Bản điện mật được tòa Đại sứ Hoa Kỳ ở Việt Nam gởi về Bộ Ngoại giao Hoa Kỳ ngày 10 tháng Chín năm 2009 đã cho thấy, dựa vào những nguồn tin riêng Tòa Đại sứ có được, họ đã tiên đoán khá chính xác về việc thay đổi nhân sự cho đại hội lần thứ 11 của đảng Cộng sản Việt Nam.
Hầu hết tin tức trong bản điện mật này giờ chẳng còn gì mới lạ nữa, đa số đã được đăng tải trên báo chí trong thời gian gần đây, mà DCVOnline đã trình bày cùng bạn đọc qua nhiều bản tin với nhiều nguồn khác nhau. Ở đây, DCVOnline chỉ trích một vài đoạn trình bày thêm với bạn đọc.
Đoạn 2.C: “Cả ông Nguyễn Tấn Dũng lẫn ông Trương Tấn Sang, cả hai ông không ai là người có tinh thần cải cách chính trị theo cung cách của ông Thủ tướng Võ Văn Kiệt trước đây cả. Nhưng cả hai đều có những điểm tương đồng: thực dụng, có khuynh hướng cải cách theo kinh tế thị trường, và muốn có một sự gia tăng đều đặn trong mối quan hệ với Hoa Kỳ.”
Nhận định về ông Tô Huy Rứa, bản công điện nói: “Việc ông Rứa vào Bộ Chính trị vừa phản ảnh, và cũng vừa gia tăng tính cứng rắn mà bằng chứng rõ ràng là chuyện bắt giam những nhà báo phơi bày việc tham nhũng ở PMU-18 một năm trước đây. Vai trò nào ông Rứa sẽ nắm qua việc thay đổi nhân sự ở Việt Nam sẽ cho thấy rõ ràng về chuyện nới rộng chính trị có được tiếp tục hay không, sau năm 2011, hay sẽ bị khựng lại – như hiện bây giờ (DCVOnline: đó là năm 2009).”
So sánh giữa hai người có khả năng lấy chức Tổng Bí thư Đảng trong đại hội đảng lần thứ 11, bức công điện nhận xét hai ông Nguyễn Tấn Dũng, đương nhiệm thủ tướng và ông Trương Tấn Sang, thường vụ đảng CS (DCVOnline: chỉ dưới ông Nông Đức Mạnh) là hai ứng cử viên quyền năng nhất. Kinh nghiệm, quyền lực và tiềm năng sự nghiệp hai ông hơn hẳn những người khác trong Bộ Chính trị. Ông Dũng thì nắm guồng máy chính quyền trong tay, còn ông Sang thì nắm hệ thống đảng, vì ông là người điều hành công việc hằng ngày của đảng, vì thế ông Sang cũng cố quyền lực của mình qua việc kiểm soát Ban Chấp hành Trung ương Đảng. Ông Sang được thừa nhận rộng rãi, là người nắm quyền năng chính và có tiếng nói trong tất cả mọi lãnh vực bao gồm cả kinh tế. Đoạn 7.C nói như sau:
“Gặp gỡ với đoàn đại biểu, đại diện cho các tập đoàn kỹ nghệ ở Hội đồng Thương mãi US-ASEAN hôm tháng Năm, chẳng hạn, ông Sang đã có thể trình bày ý kiến của ông một cách quyền uy, rất chi tiết và không cần nhìn vào sổ ghi chép gì hết, ông nói về nhiều chủ đề khác nhau từ chuyện hợp tác năng lượng hạt nhân trong lãnh vực dân sự cho đến giá cả điện năng để điều hoà chuyện đấu thầu và mua năng lượng. Ông Sang cũng đã can thiệp và ngăn chận – tối thiểu là tạm thời – nhiều hợp đồng bị đồn đãi là bị tham nhũng và đã gây nên nhiều sự chỉ trích công khai.”
Cũng nói về ông Trương Tấn Sang, bản điện mật (đoạn 8.C) cho rằng ông Sang trong một chừng mực nào đó đã làm ông Tổng bí thư Nông Đức Mạnh lu mờ đi, theo nguồn tin tên XXX cho hay. Nguồn tin XXX khác thì cho hay tuy ông Mạnh vẫn đang còn nắm quyền kiểm soát đảng, nhưng ông đã chuyển quyền năng cho ông Sang, và chỉ còn để ý đến chuyện nội bộ đảng mà thôi. Nguồn tin mật của Toà Đại sứ Hoa Kỳ còn cho hay là ông Sang đã đảm nhiệm nhiều trách nhiệm thường là của ông Mạnh như là Tổng Bí thư Đảng kể từ cuối năm 2009.
Bản điện mật cũng có đề cập đến chuyện tranh giành quyền lực giữa hai ông Nguyễn Tấn Dũng và Trương Tấn Sang, cũng như sự phân quyền dựa vào ba miền Nam-Trung-Bắc, DCVOnline xin được trình bày tóm tắt tiếp vào phần sau.
http://vovandung.dcvonline.net/modules.php?name=News&file=article&sid=8163
Nguồn:
(1) US embassy cables: Vietnam picks its new leaders. The Guardian, 12 January 2011
