Trọng (Danlambao) - Chưa bao giờ mà vấn đề bảo vệ quyền lợi công nhân được bàn luận và hưởng ứng rộng rãi như hiện nay, nhu cầu thành lập những công đoàn độc lập đại diện cho người lao động từ đó cũng trở nên rất cấp bách. Cách đây 6 năm, những điều mà hôm nay chúng ta nói đến đã được ba thanh niên trẻ thực hiện trong những điều kiện hết sức khó khăn và nguy hiểm lúc bấy giờ.
Nhóm ba người bạn gồm Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, Đoàn Huy Chương đã dấn thân để biến ước mơ thành sự thật, đó là việc xây dựng một tổ chức đại diện cho giới lao động Việt Nam. Hậu quả mà những con người tiên phong mở đường ấy phải chịu đựng là từ 7 đến 9 năm tù nghiệt ngã. Họ đã hy sinh tuổi xuân đẹp nhất cho dân tộc và chưa biết còn có thể sống được đến ngày mãn hạn tù hay không.
*
Khi các cuộc đình công chống Trung Quốc mau chóng bùng phát thành bạo lực không thể kiểm soát, người dân cả nước bỗng phải giật mình chất vấn: Tổng Liên đoàn Lao động Việt Nam có còn đại diện cho giới công nhân, hay chỉ là một tổ chức ăn hại?
Sự phản bội của đảng cộng sản đối với ‘đội ngũ tiên phong’ gây ra một khoảng trống lớn trong các hoạt động bảo vệ quyền lợi công nhân, khiến tình trạng mâu thuẫn trở nên ngày càng gay gắt. Dù vậy, lãnh vực công nhân vẫn luôn bị chế độ toàn trị tự cho mình cái quyền độc tôn.
Giữa lúc Biển Đông đang bên bờ vực chiến tranh, TPP là con đường duy nhất giúp nhà cầm quyền CSVN thoát khỏi cuộc khủng hoảng chính trị toàn diện, hay ít nhất có thể thoát khỏi sự thần phục vô điều kiện đối với Trung Quốc.
Cái giá phải trả cho giấc mộng TPP cũng buộc giới cầm quyền VN phải tôn trọng quyền tự do thành lập nghiệp đoàn lao động. Điều kiện này mở ra một cơ hội chưa từng có đối với những người mong mỏi thay thế và lấp đầy khoảng trống trong lãnh vực bảo vệ quyền lợi công nhân.
Những ‘cú hích’ mạnh mẽ tạo ra nhiều tiếng nói đòi hỏi phải có một công đoàn độc lập tại Việt Nam. Cuộc họp hôm 5/6 tại chùa Liên Trì đã dẫn đến thành quả chung của 18 tổ chức, hội đoàn cùng đồng thanh tuyên bố ủng hộ hoàn toàn công đoàn độc lập do chính công dân Việt Nam thành lập và điều hành.
Sau cuộc ‘Diên Hồng’ chưa từng có của Xã hội Dân sự, chắc chắn sẽ phải có thêm rất nhiều nỗ lực để hiện thực hóa giấc mơ về một công đoàn độc lập hoạt động hiệu quả và thực sự đại diện cho giới công nhân Việt Nam.
Cách đây 6 năm, một cô gái 23 tuổi đã biến những giấc mơ này thành hiện thực. Đỗ Thị Minh Hạnh và những người bạn của cô đã cho ra đời Phong Trào Lao Động Việt vào ngày 29/10/2008. Vào thời điểm bấy giờ, đây là một nỗ lực phi thường giữa lúc hiểm nguy ngặt nghèo.
Tuổi trẻ nhiệt huyết
Đỗ Thị Minh Hạnh sinh năm 1985 tại Di Linh, Lâm Đồng. Từ bé, những chuyến theo mẹ công tác trong Hội Chữ Thập Đỏ khiến Hạnh có những quan sát khác hẳn với bạn bè cùng lứa tuổi, trong cô bé Hạnh luôn tràn ngập tình yêu thương và mong muốn giúp đỡ mọi người.
Bác Minh - mẹ Hạnh cảm thấy vô cùng hạnh phúc và tự hào khi chứng kiến sự trưởng thành của con gái út. Thế nhưng, một biến cố lớn đã ập đến gia đình vào năm 18 tuổi, Hạnh bị công an bắt vì một tội danh mang tên ‘phản động’. Những đợt khủng bố liên tiếp của CA nhắm vào bà mẹ thương con khiến bác Minh nhiều lần gục ngã vì sợ con gái bị bỏ tù.
