chiến cuộc Việt Nam có thể kéo dài rất nhiều ngày và nhiều tháng.
Cuộc tấn công Tết Mậu Thân không là chiến thuật của chiến trường; nó lại đạt được về chiến thuật tâm lý.
Người dịch:
_______________________________
Tham khảo:
