Phạm Anh - Trong cái lạnh thấu xương, các em học sinh quần áo phong phanh băng qua những dãy rừng, con suối đến trường. “Có em vừa đói vừa lạnh đã ngất xỉu…”, một thầy giáo chia sẽ.
Chiếc áo mỏng manh trong cơn giá lạnh
Những đứa trẻ vùng cao Quảng Ngãi đến trường trong tiết trời buốt giá với tấm áo phong phanh. Ảnh: Phạm Anh
Đó là tình cảnh của học sinh nhiều trường vùng cao tại các tỉnh miền Trung. Nhớ hôm đi xã Trà Quân, huyện Tây Trà (Quảng Ngãi) chứng kiến các em học sinh quần áo phong phanh băng qua những dãy rừng, con suối đến trường, mặt em nào cũng tím tái mà xót trong dạ.
Thầy Huy, hiệu trưởng trường TH Trà Quân bảo, nhiều em phải lội bộ 5 km đến trường. Có em khi bước vào trường, vừa đói vừa lạnh đã ngất xỉu. "Anh em giáo viên vừa lấy cơm cho các em ăn, vừa đốt lửa giữa sân trường cho các em hơ tay, hơ chân cho đỡ lạnh".
Theo lời thầy Huy, nếu ở đồng bằng nhiệt độ là 15-16 độ C thì ở các xã vùng cao này, mùa lạnh năm nay vào ban đêm thường ở dưới 10 độ, có hôm 5 độ. Đồng bào ở trong xã và nhiều xã khác bây giờ cũng có người mua được mền để đắp trong mùa lạnh, nhưng chủ yếu vẫn là những tấm chăn chiên mỏng dính. Lâu nay, họ chống lạnh bằng cách đốt lửa ở giữa nhà, rồi cả nhà quay chân vào bếp lửa để ngủ.
Từ trường TH Trà Quân bước ra, chúng tôi co ro trong 3 lớp áo. Vậy mà mấy em nhỏ ở đây chỉ có cái áo phong phanh, phơi cái bụng to tím ngắt ra ngoài. Miệng em nào cũng cười, nụ cười héo hắt như những đợt gió hanh khô lạnh lẽo...
Đốt lửa để qua cơn rét
"Ô! Bọn mình biết lấy tiền đâu mà mua mền ấm đắp ngủ. Tối đốt đống lửa lên cho chắc, chứ không làm sao chịu cho lạnh cho được", co ro trong chiếc áo lạnh màu vàng nhạt, đã rách tươm, Hồ Văn Hùng, người Kor ở thôn 3, xã Trà Thủy, huyện Trà Bồng, Quảng Ngãi bảo.
Chống lạnh bằng cách đốt lửa sưởi ấm là giải pháp phổ biến khi còn thiếu quần áo ấm, chăn mền... Ảnh: Phạm Anh
Không riêng gì anh, chúng tôi đi nhiều vùng miền núi, những người nghèo như anh, ai cũng gồng mình chống chọi với cái rét hết đợt này đến đợt khác ùa về.
Ngày 19.1.2011, bỗng nhiên trời nắng vàng rực rỡ. Nắng rồi! Cả người già, con nít và mấy chị phụ nữ người Kor nấu ăn trong bếp ở thôn 3, xã Trà Thủy, huyện miền núi Trà Bồng mừng rơn trong bụng. Có lẽ sắp đến tết Nguyên đán rồi, trời phải thương để đồng bào ăn tết trong nắng xuân ấm áp chứ! Ấy vậy mà mừng chưa tan, ngày 20.1, một đợt lạnh khác băng qua mấy dãy núi trước mặt, ập vào nơi này. Cả thôn không ai biết làm ăn gì, tụm năm tụm ba chui vào nhà tránh cái lạnh tái tê.