Thương mẹ, Hạnh hứa sẽ chuyên tâm lo học hành. Dù vậy, nhiều đêm nước mắt cô chảy dài, hình ảnh những dân oan kêu cứu vô vọng giữa dòng xe tấp nập Sài Gòn khiến Hạnh không thể ngồi yên.
Đỗ Thị Minh Hạnh - thiên thần của giới công nhân và những dân oan thấp cổ bé họng
Một ngày, khi không còn nước mắt để khóc, Hạnh bắt đầu hành động. Cô âm thầm đến hỗ trợ người dân mất đất và công nhân bị bóc lột.
Thời gian này, Hạnh vẫn phải vừa học vừa làm, nhờ vậy có nhiều cơ hội tiếp xúc với giới công nhân và hiểu thêm về tình cảnh bi đát của họ. Hạnh bắt đầu ấp ủ giấc mơ giúp công nhân tạo nên sự thay đổi và có đủ khả năng đòi hỏi quyền lợi chính đáng của mình.
Năm 2008, phong trào dân chủ Việt Nam bị đàn áp khốc liệt, hàng chục nhà hoạt động bị bỏ tù. Đỗ Thị Minh Hạnh đi đến một quyết định lớn trong cuộc đời: từ bỏ một công việc lương cao và tạm rời xa ghế nhà trường, cô muốn dành toàn bộ thời và công sức để dấn thân bảo vệ quyền lợi người lao động.
Biến ước mơ thành hiện thực
Đối với một cô gái 23 tuổi, tham gia vào lãnh vực hoàn toàn mới lạ như bảo vệ quyền lợi người lao động là một công việc đầy gian truân và nguy hiểm.
Trước Hạnh, hai nhà hoạt động khác là anh Đoàn Huy Chương và Trần Quốc Hiền đã bị chế độ CS kết án nhiều năm tù giam chỉ sau một thời gian ngắn cho ra đời Hiệp Hội Đoàn Kết Công Nông Việt Nam. Sự trả thù mạnh tay đối với những nhà hoạt động bảo vệ quyền công nhân luôn là một rào cản rất lớn.
Bắt đầu với những bước đi chập chững, Đỗ Thị Minh Hạnh bằng sự quyết tâm và lòng chân thành đã giúp nhiều người vượt qua sự sợ hãi ban đầu. Điện thoại của cô bắt đầu nhận nhiều các cuộc gọi từ công nhân gọi đến.
Việc ngày càng nhiều, đôi chân Hạnh không khi nào ngơi nghỉ, có khi sáng ở khu công nghiệp Đồng Nai, chiều đã có mặt trong các dãy nhà trọ tồi tàn ở Long An. Có lần, Hạnh đã gần như ngất xỉu vì thiếu ngủ.
Việc ngày càng nhiều, đôi chân Hạnh không khi nào ngơi nghỉ, có khi sáng ở khu công nghiệp Đồng Nai, chiều đã có mặt trong các dãy nhà trọ tồi tàn ở Long An. Có lần, Hạnh đã gần như ngất xỉu vì thiếu ngủ.
 |
| Nguyễn Hoàng Quốc Hùng - thanh niên đầy hoài bão |
Những cố gắng âm thầm của Hạnh đã tạo nên nhiều thành quả bước đầu, một số công nhân hiểu rõ hơn về quyền lợi chính đáng của mình và đã mạnh mẽ lên tiếng. Việc làm của Hạnh cũng giúp cô có được nhiều người ủng hộ hơn, trong đó có anh Nguyễn Hoàng Quốc Hùng - một thanh niên can đảm và đầy lý tưởng.
Đỗ Thị Minh Hạnh và Nguyễn Hoàng Quốc Hùng ảnh hưởng nhiều từ ông Trần Ngọc Thành - chủ tịch Ủy ban Bảo vệ Người Lao Động và cũng là một nhà hoạt động công đoàn kỳ cựu tại Ba Lan. Ông Trần Ngọc Thành từng là đảng viên đảng cộng sản Việt Nam, sau khi chứng kiến cuộc cách mạng Đông Âu với vai trò của Công đoàn Đoàn kết Ba Lan, ông Thành tuyên bố vứt thẻ đảng và tham gia đấu tranh.
Ông Trần Ngọc Thành là người đã hy sinh cả cuộc đời và gia sản để đấu tranh giành quyền lợi cho người lao động Việt Nam. Giống như hầu hết các thành viên của Ủy ban Bảo vệ Người Lao Động, ông Trần Ngọc Thành và hai người bạn trẻ Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng cùng có chung một ước mơ sẽ thành lập một công đoàn độc lập đại diện cho giới công nhân lao động tại Việt Nam.
