Dân cà phê Gia Lai (Danlambao) - Tám mươi phần trăm dân số Việt Nam sống bằng nghề nông, tài sản của nông dân tuy ít ỏi nhưng là cơ ngơi của cả một đời người. Cái cơ ngơi ấy nó lại gắn liền với đất đai, một tài sản thuộc chủ sở hữu khác là Nhà nước, vì thế người nông dân không thể nào an tâm với cái tài sản mà mình gây dựng. Và thực tế có không ít những người đã lâm vào cảnh “đắng cay” khi bị ông chủ đất đai là Nhà nước đòi lại đất.
Lại một người nữa bị cảnh “đắng cay” là anh ba Tâm, dân trồng cà phê ở Gia Lai. Khi Nhà nước khởi công xây dựng tuyến đường điện 500 kV thứ ba băng qua núi rừng Tây Nguyên thì cũng là lúc vườn cà phê của anh bị cột điện cắm vào. Cái cột điện là cột néo góc nên có đến ba cái cột cao như ba ngọn tháp, chễm chệ chiếm đến cả một sào đất vườn cà phê đang kinh doanh của anh.
Lần này anh bị rủi ro nặng, Nhà nước có đền bù nhưng thực chất là có “đền” mà chẳng có “bù”. Anh than thở nói: giá thị trường hiện nay là sáu trăm triệu một héc ta vườn cà phê, một sào vườn cà phê của anh trị giá đến sáu mươi triệu đồng. Nhà nước đền cho anh có một nửa giá trị tiền là ba mươi triệu đồng. Anh cho biết, Nhà nước chỉ đền bù cho anh giá trị cây cà phê anh trồng với giá ba trăm ngàn đồng một cây, còn đất là đất nông nghiệp, Nhà nước thu hồi mà chẳng có đền… một xu
Anh nói: họ chỉ nói theo luật đất đai mà chẳng đếm xỉa gì đến luật dân sự, đền bù là việc dân sự nên căn cứ theo luật dân sự thì mới đúng. Khi người bị hại chứng minh được giá trị thiệt hại thì bên gây hại phải bồi thường đúng giá trị thiệt hại đó. Giá trị thiệt hại của anh là số tiền anh đã bỏ ra mua mảnh đất đó của người khác trước khi anh trồng xuống cây cà phê. Hợp đồng anh mua đất là hợp pháp và có sự chứng nhận của chính quyền hẳn hoi. Vậy nên số tiền anh bỏ ra mua đất là tài sản của anh đã được Nhà nước xác nhận, nay Nhà nước làm thiệt hại tài sản ấy thì cớ sao lại chẳng đền bù cho anh?
Nếu đất đai thuộc sở hữu Nhà nước thì: là của Nhà nước nên dân không được mua bán với nhau, còn khi đã công nhận cho dân mua bán chuyển nhượng với nhau, người dân đã bỏ tiền ra mua đất thì nó trở thành tài sản của dân, Nhà nước có lấy tài sản của dân thì phải đền bù cho dân, chứ ai lại cướp không như thế!
Nhà nước căn cứ luật đất đai lấy không đất trồng cà phê của dân, dân căn cứ luật dân sự để đòi được đền bù tiền đã bỏ ra mua đất. Luật đất đai đang trái với luật dân sự, Nhà nước xử theo luật nào đây?
Cái luật nào mà người dân không đồng ý nhưng đất vườn vẫn cứ bị ủi để xây dựng đường dây 500 kV, còn tiền thì, nếu dân không lấy thì Nhà nước chuyển sang tạm giữ và “để lâu cứt trâu hóa bùn” thì người dân nào dám cả gan mà không đi nhận tiền
Câu cuối cùng: Nhà nước đang áp dụng luật nào để đền bù cho dân đây? Phải chăng đó là… luật rừng???-!!!