Bà Hoa khai nhận thường mua dầu phế thải nguồn gốc từ các công ty chế biến thực phẩm, nhà hàng qua một số đầu mối, trung bình 2-3 tấn mỗi tháng, với giá 7.000-10.000 đồng/kg rồi lắng lọc, bán lại cho những người có nhu cầu với giá 12.000-15.000 đồng/kg. Bà Hoa còn bán dầu cho ba công ty để xuất khẩu làm thức ăn gia súc, làm dầu bôi trơn và làm xà phòng với tổng khối lượng hơn 90 tấn...
TT - Cục Cảnh sát phòng chống tội phạm về môi trường (cơ quan đại diện
phía Nam - C49B) vừa kết thúc chuyên án bóc gỡ các hoạt động mua bán,
tái chế và tái sử dụng dầu thực vật đã qua sử dụng.
 |
| Sơ đồ một tuyến mua bán dầu ăn phế thải - Ảnh: CTV - Đồ họa: Vĩ Cường |
Chuyên án này được C49B lập từ năm 2010. Qua hơn một
năm theo dõi, ban chuyên án đã xác định hàng loạt tổ chức, cá nhân trên
địa bàn các tỉnh Đồng Nai, Bình Dương và TP.HCM vi phạm các quy định của
pháp luật về an toàn vệ sinh thực phẩm (ATVSTP) và bảo vệ môi trường
trong quá trình kinh doanh, tái chế, sử dụng dầu thực vật.
Xe dầu chui lọt... hải quan
Tháng 6-2010, Công ty TNHH CMT (trụ sở tại Q.Bình
Thạnh, TP.HCM) nhập khẩu 1.800 tấn dầu thực vật từ Công ty Wilmar
Trading (Malaysia), vận chuyển về cảng K10 Nhà Rồng - Khánh Hội, khai
báo nhập để sản xuất xuất khẩu sang Campuchia. Lô hàng chưa được làm thủ
tục hải quan, chưa có bản công bố chất lượng sản phẩm và giấy chứng
nhận đủ điều kiện ATVSTP nhưng Công ty TNHH CMT vẫn vận chuyển đưa ra
thị trường tiêu thụ.
Ngày 10-6-2010, khi C49B phát hiện, có 29 lượt xe bồn với gần 638 tấn dầu thực vật được chuyển ra khỏi cảng.
Do có dấu hiệu móc ngoặc giữa Công ty TNHH CMT với các
công chức hải quan, C49B đã chuyển hồ sơ cho Cơ quan cảnh sát điều tra
Bộ Công an (C46B) điều tra. Sau đó C46B kết luận giữa các công chức bộ
phận giám sát cảng thuộc Chi cục hải quan cảng Sài Gòn khu vực II với
Công ty TNHH CMT không có hành vi móc ngoặc buôn lậu, đưa nhận hối lộ
nên thông báo để Cục Hải quan TP.HCM kiểm điểm trách nhiệm cán bộ.
Cục Hải quan TP.HCM ra quyết định xử phạt hành chính
tổng cộng 20 triệu đồng và buộc Công ty TNHH CMT truy nộp 3,2 tỉ đồng,
tương đương giá trị lượng dầu thực vật đưa ra tiêu thụ trái phép.
Từ lô hàng “lọt cửa” hải quan này, C49B mở rộng điều
tra và phát hiện thêm ba doanh nghiệp kinh doanh dầu thực vật khác có
hành vi vi phạm về ATVSTP và bảo vệ môi trường, gồm: doanh nghiệp tư
nhân Thịnh Phát (P.16, Q.8, TP.HCM), Công ty TNHH sản xuất thương mại
Thiên Lý Mã (P.Bình Hưng Hòa, Q.Bình Tân), Công ty TNHH hương liệu thực
phẩm Đại Nam (P.Tân Thành, Q.Tân Phú). Kết quả phân tích các mẫu dầu
thực vật của các doanh nghiệp có nhiều thành phần, chỉ tiêu vượt hàm
lượng cho phép về ATVSTP.
Các “đầu nậu” mua bán
Sau khi bóc gỡ đường dây tiêu thụ dầu nhập khẩu không đúng thủ tục hải
quan và không đảm bảo ATVSTP, tháng 3-2011 một mũi khác của chuyên án
phối hợp với thanh tra Sở Y tế TP.HCM và Chi cục ATVSTP tỉnh Đồng Nai
phanh phui hàng loạt vi phạm của các doanh nghiệp, hộ kinh doanh liên
quan đến việc mua bán, tái chế, sử dụng dầu thực vật phế thải để chế
biến thực phẩm.
Cụ thể, tại cơ sở mua bán, tái chế dầu thực vật do bà
Nguyễn Thị Kim Hoa làm chủ ở xã Tân Thới Nhì, huyện Hóc Môn, C49B tìm
thấy 34 phuy dầu phế thải đã được tái chế.
Bà Hoa khai nhận thường mua dầu phế thải nguồn gốc từ
các công ty chế biến thực phẩm, nhà hàng qua một số đầu mối, trung bình
2-3 tấn mỗi tháng, với giá 7.000-10.000 đồng/kg rồi lắng lọc, bán lại
cho những người có nhu cầu với giá 12.000-15.000 đồng/kg. Bà Hoa còn bán
dầu cho ba công ty để xuất khẩu làm thức ăn gia súc, làm dầu bôi trơn
và làm xà phòng với tổng khối lượng hơn 90 tấn.
Kiểm tra tại Công ty TNHH TM-DV Mai Trang (P.10, Q.Tân
Bình), C49B phát hiện 156 can dầu thực vật phế thải cùng hai bồn inox
bên trong chứa khoảng 7,6 tấn dầu thực vật phế thải. Đại diện công ty
khai mua số dầu phế thải này từ các nhà hàng, công ty trên địa bàn
TP.HCM (như Thiên Lộc, Nam Kha, Sóng Biển, Hoàng Long...) và một số
người mua bán dạo với khối lượng 150-200kg/ngày, giá 6.000-7.000 đồng/kg
và bán lại với giá 12.000 đồng/kg.
Theo thống kê, tổng số dầu phế thải công ty mua và bán
ra thị trường (không rõ mục đích sử dụng) từ năm 2000 đến nay khoảng 540
tấn.
Kiểm tra tại Công ty TNHH Bạch Hồng Vân (P.Tân Biên, TP
Biên Hòa, tỉnh Đồng Nai), C49B cũng phát hiện trong kho còn chứa khoảng
13 tấn dầu đã qua sử dụng. Đối chiếu các chứng từ cho thấy công ty mua
bán loại dầu này trong năm 2010 lên đến 30 tấn.
“Rất nhỏ so với thực tế”
Ban chuyên án lần theo các đường dây mua bán và tìm đến
tận điểm đích là các cơ sở dùng dầu thực vật phế thải để chế biến thực
phẩm.
Tại TP.HCM, C49B kiểm tra đồng loạt ba cơ sở chế biến
hành phi trên địa bàn huyện Hóc Môn và huyện Củ Chi. Ông Lê Văn Trọng,
chủ cơ sở chế biến hành phi tại xã Tân Thới Nhì (huyện Hóc Môn) khai
nhận mua dầu từ doanh nghiệp tư nhân Thịnh Phát (Q.8) và cơ sở Sơn Diệu
(P.2, Q.6) với tổng khối lượng hơn 675 tấn.
Bà Nguyễn Thị Hường, chủ cơ sở hành phi tại xã Tân Phú
Trung (huyện Củ Chi), khai nhận mua dầu phế thải từ Công ty Mai Trang và
Công ty TNHH TM-DV Hoàng Nga (Q.Tân Bình) tổng cộng khoảng 135 tấn. Dầu
phế thải sau khi dùng chiên hành xong được bán trở ngược cho Công ty
Mai Trang với giá 3.000 đồng/kg.
Trong khi đó chủ cơ sở Đặng Kim Thanh (cũng ở xã Tân
Phú Trung, Củ Chi) khai nhận mua dầu phế thải từ một doanh nghiệp ở Q.12
(giao dịch qua điện thoại) mỗi tháng 30 can loại 25kg, với khối lượng
tổng cộng khoảng 45 tấn. Dầu phế thải dùng xong cũng được bán lại cho
Công ty Mai Trang.
Thượng tá Đặng Văn Tốt cho biết kết quả từ chuyên án
cho thấy việc mua bán, tái chế và sử dụng dầu ăn phế thải vào mục đích
chế biến thực phẩm đang diễn ra trên diện rộng và có chiều hướng ngày
càng gia tăng, trong khi các cơ quan chức năng chưa kiểm soát được chất
lượng, ATVSTP đối với các sản phẩm đầu ra.
Theo thống kê, chuyên án đã khảo sát 12 công ty, doanh
nghiệp, phát hiện gần 2.000 tấn dầu phế thải được tiêu thụ trên thị
trường để chế biến thực phẩm. “Đây chỉ là trong khuôn khổ chuyên án, tôi
tin con số này rất nhỏ so với thực tế đang diễn ra” - ông Tốt nói.