Những ước mơ lớn gặp nhau, ngày 29/10/2008, Phong Trào Lao Động Việt ra đời với sự hình thành các nhóm công nhân âm thầm hoạt động trên nhiều khu công nghiệp.
Nhu cầu phát triển phong trào công nhân khiến Hùng và Hạnh ngày càng hăng hái dấn thân, mặc dù điều kiện hết sức khó khăn và thường xuyên đối mặt với các mối nguy hiểm.
Từ một cô gái xinh đẹp, chỉ sau vài tháng Hạnh trở nên đen đúa vì nắng gió, khuôn mặt xanh xao vì làm việc quá sức và ăn uống thiếu chất. Tài sản duy nhất của Hạnh là chiếc xe máy Tàu cũng đã bị bán đi để có chi phí đi lại và làm việc.
Hạnh luôn tin tưởng rằng, không ai đơn độc trên con đường chính nghĩa. Thực vậy, sau quãng đường không ngừng nghỉ, hai bạn đã nhận được sự giúp đỡ nhiệt thành của những người bạn đồng hành mới, trong đó có anh Đoàn Huy Chương.
 |
| Đoàn Huy Chương - người đấu tranh không mệt mỏi |
Đoàn Huy Chương là người sáng lập Hiệp hội Đoàn kết Công nông Việt Nam, bị chế độ CS bắt giam và kết án 18 tháng tù. Giữa năm 2008, Chương ra khỏi tù mang theo nhiều chứng bệnh nặng, bên cạnh nỗi lo cơm áo gạo tiền của người trụ cột gia đình.
Đoàn Huy Chương mang hình ảnh của một người chiến sỹ phục quốc, ngọn lửa tranh đấu nhiệt huyết trong anh không bao giờ tắt. Bất chấp việc bị công an quản chế và theo dõi gắt gao, Chương vẫn bí mật liên lạc và tham gia làm việc cùng hai bạn Hùng, Hạnh.
Một điều có lẽ ít ai biết là vào năm 2009, sau khi vượt thoát sự theo dõi dày đặc của lực lượng công an, Đoàn Huy Chương một mình băng rừng vượt suối theo đường bộ và bí mật đến Thái Lan. Tại đây, Chương được một nhà hoạt động Miến Điện huấn luyện và hướng dẫn các kỹ năng tổ chức, hỗ trợ công nhân đình công, đấu tranh đòi quyền lợi chính đáng.
Trở về Việt Nam mang theo những kiến thức học được, nhóm Hạnh - Hùng - Chương tiếp tục hăng say làm việc và đã đạt được những thành quả ngoài sức tưởng tượng. Sự tham gia hưởng ứng của giới công nhân nhiều tỉnh thành cùng sự hỗ trợ của Ủy ban Bảo vệ Người Lao Động đã giúp Phong Trào Lao Động Việt có những bước đi vững chắc.
Nỗ lực không mệt mỏi của nhóm Hạnh - Hùng - Chương giúp giới công nhân mạnh mẽ đấu tranh đòi hỏi quyền lợi chính đáng. Nhiều cuộc đình công nổ ra từ từ Sài Gòn cho đến Trà Vinh, trong đó cuộc đình công tại nhà máy Mỹ Phong là một trong nhiều thành quả mà Phong Trào Lao Động Việt đạt được.
Để có được hình ảnh sau cùng là cuộc đấu tranh của hơn 10 ngàn công nhân Trà Vinh, ngoài những nỗ lực vượt trội, ba người bạn trẻ Hạnh - Hùng - Chương đã phải đánh đổi bằng mồ hôi, máu xương và những tháng năm tù đày nghiệt ngã.
Vụ đình công tại Nhà máy Mỹ Phong
Trên thực tế, nhóm Hạnh - Hùng - Chương đã làm được nhiều việc rất đáng trân trọng và lớn lao hơn nữa. Tuy nhiên, do thời điểm chưa cho phép nên bài viết này chỉ xin kể lại vụ việc tại nhà máy Mỹ Phong như một ví dụ điển hình về hoạt động của ba bạn trẻ chúng ta.
Nhà máy giày da Mỹ Phong là công ty có vốn 100% của Đài Loan, với 2 chi nhánh cùng đặt tại Trà Vinh, tổng cộng có khoảng 11.000 công nhân.
