Trong đợt thanh tra hoạt động quản lý, sử dụng lòng lề đường, vỉa hè vừa qua của Thanh tra Bộ Giao thông Vận tải, các đơn vị chức năng “phát hiện” ra một nghịch lý là 99% số vụ xử phạt hành chính của lực lượng TTXD cấp quận, phường tại TPHCM lại là đối với các hành vi vi phạm thuộc lĩnh vực… giao thông.
Đặc biệt, việc thanh tra xử phạt của lực lượng TTXD quận, phường tồn tại nhiều sai phạm như xử phạt không đúng thẩm quyền, lập biên bản thiếu chặt chẽ và chưa chính xác, nhầm lẫn giữa người lập biên bản và tổ chức lập biên bản, nhầm lẫn giữa người lập biên bản với lực lượng phối hợp, nhầm lẫn về dẫn chiếu hành vi vi phạm, áp dụng sai điều khoản khi ban hành quyết định xử phạt, tạm giữ phương tiện vi phạm nhưng không ban hành biên bản và quyết định tạm giữ…
Công việc chủ yếu của TTXD quận, phường lại là… giữ gìn trật tự đường phố (ảnh minh họa: Tuổi trẻ)
Cụ thể, tại quận 1, Thanh tra Bộ đã kiểm tra ngẫu nhiên 204 hồ sơ vi phạm do lực lượng TTXD quận lập biên bản thì trong đó có đến 100 hồ sơ vi phạm dừng, đổ xe sai quy định; 103 hồ sơ trông giữ phương tiện sai phép, không phép và chỉ có 1 hồ sơ chiếm dụng lòng lề đường, hè phố.
Trong đó lại có đến 24 hồ sơ xử phạt vi phạm trật tự giao thông đô thị do Phó chánh TTXD quận xử phạt. Theo kết luận của Thanh tra Bộ thì việc xử phạt này là không đúng thẩm quyền theo nghị định 34/2010/NĐ-CP của Chính phủ. UBND quận 1 và Sở Xây dựng cũng đã có văn bản yêu cầu chấm dứt việc lực lượng TTXD xử phạt không đúng thẩm quyền.
Theo quyết định số 89/2007/QĐ-TTg của Thủ tướng Chính phủ khi cho phép xây dựng thí điểm lực lượng TTXD cấp quận, phường tại Hà Nội và TPHCM thì TTXD cấp quận, phường có chức năng giúp Chủ tịch UBND cấp quận, phường thực hiện công tác thanh tra, các nhiệm vụ, quyền hạn về quản lý trật tự xây dựng trên địa bàn.
Tuy nhiên, khi quyết định thành lập TTXD quận, phường, UBND các quận tại TPHCM đều ban hành quy chế hoạt động riêng cho lực lượng này. Trong đó giao thêm cho lực lượng này nhiều nhiệm vụ khác như kiểm tra, lập biên bản các hành vi vi phạm về vệ sinh môi trường; trật tự lòng lề đường, nơi công cộng…
Tại TPHCM, lực lượng TTXD quận, phường hiện nay được thành lập trên cơ sở tổ chức lại các đội quản lý trật tự đô thị quận - huyện và tổ quản lý trật tự đô thị phường - xã - thị trấn đã có trước đó. Chính vì vậy, hầu như các thành viên đều không đủ tiêu chuẩn bổ nhiệm thanh tra viên. Hiện lực lượng TTXD cấp quận, phường tại TPHCM có khoảng 2.700 người nhưng chỉ có 1 người được bổ nhiệm thanh tra viên.
Do đó, có nhiều ý kiến cho là nên đổi tên lực lượng này vì chỉ có 1 thanh tra mà dùng tên thanh tra cho cả lực lượng hàng ngàn người là không hợp lý. Vả lại, nhiệm vụ của lực lượng này chủ yếu lại là quản lý trật tự giao thông đô thị, vệ sinh môi trường và thu lệ phí nên cái tên TTXD là chưa phù hợp.
Tùng Nguyên
