Chính vì thế hầu hết các chuyên gia tài chính nước ngoài đều có chung bình luận về sự “quá tay” này có thể tạo nên lạm phát và triển vọng tín nhiệm nợ của Việt Nam.
Hãng tin tài chính Bloomberg dẫn lời ông Dariusz Kowalczyk, chuyên gia ngân hàng Credit Agricole CIB của Pháp tại Hồng Kông cho biết khá ngạc nhiên về mức điều chỉnh này: “Có vẻ như Việt Nam đang nỗ lực hỗ trợ xuất khẩu và tăng trưởng thay vì chống lạm phát”. Còn trên tờ Wall Street Journal, chuyên gia kinh tế Prakriti Sofat thuộc ngân hàng Barclays, cũng nói “mức độ điều chỉnh tỷ giá này là lớn hơn so với những gì mà thị trường dự báo”.
Thực tế lần điều chỉnh này là lần tăng giá mạnh nhất của USD so với VND, ít nhất từ năm 1993 tới nay. Nó diễn ra trong bối cảnh thâm hụt thương mại tháng 1 vừa qua của Việt Nam lên tới 1 tỷ USD; còn chỉ số CPI tháng 1 cũng tăng cao.
Chính vì thế quyết định nói trên đã gây ngạc nhiên vì thông điệp mà nhân dân cũng như các nhà đầu tư nhận được mới đây rằng lạm phát đang là một vấn đề lớn của Việt Nam và Chính phủ sẽ ưu tiên giải quyết nó.
Cụ thể, Nghị quyết số 08 ban hành ngày 30-1 của Chính phủ còn ghi rõ: “Chính phủ yêu cầu các bộ, ngành, địa phương cần ưu tiên tập trung chỉ đạo ổn định kinh tế vĩ mô, kiềm chế lạm phát”. Còn trước đó, trong các phát biểu công khai thường trực Chính phủ đều nhấn mạnh tới việc tạo niềm tin cho xã hội vào sự ổn định vĩ mô, vào giá trị của VND. Thậm chí quan điểm ‘không tăng trưởng bằng mọi giá” và đảm bảo chất lượng cuộc sống của người dân còn được các lãnh đạo cam kết nhiều lần. Ngay nội dung về điều chỉnh tỷ giá, theo chỉ đạo của thường trực Chính phủ (tại văn bản 750 ngày 9-2 của VPCP) thì phải đến tuần tới (từ 14-2) mới xem xét mức độ điều chỉnh mà NHNN đề xuất.
Nhưng dù sao quyết định cũng đã ban hành, đã tác động ngay lập tức đến thị trường. Chỉ tiếc rằng những nỗ lực gây dựng niềm tin về sự ổn định vĩ mô, kiềm chế lạm phát thời gian qua sẽ nhạt dần và xã hội sẽ phải tin rằng chính sách tiền tệ, ngoại hối vẫn ưu tiên mục tiêu tăng trưởng.