Đầu năm 2010, tại đây liên tục xảy ra nhiều trường hợp chuyên gia Trung Quốc, Đài Loan chửi bới, đánh đập lao động Việt Nam. Công nhân nữ bị chuyên gia nước ngoài ném giày vào mặt gây thương tích, số khác bị chửi bới, xúc phạm bằng cách phải chui xuống gầm bàn để nhặt những lô giày mà các chuyên gia này vừa ném đi. Nhiều trường hợp bị ngất xỉu vì làm việc quá sức...
Mặc dù tình trạng vi phạm quyền lợi người lao động tại nhà máy Mỹ Phong diễn ra hết sức nghiêm trọng và đều diễn ra trước mặt cán bộ công đoàn nhà máy, nhưng phía công đoàn vẫn tỏ ra vô cảm.
Cuối tháng 1/2010, trước tết nguyên đán 2 tuần, ban giám đốc công ty Mỹ Phong ngang nhiên ăn chặn tiền lương và thưởng tết của công nhân, điều này đã tạo nên làn sóng bất bình trong công ty. Một số người đã nhờ công đoàn nhà máy can thiệp, nhưng đáp lại vẫn là những cái lắc đầu vô cảm. Trên thực tế, các cán bộ công đoàn đều nhận tiền từ nhà máy Mỹ Phong, nên họ đứng về giới chủ và bỏ mặc công nhân.
Nhận được lời cầu cứu của một số anh chị em công nhân, ba bạn Hạnh - Hùng - Chương lập tức có mặt. Sau khi lắng nghe chia sẻ và hiểu nguyện cọng của giới công nhân, các bạn đã giải thích để những người lao động hiểu được quyền lợi chính đáng của mình. Đồng thời, một kế hoạch đấu tranh bằng cách đình công nhanh chóng được mọi người hưởng ứng.
Các yêu sách đòi hỏi quyền lợi chính đáng gửi lên lập tức bị ban giám đốc nhà máy Mỹ Phong vứt vào sọt rác. Căng thẳng giữa người lao động và giới chủ ngày một gia tăng. Thông tin về kế hoạch đình công bị bại lộ bởi sự trà trộn của cán bộ công đoàn.
Để ngăn chặn đình công, giới chủ công ty đã yêu cầu lực lượng bảo vệ và công an chi viện, đóng chốt ngay tại nhà máy. Đồng thời, để không cho công nhân tập trung, ban giám đốc ra lệnh khóa kín cổng các phân xưởng, ngăn cách mọi liên lạc. Hành động này khiến một số công nhân nữ bị nhốt đã ngộp thở dẫn đến ngất xỉu. Sự phẫn nộ ngày một gia tăng nhưng chưa ai dám đứng lên kêu gọi đấu tranh.
Công nhân nhà máy Mỹ Phong (Trà Vinh) đình công đòi quyền lợi
Ngày 28/01/2010, ba thanh niên trong màu áo công nhân đã vượt thoát hàng rào công an, bảo vệ dày đặc để xuất hiện bên trong nhà máy đúng vào giờ nghỉ. Ba thanh niên này chính là Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng và Đoàn Huy Chương. Lời kêu gọi đình công đấu tranh ngay lập tức vang lên và nhận được sự hưởng ứng mạnh mẽ, dẫn đến những cuộc đình công kéo dài liên tiếp trong nhiều ngày.
Đáp lại, ban giám đốc ra lệnh khóa chặt cổng các phân xưởng nhằm không cho công nhân ra ngoài. Việc đóng kín cổng đã khiến 16 nữ công nhân ngất xỉu do ngộp thở, buộc lòng các công nhân phải phá cổng để đưa những người ngất xỉu đi cấp cứu.
Liên đoàn lao động tỉnh Trà Vinh liền xuất hiện tạo dựng hiện trường đập phá giả nhằm vu khống cuộc đình công. Hai công nhân tham gia đình công bị giám đốc và bảo vệ công ty bắt giữ, sau đó giao nộp cho công an. Hành động này như đổ dầu vào lửa, sự phẫn nộ leo thang có nguy cơ dẫn đến tình trạng mất kiểm soát.
Nhóm Hạnh - Hùng - Chương đã kiên trì giải thích và nhận được sự hưởng ứng của nhiều công nhân. Cuộc đình công diễn ra có tổ chức và giúp ngăn chặn được một số hành động thiếu kiềm chế như đập phá máy móc, nhà xưởng...
Sau 3 ngày đình công liên tiếp, ban giám đốc nhà máy Mỹ Phong đã buộc phải xuống nước, chấp thuận yêu sách cả thiện mức lương. Do là thời điểm gần tết, nhiều công nhân cần tiền để lo cho gia đình nên đã tỏ ý muốn quay trở lại làm việc. Bầu không khí phân vân bắt đầu xuất hiện trong giới công nhân.