*
Trung Quốc bắt 32 người tái chế lậu “dầu ăn ống cống”
Công an Trung Quốc hôm qua thông báo đã bắt giam 32 người, tịch thu 100 tấn dầu, được chế biến từ dầu phế thải từ ống cống nhà hàng ăn, sắp được tung ra thị trường. Loại dầu này chiếm khoảng 10% khối lượng dầu tiêu thụ hàng năm tại Trung Quốc.
Giới khoa học nói dầu này có thể gây ung thư.
Chiến dịch truy bắt đường dây pha chế dấu ăn cũ đã được tiến hành một năm sau khi báo chí chính thức báo động có cả một hệ thống phân phối và tiêu thụ dầu ăn cũ lấy từ “ống cống nhà hàng”.
Theo Bộ công an Trung Quốc, sau khi thu thập thông tin vào tháng 3 năm nay, họ đã mở cuộc điều tra kéo dài 4 tháng và cuối cùng phát hiện được 6 địa điểm cung cấp dầu ăn chế biến.
Hơn 100 tấn dầu đã bị thu giữ trong các vụ bố ráp tại khắp 14 tỉnh. Một số nhà khoa học nói dầu này có thể gây ung thư.
Đường dây này hoạt động trong địa bàn 3 tỉnh, gồm Chiết Giang ở miền đông Trung Quốc, Tứ Xuyên và Quý Châu ở vùng tây nam từ năm 2009 đến nay.
Mượn danh nghĩa chế biến “nhiên liệu sạch”, nhóm gian thương này mua lại dầu ăn phế thải mà các quán ăn đổ ra cống, sau đó họ biến chế thành “dầu ăn” rồi bán ra thị trường.
Theo các chuyên gia Trung Quốc, đã có từ 2 triệu đến 3 triệu tấn dầu chế biến này được tiêu thụ hàng năm tại Trung Quốc, chiếm khoảng 10% thị trường.
Tuy nhiên, không ai rõ là tại Trung Quốc có bao nhiêu đường dây gian thương tương tự như nhóm 32 người mới bị bắt và tệ nạn lừa đảo này có từ năm nào.
Các vụ bê bối về thực phẩm bị ô nhiễm đã báo động cho công chúng Trung Quốc trong những năm gần đây.
Trong vụ nghiêm trọng nhất trong năm 2008, các sản phẩm sữa bột trộn với hóa chất công nghiệp melamine làm ít nhất 6 trẻ sơ sinh tử vong và gần 300.000 trẻ bị mắc bệnh.
Chính quyền Trung Quốc cho biết là đã tăng cường biện pháp kiểm soát vệ sinh, nhưng rất khó diệt trừ được hiện tượng làm ăn gian trá này, vì lợi nhuận rất lớn.
Nhật Mai
Theo BBC, AFP
*
Trung Quốc: Phóng viên điều tra vụ chế dầu ăn từ dầu thải bị ám sát
Một cơ sở chế dầu ăn từ dầu thải bị phát hiện tại Bắc Kinh ngày 2/8/2010 - AFP
Tú Anh (RFI) - Phóng viên Trung Quốc Lý Tường (Li Xiang) bị đâm hơn một chục nhát dao đã thiệt mạng vào sáng sớm hôm qua 19/09/2011. Có lẽ ông bị trả thù, sau phóng sự điều về vụ gian thương gom dầu phế thải từ ống cống các nhà hàng rồi tái tạo thành dầu ăn bán ra thị trường.
Theo AFP, công an Trung Quốc cho biết nhà báo Lý Tường, 30 tuổi, đã bị đâm hàng chụt nhát dao vào rạng sáng hôm qua. Báo Trịnh Châu buổi chiều cho biết thêm là ông Lý Tường bị giết, sau khi ông cùng bạn bè tham dự một buổi ca nhạc Karaoke trở về. Máy vi tính cầm tay của nạn nhân cũng bị cướp.
Cảnh sát mở cuộc điều tra theo hướng vụ án « giết người cướp của » nhưng cũng không loại trừ giả thuyết ông bị trả thù.
Nhà báo Lý Tường, sắp cưới vợ vào tháng 10, đã theo dõi cuộc điều tra cho đài truyền hình Lộ Dương, tỉnh Hà Nam về tai tiếng dầu ăn lấy từ ống cống.
Cảnh sát đã bắt tổng cộng 32 người trong tổ chức bất lương này và tịch thu hơn 100 ngàn tấn dầu đã được biến chế chờ tung ra thị trường.
Hơn 3 triệu tấn dầu độc hại này đã được bán cho người tiêu dùng.
Hai ngày sau khi công an thông báo tin này, trên trang blog cá nhân ngày 15/09/2011, nhà báo Lý Tường cũng đã đề cập đến tai tiếng này.
Tại Trung Quốc, đã từng xảy ra nhiều vụ phóng viên bị giết chết khi điều tra các vụ bê bối.
