Ngô Nguyệt Hữu - Cuối tháng 8-2016, ông Lê Phước Vũ - ông chủ của Tập đoàn tôn Hoa Sen được chấp thuận cho đầu tư tại bãi biển Cá Ná (Ninh Thuận) một tổ hợp công nghiệp. Điểm nhấn của tổ hợp công nghiệp này là nhà máy sản xuất thép có giá trị đầu tư 10,6 tỷ USD (quy đổi là 230.000 tỷ tiền Việt) với sản lượng dự tính 16 triệu tấn / năm.
Theo công bố của ông Lê Phước Vũ, nếu dự án này gây ô nhiễm môi trường thì ông sẽ giao toàn bộ tài sản của ông áng chừng 4.000 tỷ cho Chính phủ để khắc phục. Một cá nhân có tài sản 4.000 tỷ và dự án 230.000 tỷ là sự chênh lệch khủng khiếp, nhưng không hiểu sao dự án vẫn được thông qua.
Kiểu như Ngô Nguyệt Hữu có 1 triệu đồng tiền mặt nhưng được chấp nhận cho trúng gói thầu xây dựng có giá 13 tỷ vậy. Tiền đâu, từ từ Hữu sẽ kêu gọi sau.
Điều ngạc nhiên là nhà máy sản xuất thép của ông Lê Phước Vũ sử dụng công nghệ lò cao, một công nghệ mà Formosa mang từ Cao Hùng (Đài Loan) sang Hà Tĩnh vừa qua. Một công nghệ được đánh giá là vô cùng lạc hậu, tốn điện năng...
Quan trọng hơn, mặc dù đang thực hiện đánh giá tác động môi trường từ dự án này, nghĩa là chưa có bất cứ phản biện, kết luận nào từ Hội đồng Khoa học nhưng UBND Tỉnh Ninh Thuận cùng Bộ Công thương vẫn hân hoan chào đón nhà máy thép của ông Lê Phước Vũ.
Đây là sự hân hoan hết sức vội vàng, thậm chí có phần tăng động, hồn nhiên và ấu trĩ. Bởi trước đó, bài học về Formosa đã cho chúng ta thấy những ảnh hưởng của môi trường như thế nào về việc xả thải từ nhà máy thép.
Để tạo điều kiện cho nhà máy thép, Ninh Thuận đã mở toang cánh cửa ưu đãi cho ông Lê Phước Vũ, như: giao toàn bộ 1.500 ha mặt bằng sạch, tức nhà nước chi toàn bộ tiền giải phóng mặt bằng, hạ tầng điện, nước... Hoa Sen Group được miễn thuế thu nhập trong 4 năm kể từ khi có thu nhập chịu thuế. 9 năm tiếp theo, mức thuế thu nhập chỉ là 5%. Thời gian còn lại của dự án, mức thuế thu nhập là 10%. Miễn hoàn toàn tiền thuê đất trong 70 năm...
Thật lòng tôi không hiểu vì sao một dự án với nhiều bất cập như thế này, nhưng tiếng nói phản biện của báo giới là cực kỳ yếu kém, nếu không muốn nói chỉ thuần đưa tin.
Mặc cho trước đó, Công ty Cổ phần Chứng khoán Sài Gòn trong một báo cáo đã phân tích để trả lời cho câu hỏi, “Liệu Hoa Sen có thực sự có thể thực hiện toàn bộ các kế hoạch đề ra hay không.
Và câu trả lời là, với nguồn vốn chính dự kiến là vốn vay, lưu ý rằng tỷ lệ nợ/vốn chủ sở hữu của công ty là 1,3 lần, công ty không thể tăng vay nợ đáng kể.