Đỗ Thị Minh Hạnh và các bạn cô cho rằng, việc chấp nhận chế độ lương bổng cho công nhân chỉ là giải pháp đối phó của công ty, và đây không phải là mục đích cao nhất của cuộc đình công. Cho dù tăng lương, nhưng giới chủ công ty vẫn tiếp tục xúc phạm, hành hung người lao động như trước thì vẫn chưa thể giải quyết được vấn đề.
Lập tức, một kế hoạch khác được nhóm Hạnh - Hùng - Chương gấp rút thực hiện ngay trong đêm.
Truyền đơn tại nhà máy Mỹ Phong, Trà Vinh
Ngày 31/1 và 1/2/2010, xung quanh nhà máy Mỹ Phong xuất hiện hàng ngàn truyền đơn kêu gọi tiếp tục đình công, đấu tranh cho những công nhân bị đuổi việc trước đó, đòi hỏi thành lập công đoàn do chính công nhân bầu ra, yêu cầu công ty phải tôn trọng nhân phẩm người lao động... Những truyền đơn này sau đó đã được truyền tay đến rất nhiều người, khiến những công nhân đang quay trở lại làm việc cũng lập tức nghỉ việc để tham gia cuộc đình công.
Lần đầu tiên sau năm 1975, tại Việt Nam xuất hiện một cuộc đình công mà người lao động mạnh mẽ yêu cầu trách nhiệm của giới công đoàn, đòi hỏi phải được tôn trọng nhân phẩm và đấu tranh cho những công nhân khác. Một cuộc đình công với thái độ rõ ràng và tinh thần đoàn kết rất cao.
Chính điều này đã khiến phía công ty tỏ ra lúng túng khi bắt đầu xuống nước đối thoại với công nhân. Ngay cả khi phía công ty chấp nhận yêu sách về lương bổng cũng không thể khiến các cuộc đình công chấm dứt. Đòi hỏi được tôn trọng nhân phẩm là điều kiện tiên quyết để người lao động quay trở lại làm việc.
Thậm chí, lực lượng hỗn hợp gồm công an, Liên đoàn lao động cùng đại diện giới chức Trà Vinh phải vất vả kéo đến can thiệp nhưng vẫn không giải quyết được tình hình.
Cuối cùng, sau 7 ngày đình công liên tục, phía công ty buộc lòng phải đáp ứng hoàn toàn các yêu sách được đưa ra, công nhân nhà máy Mỹ Phong mới bắt quay trở lại làm việc.
Cuộc đình công của hàng vạn công nhân Mỹ Phong đã thành công vang dội, gây được sự ảnh hưởng tích cực đối với công nhân các nhà máy lân cận. Tuy nhiên, sự thành công quá lớn của một cuộc đình công có kỷ luật đã khiến lực lượng công an huy động lực lượng truy tìm 3 người đứng sau tổ chức.
Trả thù nghiệt ngã
Năm 2010, nhà cầm quyền CSVN rầm rộ chuẩn bị đại lễ Nghìn năm Thăng Long cùng với việc gia tăng đàn áp nhân quyền. 16 nhà hoạt động bị kết án và bỏ tù chỉ vì thể hiện lòng yêu nước, lên tiếng đòi tự do dân chủ.
Phong trào Lao Động Việt gồm Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, Đoàn Huy Chương cùng nhiều người khác lên kế hoạch rải truyền đơn mang tên “Lời Kêu gọi Ngàn Năm Thăng Long”, cảnh báo họa xâm lăng Trung Quốc, kêu gọi nhân dân đứng lên đấu tranh đòi dân chủ nhân quyền cho Việt Nam.
Liên tục nhiều ngày trong dịp tết Canh Dần năm 2010, hàng trăm ngàn truyền đơn “Lời Kêu gọi Ngàn Năm Thăng Long” được phát tán khắp Sài Gòn, Đồng Nai và các tỉnh lân cận. Riêng trong sáng ngày 9/2/2010, truyền đơn xuất hiện tràn ngập tại các quận Tân Bình, Bình Tân, Tân Phú, Bình Chánh, Quận 10… Nhiều nơi, truyền đơn trắng xóa cả tuyến đường.
Bộ công an Việt Nam lập tức ban hành công điện khẩn cấp truy nã, bằng mọi giá phải bắt nhóm ba bạn Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, Đoàn Huy Chương.