Bước vào một ngôi nhà vách gỗ, chúng tôi thấy khoảng 5 người đàn ông đang tụ tập quanh một đống lửa nhỏ ở giữa nền nhà bằng đất. Chủ nhà Hồ Văn Hùng (34 tuổi) phân trần: “Không có việc gì làm cho nhiều tiền đâu”. Đất rẫy, đất ruộng ít, muốn có tiền phải đi làm thuê cho các công trình đường sá ở đây. Có điều, mấy anh công trình đâu có mướn liên tục, khi nào họ cần thì đến kêu làm vài hôm, sau đó lại nghỉ. Vì thế nên đời sống của bà con trong thôn này đều khó khăn. "Không làm ra tiền thì biết lấy gì mua áo ấm, mền ấm để đắp vào ban đêm... Ban đêm thì đốt lửa cho đỡ lạnh thôi", Hùng nói.
Không đủ tiền mua áo ấm cho con
Có mặt tại Khoa Nhi, bệnh viện đa khoa Quảng Ngãi vào buổi sáng sớm ngày 21.1, chúng tôi chứng kiến cảnh hàng chục trẻ em nhập viện trong tình trạng khẩn cấp. Hỏi ra mới biết, tất cả là do lạnh.
Lân la hỏi chuyện một chị phụ nữ ôm chặt đứa con trai khoảng 2-3 tháng tuổi vào lòng. Chị tên là Phạm Thị Nhung, người Hre từ thôn Gò Già, xã Ba Trang, huyện Ba Tơ, vượt gần trăm km đưa con nhập viện hôm qua. Nhìn đứa con còn đỏ hỏn, chị Nhung xót xa: “Mấy bữa thấy nó ho, tưởng không sao. Chiều hôm qua, đi rẫy về, vợ chồng mình thấy nó sốt nặng, đưa xuống trung tâm y tế huyện Ba Tơ, bác sĩ ở đó cho xe cấp cứu đưa xuống bệnh viện tỉnh liền".
Đến bệnh viện tỉnh Quảng Ngãi rồi, chị Nhung chỉ có hơn trăm ngàn đồng trong tay. Biết là con không mất tiền viện phí, nhưng mình cũng phải ăn hàng ngày. Đang đói thì bà con trong bệnh viện mách cho chị Nhung biết, trong bệnh viện có bếp ăn từ thiện. Nhờ bếp ăn này, chị Nhung mới có sức bồng ẵm đứa con bé bỏng vì rét và bị viêm phổi nặng này.
"Ngoài thuốc bệnh viện, chị có mua thuốc thêm cho con không?", chúng tôi hỏi. Chị Nhung méo miệng: "Mình biết lấy tiền đâu mà mua thuốc. Còn hai đứa con ở nhà nữa...".
Ở đây vẫn còn nhiều số phận oái oăm khác. Chị Nguyễn Thị Thảo, quê ở xã Bình Hiệp, huyện Bình Sơn, mẹ của cháu Phan Thị Diễm, bệnh nhân 2 tuổi bị viêm phổi khá nặng. Chị Thảo nói rằng, vì tất bật mãi ngoài đồng, không chăm sóc con được chu đáo, nên con chị mới đổ bệnh nặng thế này. "Mà có quan tâm, gia đình em vẫn không đủ tiền mua áo đủ ấm cho con", chị Thảo nói giọng đứt quãng...
Trao đổi với chúng tôi, ông Nguyễn Tấn Phụ, trưởng khoa Nhi, bệnh viện Đa khoa Quảng Ngãi cho biết một trong những nguyên nhân khiến số lượng trẻ em bị bệnh có chiều hướng gia tăng trong thời gian này là do bệnh nhân, người nhà bệnh nhân vừa chủ quan và do nghèo nên không có tiền trang bị đồ ấm cho con, khi tiết trời trở lạnh đột ngột, trẻ rất dễ nhiễm bệnh.
http://sgtt.vn/Thoi-su/136475/%E2%80%9CCac-em-hoc-sinh-ngat-xiu-vi-lanh-doi%E2%80%9D.html