Ngày 11/02/2010, công an bắt giữ anh Đoàn Huy Tâm, anh trai của Đoàn Huy Chương, đồng thời bắn tin với gia đình sẽ thả anh Tâm nếu Chương ‘chịu ra đầu thú’. Sau khi thông báo tình hình gửi lời chia tay đến với Hùng và Hạnh, ngày 13/02/2010, Chương trực tiếp đến cơ quan công an để cứu anh trai và bị bắt mất tích từ đó.
Đỗ Thị Minh Hạnh trước khi bị bắt
Sau khi Chương bị bắt, Hạnh và Hùng biết rằng sắp đến lượt mình. Hạnh dành những ngày ít ỏi còn lại để trở về Di Linh chăm sóc mẹ, còn Hùng vẫn tiếp tục đi khắp các tỉnh rải truyền đơn.
Trong những ngày sau cùng, Hạnh tâm sự với bạn bè rằng “Ước gì có thêm thời gian, mình sẽ làm được nhiều việc hơn cho đất nước”, khi ấy không ai hiểu điều chị nói.
Ngày 23/02/210, Hạnh bị công an bắt và đánh đập dã man tại Di Linh. Khi cơ quan công an áp giải Hạnh về nhà lục soát, dù đã bị còng tay, nhưng cô vẫn tiếp tục bị đánh bởi những cú đấm vào đầu và mặt.
Khuôn mặt be bét máu của con gái lúc bị công an bắt đã khiến bà Minh - mẹ Hạnh vô cùng hoảng sợ. Nhiều tháng trời, bạn bè Hạnh không thể liên lạc với gia đình. Người mẹ ấy không muốn bạn bè con gái mình bị liên lụy, bà không muốn bất cứ ai phải chịu trận đòn thù tương tự như những gì con bà phải chịu đựng. Đến nay, mỗi khi nhớ lại trận đòn kinh hoàng của công an đối với Hạnh, khuôn mặt bà Minh lại ràn rụa nước mắt.
Vài tiếng sau khi Hạnh bị bắt, lúc rạng sáng ngày 24/02, công vây bắt Nguyễn Hoàng Quốc Hùng khi anh đang rải truyền đơn tại Đồng Nai. Ngay đêm hôm đó, Hùng bị công an đánh đập và tra khảo hết sức tàn nhẫn. Hùng bị biệt giam suốt 8 tháng trời, gia đình không được tiếp xúc.
Ngày 26/10/2010, phiên tòa sơ thẩm không luật sư, không báo chí được mở ra tại Tòa án Nhân dân tỉnh Trà Vinh. Nhân chứng có mặt tại phiên tòa hôm ấy là một công nhân Mỹ Phong từng bị đuổi việc vì tham gia đình công.
Trước khi áp giải đến tòa, công an đã đe dọa và ép buộc anh công nhân này phải tố cáo nhóm Hạnh Hùng Chương, và phải khai theo những gì soạn sẵn. Dù vậy, khi đến phần xét hỏi, anh công nhân liền phản bác bản cung, anh một mực nói rằng Chương đến giúp anh ta tìm một công việc tốt hơn tại Sài Gòn, ngoài ra không nói bất cứ điều gì bất lợi cho Chương.
Người công nhân này sau đó quay sang mỉm cười, gật đầu chào Chương. Rồi anh đưa mắt nhìn về những viên công an đang bừng bừng nổi giận, anh công nhân sẵn sàng đón nhận tất cả sự trả thù sắp giáng xuống cho gia đình.
Nguyễn Hoàng Quốc Hùng bị kết án 9 năm tù giam.
Người ngồi ghế là Đoàn Huy Chương bị kết án 7 năm tù giam
Người ngồi ghế là Đoàn Huy Chương bị kết án 7 năm tù giam
Tại tòa, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng trông nhợt nhạt và tiều tụy với những bước đi mệt mỏi. Hùng lên tiếng tố cáo việc bị CA bức cung và tra tấn, thậm chí suýt bị nguy hiểm đến tính mạng. Anh hổn hển nói từng câu khó nhọc, nhưng chưa dứt lời thì chiếc micro bị cắt.
Phiên tòa diễn ra chóng vánh và kết thúc với một bản án nặng nề cho cả ba bạn. Nguyễn Hoàng Quốc Hùng bị kết án 9 năm tù giam, Đỗ Thị Minh Hạnh và Đoàn Huy Chương bị kết án 7 năm tù giam. Cả ba bạn trẻ đều không nhận tội, không xin khoan hồng.
Cuối phiên xử, để tạm biệt hai bạn, Hạnh cười rất tươi và nói lớn: “Anh Hùng, anh Chương ơi. Em hát cho hai anh nghe nha”. Rồi cô cất tiếng hát bài “Tiễn bạn lên đường” ngợi ca tình bạn lúc chia tay. Giọng cô trong trẻo, thánh thót vang lên giữa phiên tòa ô nhục của chế độ. Đoàn Huy Chương hát theo những câu điệp khúc. Nguyễn Hoàng Quốc Hùng dù không còn hơi sức nhưng vẫn nở nụ cười hạnh phúc trên khuôn mặt nhợt nhạt, lần đầu tiên anh cười kể từ lúc bị lôi đến phiên tòa với hai công an kè kè sốc nách.
Khi Chương vừa hát xong thì anh liền bị đánh và lôi đi. Hạnh cũng bị lôi ra xe, một viên công an cầm dùi cui đánh vào gáy cô, rồi một người khác nắm tóc đập đầu vào thành xe nhiều lần. Nguyễn Hoàng Quốc Hùng còn lại chút hơi tàn cố hét lớn “Đả đảo cộng sản” trước khi anh bị đánh gục ngay tại chỗ.
Trong tù, cả ba bạn trẻ tiếp tục bị trả thù và hành hạ vô cùng nghiệt ngã. Trong một lần gặp vợ, Đoàn Huy Chương đã bật khóc và xin lỗi vợ, anh nói không biết còn có thể sống được đến ngày ra tù hay không. Còn Đỗ Thị Minh Hạnh đã bị điếc hoàn toàn phần tai trái sau nhiều lần bị công an đánh vào đầu, một bên ngực của cô teo cứng lại - dấu hiệu của bệnh ung thư vú. Gia đình Hạnh đã nhiều lần yêu cầu được đưa đi khám chữa bệnh, nhưng phía trại giam không hề đáp ứng.
Ước mơ nối tiếp ước mơ
 |
| Đỗ Thị Minh Hạnh - thiên thần trong ngục tối |
Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, Đoàn Huy Chương vẫn luôn tiếp tục đấu tranh trong những hoàn cảnh hết sức khó khăn, thậm chí có thể bị nguy hiểm đến tính mạng. Tinh thần dấn thân của cả ba bạn là tấm gương và nguồn cảm hứng mãnh liệt cho những người đấu tranh ở trong và ngoài nước.
Dù buộc phải lui vào hoạt động bí mật, Phong trào Lao Động Việt vẫn tiếp tục ước mơ còn dang dở của ba bạn Hạnh - Hùng - Chương.
Nhiều hoạt động như phát tờ rơi, hướng dẫn quyền lao động, đình công có tổ chức... trong những năm vừa qua đều mang dấu ấn của 3 người bạn trẻ tiên phong mở đường.
Nhiều hoạt động như phát tờ rơi, hướng dẫn quyền lao động, đình công có tổ chức... trong những năm vừa qua đều mang dấu ấn của 3 người bạn trẻ tiên phong mở đường.
Bên ngoài, Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động gồm bà Ca Dao, các ông Nguyễn Đình Hùng, Đoàn Việt Trung, Nguyễn Tánh, Trần Ngọc Thành… đã bí mật đưa mẹ Hạnh là bà Trần Thị Ngọc Minh sang Châu Âu, bắt đầu chiến dịch vận động quốc tế đòi trả tự do cho Đỗ Thị Minh Hạnh và tất cả các tù nhân lương tâm tại Việt Nam.
 |
| Mỗi lần nhắc đến con, bà Minh đều bật khóc Ảnh: Huỳnh Minh Tú |
Ngày 17/1/2014, một đại hội được tổ chức tại Thái Lan đã công khai tuyên bố thành lập Liên Đoàn Lao Động Việt Tự Do, gọi tắt là Lao Động Việt. Đây là một liên minh với sự tham gia của 4 tổ chức, gồm: Công Đoàn Độc Lập Việt Nam, Hiệp Hội Đoàn Kết Công Nông Việt Nam, Phong Trào Lao Động Việt và Ủy Ban Bảo Vệ Người Lao Động Việt Nam.
Đại hội kỳ 1 đã bầu ông Trần Ngọc Thành giữ chức Chủ tịch, Lao Động Việt chính thức hoạt động bán công khai sau một thời gian phải bí mật. Bước đầu, Lao Động Việt đã thành lập được một số công đoàn cơ sở tại Malaysia và Việt Nam.
Sự ra đời của Lao Động Việt là nỗ lực giúp phong trào đấu tranh đòi quyền lợi của giới công nhân cả nước ngày càng mạnh mẽ, một công đoàn thực sự đại diện cho người lao động.
Cùng với xu thế thời đại, xã hội dân sự Việt Nam có những bước đi vững chãi cùng những lợi ích từ TPP mang lại đã góp phần mở ra vận hội mới cho hoạt động công đoàn độc lập tại Việt Nam. Chưa bao giờ phong trào đấu tranh cho quyền lợi người lao động được quan tâm và đòi hỏi mạnh mẽ như hiện nay. Tuyên bố chung của 18 tổ chức dân sự hôm 8/6 cũng đã ủng hộ việc phải có một công đoàn độc lập tại Việt Nam.
Trong thời gian sắp tới, cuộc đấu tranh cho quyền lợi người lao động sẽ còn rất nhiều thử thách và chông gai. TPP không phải là cây gậy thần có thể khiến chế độ toàn trị chấp nhận cạnh tranh trong các hoạt động công đoàn - lãnh vực mà đảng cộng sản tự cho mình cái quyền độc tôn thống trị. Sự trở mặt sau khi nhà cầm quyền CSVN được vào WTO và tổ chức xong hội nghị APEC hồi 2006 là những bài học còn rất gần.
Dù vậy, Đỗ Thị Minh Hạnh cùng các bạn của cô đã để lại những di sản vô cùng quý giá về tình đoàn kết, thái độ đấu tranh kiên cường và tinh thần bất khuất trước bạo quyền.
Sự đoàn kết của 4 tổ chức tạo thành Liên Đoàn Lao Động Việt Tự Do chính là sự tiếp nối ước mơ và con đường mà Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, Đoàn Huy Chương đã mở lối tiên phong.
Trong một cuộc phỏng vấn vào lúc cận kề ngày bị bắt, Đỗ Thị Minh Hạnh từng nói: “Nếu chúng ta không lên tiếng thì ai sẽ lên tiếng? Nếu chúng ta không làm thì ai sẽ làm? Và nếu như có nguy hiểm đi chăng nữa thì chúng tôi vẫn chấp nhận điều đó.”
Chấp nhận hiểm nguy, nhóm ba người bạn Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, Đoàn Huy Chương đã hy sinh những năm tháng đẹp nhất đời người để cống hiến và đấu tranh cho quyền lợi người lao động. Trong cảnh sống lao tù, cả ba vẫn trước sau như một: không nhận tội, không sợ hãi, không lùi bước.
Hôm 13/3/2014, trong ngày sinh nhật lần thứ 5 trong tù, Đỗ Thị Minh Hạnh đã nhờ ba gửi đến tất cả mọi người bức thư như sau:
“Con xin cảm ơn tất cả mọi người đã yêu thương và dành tình cảm đặc biệt cho con trong ngày sinh nhật. Thật ấm áp và hạnh phúc. Xin hẹn mọi người ngày sinh nhật 13/3/2017”.
“Xin hẹn mọi người ngày sinh nhật 13/3/2017” - Hạnh bị bắt vào năm 2010 khi 25 tuổi, đến ngày mãn hạn bản án 7 năm tù giam vào năm 2017 thì cô đã bước sang tuổi 32. Những năm tháng đẹp nhất đời người con gái trôi qua sau song sắt nhà tù.
“Xin hẹn mọi người ngày sinh nhật 13/3/2017” - lời nhắn nhủ của Hạnh gửi đến tất cả chúng ta. Hạnh không nhận tội, không xin khoan hồng và cũng không thỏa hiệp để được ra tù trước thời hạn. Cô chấp nhận ngồi tù đến khi hết án chứ không xin xỏ chế độ độc tài.
“Xin hẹn mọi người ngày sinh nhật 13/3/2017” - sợ rằng khối u trong ngực sẽ không cho phép Hạnh sống được đến ngày đó. Mặc dù dấu hiệu ung thư đã quá rõ ràng, nhưng nhà cầm quyền CSVN vẫn không để gia đình đưa Hạnh được khám chữa bệnh đúng chuyên khoa. Phải chăng, chế độ độc tài muốn trả thù Hạnh bằng cách để cô chết dần chết mòn như đã từng làm với thầy giáo Đinh Đăng Định?
Dứt khoát, công đoàn độc lập sẽ luôn phải gắn liền cuộc đấu tranh bảo vệ quyền lợi người lao động và cuộc đấu tranh đòi trả tự do cho những người tiên phong là Đỗ Thị Minh Hạnh, Nguyễn Hoàng Quốc Hùng, Đoàn Huy Chương và tất cả các tù nhân lương tâm khác. Vốn quý của dân tộc dứt khoát phải được tự do, đây cũng là điều kiện tiên quyết để đưa đất nước đến dân chủ và cường thịnh.
